Kommentareinträge Parallelstellen
assidue meditationes
terram videlicet sacrae Scripturae, assiduis meditationibus fodit, scindit et rimatur(Gottfried von Admont - Homiliae in festa totius anni, ed. Migne Kap. 59, Par. 433, Sp. 931)
Spiritaliter vero per spinas et tribulos curas superfluas huius saeculi et punctiones sive aculeos vitiorum accipere possumus, quae mentes hominum ad se rapientes assiduis meditationibus conterunt et affligunt;(Heiricus von Auxerre - Homiliae per circulum anni, ed. Quadri Nr. 2, Kap. 27, S. 250)
Cumque necessitate instante ac per hoc assiduis meditationibus in hac electione versarentur, universorum sententia consensit(Nithard - Historia, ed. Pertz Buch 1, Kap. 6, S. 10)
quo ab universa re publica totus secedam, mens variis quaerimoniis referta, assiduis meditationibus anxia versat.(Nithard - Historia, ed. Pertz Buch 4, S. 39)
His eius assiduis meditationibus ex divina inspiratione subintravit etiam memoria, qualiter serenissimus pater suus Karolus cognomento Magnus gentem Saxonum eotenus infidelem ad fidem Christi converterit(Vita Rimberti, ed. Waitz Kap. 1, S. 81)
Hierauf verweist:
crucem portare post Iesum
et cum ducerent eum adprehenderunt Simonem quendam Cyrenensem venientem de villa et inposuerunt illi crucem portare post Iesum(Evangelium secundum Lucam, ed. Weber Kap. 23, V. 26, S. 1654)
Hierauf verweist:
occupationibus ingerere
cognouerit praestantia tua, qua fuerim necessitate compulsus, ut petitionem meam ingererem occupationibus tuis(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 116, S. 663)
TIMEO vobis esse taedio, quod tam in crebris litteris meis multis occupationibus vestris me ingero.(Bernhard von Clairvaux - Epistulae, ed. Leclercq Nr. 517, S. 476)
Hierauf verweist:
pauca ex plurimis
Hierauf verweist:
minutum opusculum
non eos inuenire debuimus inter illam quasi plebeiam numinum multitudinem minutis opusculis deputatam.(Augustinus - De civitate Dei, ed. Dombart Buch 7, Kap. 2, S. 186)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Augustinus de civitate Dei (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 86. Bücherverzeichnis um 1200 [Domkapitel Bamberg], S. 343)
ut etiam inter deos Myrmecides aliquis minutorum opusculorum fabricator fuisse videatur.(Cicero - Academica priora siue Lucullus, ed. Plasberg Par. 120, S. 87)
Hierauf verweist:
in huius vite peregrinatione
quo modo se audebit extollere de uoluntaria paupertate christianus, ut in huius uitae peregrinatione expeditior ambulet uiam, quae perducit ad patriam, ubi uerae diuitiae deus ipse est(Augustinus - De civitate Dei, ed. Dombart Buch 5, Kap. 18, S. 153)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Augustinus de civitate Dei (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 86. Bücherverzeichnis um 1200 [Domkapitel Bamberg], S. 343)
apud nos autem iuxta scripturas sanctas sanamque doctrinam ciues sanctae ciuitatis dei in huius uitae peregrinatione secundum deum uiuentes metuunt cupiuntque dolent gaudentque(Augustinus - Civitas dei, ed. Dombart Buch 14, Kap. 9, S. 426)
Hierauf verweist:
remunerationem recipere
dignam remunerationem recepit(Ambrosius von Mailand - Expositio psalmi, ed. Petschenig Nr. 17, Par. 2, S. 378)
Hierauf verweist:
temporibus reservare
Vgl. aber auch
nunc talia demonstra, ut temporibus nostris reservasse videaris, quicquid probitatis addideris.(Cassiodor - Variae, ed. Mommsen Nr. 8, S. 275)
sin, quod magis intellego, temporibus te aliis reservasti, ego quoque' inquiet populus Romanus 'ad ea te tempora revocavi ad quae tu te ipse servaras.(Cicero - Orationes pro Cn. Plancio, pro C. Rabirio postumo, ed. Olechowska Par. 13, S. 6-7)
Hierauf verweist:
exacta diligentia
Hierauf verweist:
stilus currens
Sed ecce dum frena currentis stili laxius tuo amori indulsi, modum epistolarem fere excessi.(Briefe Meinhards von Bamberg, ed. Erdmann Nr. 80, S. 130)
quia a nullo solum per omnia repperio compactum atque ex traditione magistri ingeniive mei coniectura stilo currente, commatico potius compendiosoque sermone, licet inpolito, aggredi temptabo(Epistolae variorum. Supplementum, ed. Dümmler Nr. 7, S. 626)
Sed occurrit quod gestis eius adhuc opporteat stilo currente allegari(Walter von Thérouanne - Vita domni Ioannis Morinensis episcopi, ed. Rider Kap. 15, S. 144)
His ergo et ceteris innumeris conspectis, quae causa compendii stilo currente exclusibus, duxit eum ad loca pulcherrima naturali constructione fundata(Haito - Visio Wettini, ed. Dümmler Par. 15, S. 271)
Sed quod tunc lingua decurrente prolatum est, apicibus tradere necessarium duxi, ne quod ad momentum simplicibus verbis audisti, facilius excidat, sed subiectum oculis per stili currentis articulum memoriae tenacius inhaerescat.(Petrus Damiani - Briefe, ed. Reindel Nr. 17, S. 156)
Urbici autem heremitae, forenses videlicet solitarii, monachi universales, id solum machinati sunt de medio stili currentis excerpere, quod scandalum posset monachici fervoris archana nescientibus generare.(Petrus Damiani - Briefe, ed. Reindel Nr. 45, S. 35)
Si quis igitur me laciniosae velit prolixitatis arguere, arguat potius inpatientem silentii karitatem, nec ignoret, quia illic est succincta prolixitas, ubi sic stili currentis scriptor extendit articulum(Petrus Damiani - Briefe, ed. Reindel Nr. 57, S. 189-190)
Quid etiam de beato Milesio martire in Tripartita referatur Hystoria non silebo, quod nimirum, ut uberiorem legentibus praebeant fidem, eosdem apices stili currentis apponam.(Petrus Damiani - Briefe, ed. Reindel Nr. 72, S. 348)
In expeditionis exercitio constituti digne non possumus eisdem manibus et stili currentis articulum texere(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 99, S. 98)
ad eum, cui coeptus est, stili currentis reflectatur articulus(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 112, S. 284)
in eorum codices stilo iubeat currente transcribi(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 113, S. 294-295)
dum stili currentis urbanitati non parcitur, sobrii intellectus regula inviolabiliter conservetur.(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 116, S. 316)
non inutile videtur ad posterorum notitiam stili currentis articulo tradere.(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 119, S. 375-376)
ex studio vobis stili currentis articulum reprimo(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 4, ed. Reindel Nr. 153, S. 67)
prout sancti Spiritus gratia concessit, stilo currente digessimus, qualiter idem pastor huius ecclesiae primus a primaeva victitans aetate, postea pro vitae meritis ac sapientiae doctrina, perfecto iam hominis utriusque robore, ad curam pastoralitatis sive culmen regiminis pervenerit(Vita Burchardi episcopi Wirziburgensis, ed. Waitz Buch 2, Prol., S. 53)
His visis multisque aliis, quae scribere longum est, Quaeque stilus currens stricta brevitate reliquit(Walahfrid Strabo - Carmina, ed. Dümmler Nr. 3, Visio Wettini, S. 321)
Sed occurrit, quod gestis eius adhuc opporteat stilo currente allegari, et quod noverimus, id ipsum ut scribatur, ex multo iam tempore a multis desiderari.(Walter von Thérouanne - Vita Iohannis episcopi Tervanensis, ed. Waitz Kap. 12, S. 1146)
Ideoque prius acta stilo currente descripsi, ut sequentia virginis interventionibus etiam valeant annotari.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 156)
Quapropter libelli quarti, Christo favente, exordium capiam, ut, transcursis stilo currente sacrae virginis miraculis gloriosis, ad promissum dialogum veniam(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 4, S. 306)
Hierauf verweist:
conspectui presentare
preconium laudis
laudis semper praeconium(Willibald von Mainz - Vita Bonifatii, ed. Levison Kap. 3, S. 12)
Hierauf verweist:
agricultura dei
Dei enim sumus adiutores Dei agricultura estis Dei aedificatio estis(Epistula Pauli ad Corinthios I, ed. Weber Kap. 3, V. 9, S. 1772)
nisi et illic eadem dei agricultura remittatur, tegatur, non inputetur.(Augustinus - De nuptiis et concupiscentia, ed. Vrba Buch 1, Kap. 33, Par. 38, S. 249)
et hoc fit per totum orbem terrarum cum pace regum christianorum, sicut idem dicit apostolus: dei agricultura, dei aedificatio estis.(Augustinus - De catechizandis rudibus, ed. Vander Plaetse Kap. 21, Par. 37, S. 162)
dei enim sumus cooperarii; dei agricultura, dei aedificatio estis.(Augustinus - De opere monachorum, ed. Zycha Kap. 1, Par. 2, S. 533)
Hierauf verweist:
usque in finem seculi
scriptura uero tua usque in finem saeculi super populos extenditur.(Augustinus - Confessiones, ed. Verheijen Nr. 13, Kap. 15. Par. 18, S. 252)
Hierauf verweist:
de manibus querens animam nostram
et dissipabo consilium Iudae et Hierusalem in loco isto et subvertam eos gladio in conspectu inimicorum suorum et in manu quaerentium animas eorum et dabo cadavera eorum escam volatilibus caeli et bestiis terrae(Hieremias, ed. Weber Kap. 19, V. 7, S. 1192)
et post haec ait Dominus dabo Sedeciam regem Iuda et servos eius et populum eius et qui derelicti sunt in civitate hac a peste et gladio et fame in manu Nabuchodonosor regis Babylonis et in manu inimicorum eorum et in manu quaerentium animam eorum et percutiet eos in ore gladii et non movebitur neque parcet nec miserebitur(Hieremias, ed. Weber Kap. 21, V. 7, S. 1194)
et dabo te in manu quaerentium animam tuam et in manu quorum tu formidas faciem et in manu Nabuchodonosor regis Babylonis et in manu Chaldeorum(Hieremias, ed. Weber Kap. 22, V. 25, S. 1196)
et dabo eos in manu inimicorum suorum et in manu quaerentium animam eorum et erit morticinum eorum in escam volucribus caeli et bestiis terrae(Hieremias, ed. Weber Kap. 34, V. 20, S. 1217)
et dabo eos in manu quaerentium animam eorum et in manu Nabuchodonosor regis Babylonis et in manu servorum eius et post haec habitabitur sicut diebus pristinis ait Dominus(Hieremias, ed. Weber Kap. 46, V. 26, S. 1234)
haec dicit Dominus ecce ego tradam Pharaonem Efree regem Aegypti in manu inimicorum eius et in manu quaerentium animam illius sicut tradidi Sedeciam regem Iuda in manu Nabuchodonosor regis Babylonis inimici sui et quaerentis animam eius(Hieremias, ed. Weber Kap. 44, V. 30, S. 1232)
et Sedeciam regem Iuda et principes eius dabo in manu inimicorum suorum et in manu quaerentium animam eorum et in manu exercituum regis Babylonis qui recesserunt a vobis(Hieremias, ed. Weber Kap. 34, V. 21, S. 1217)
Hierauf verweist:
umbra protectionis
deo scilicet homo, tamquam lumini corpus, accessit, et in eum credentes umbra protectionis operuit.(Augustinus - Enarrationes in psalmos, ed. Dekkers Ps. 67, Par. 21, S. 885)
corpoream inbecillitatem circumfusa umbrae suae protectione firmaret(Johannes Cassianus - De incarnatione Domini contra Nestorium, ed. Petschenig Buch 2, Kap. 2, S. 248)
requiescimus sub umbra protectionis eius.(Paschasius Radbertus - Expositio in Lamentationes Hieremiae libri quinque, ed. Beda Buch 4, Kap. 20, S. 301)
Hierauf verweist:
in nichilum redigi
nunc autem oppressit me dolor meus et in nihili redacti sunt omnes artus mei(Iob, ed. Weber Kap. 16, V. 8, S. 744)
caligavit ab indignatione oculus meus et membra mea quasi in nihili redacta sunt(Iob, ed. Weber Kap. 17, V. 7, S. 745)
videns locum desolatum et in nichilum redactum ingemuit(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 4, S. 236)
quaeritur, utrum et tunc futura sint corpora an sine corporibus aliquando uiuendum sit, cum redacta in nihilum fuerint(Hieronymus - Epistulae, ed. Hilberg Nr. 124, Par. 9, S. 109)
Ceterum omne ex nihilo constitisse illa postremo diuina dispositio suadebit, quae omnia in nihilum redactura est.(Tertullian - Aduersus Hermogenem, ed. Kroymann Kap. 34, Par. 1, S. 425)
Hierauf verweist:
qui et quales
Quapropter in primitiis suis discant symoniani, qui et quales sint et quid mereantur.(Humbert von Silva Candida - Adversus Simoniacos, ed. Dümmler Buch 2, Kap. 24, S. 169)
Hierauf verweist:
celebris memoria
memoria eius celebris habeatur.(Die Geschichte der Eichstätter Bischöfe des Anonymus Haserensis, ed. Weinfurter Kap. 38, S. 65)
Hierauf verweist:
lima prudentie
incultum lima prudentiae tuae corrigas(Hugo von Fleury - Epistola ad Ivonem Carnotensem, ed. Pertz S. 341)
Hierauf verweist:
in cordibus audientium dulcescat
Hierauf verweist:
pleniter ediscere
Et haec nisi ab eo qui astronomiae disciplinam tenet, et siderum loca intimare ac demonstrare nouerit nullatenus, edisci pleniter queunt(Hrabanus Maurus - Liber Hrabani de computo, ed. MacCulloh Kap. 40, S. 252)
Hierauf verweist:
disciplina christiane religionis
ecclesiastice correctioni et christiane religionis discipline et meliorationi necessarie sollertissimus studuit(Berthold von Reichenau - Chronicon, ed. Robinson S. 279)
Quod ille princeps non pro sola christianae religionis disciplina et obseruantia dixisse credendus est(Facundus von Hermiane - Pro defensione trium capitulorum, ed. Clément Buch 12, Kap. 3, Par. 22, S. 386)
Disciplina uero christianae religionis est quasi potio amara.(Walter von Sankt Viktor - Sermones Anonymi VIII, ed. Châtillon Nr. 3, Par. 7, S. 253)
neque christianae religionis disciplinam custodiens tam decessorum nostrorum scripta, quam recentia nostra monita contra morem religiosorum principum et, quod est mirabilius, contra consuetudinem tyrannorum veterum parvipendit(Johannes VIII. - Epistulae passim collectae, ed. Caspar Nr. 7, S. 322)
ex eorum, quae procedat ex pietate concordia, sancta universalis gratuletur aecclesia ac gemino utriusque studio christianae religionis refloreat disciplina.(Petrus Damiani - Briefe, ed. Reindel Nr. 89, S. 572)
regulam christiane religionis et disciplinam absque omni errore et erroris suspicione plene continent.(Robert von Melun - Oeuvres de Robert de Melun. Sententie, ed. Martin Buch 1, Teil 1, Kap. 13, S. 195)
Hierauf verweist:
via veritatis
et multi sequentur eorum luxurias per quos via veritatis blasphemabitur(Epistula Petri II, ed. Weber Kap. 2, V. 2, S. 1871)
Dominus solus sustinentibus se in via veritatis et iustitiae(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 34, V. 22, S. 1072)
viam veritatis elegi iudicia tua non sum oblitus(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 118, V. 30, S. 922)
ergo erravimus a via veritatis et iustitiae lumen non luxit nobis et sol non est ortus nobis(Liber Sapientiae Salomonis, ed. Weber Kap. 5, V. 6, S. 1007)
cum captus esset in diebus Salmanassar regis Assyriorum in captivitate tamen positus viam veritatis non deseruit(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 1, V. 2, S. 676)
Hierauf verweist:
per se et per suos
nisi te ipse et per se et per suos uocaret(Arnobius der Jüngere - Praedestinatus, ed. Gori Nr. 3, Kap. 13, S. 90)
qui et per se et per suos et vero etiam per alienos defendatur.(Cicero - Oratio pro L. Murena, ed. Kasten Par. 45, S. 24)
per se et per suos socios spiritus scilicet superbiae et discordiae egisse ut franci terga uerterent.(Sigebert von Gembloux - Chronica, ed. Pertz S. 340)
de virtute ad virtutem
Ecce fratres quomodo reducitur caecus de inuio ad uiam de exsilio ad patriam de mansione ad mansionem de uirtute ad uirtutem de corporis carcere ad aeternam gloriam.(Augustinus - Sermones ad fratres in eremo, ed. Migne Nr. 55, Sp. 1337)
Hierauf verweist:
vitam eternam possidere
et omnis qui reliquit domum vel fratres aut sorores aut patrem aut matrem aut uxorem aut filios aut agros propter nomen meum centuplum accipiet et vitam aeternam possidebit(Evangelium secundum Matthaeum, ed. Weber Kap. 19, V. 29, S. 1556)
Hierauf verweist:
igne divini amoris inflammatus
insignes bellatorum Christi animos igne diuini amoris inflammat(Petrus Damiani - Sancti Petri Damiani Sermones, ed. Lucchesi Sermo 57, S. 349)
Hierauf verweist:
regnum et patriam derelinquere
regnum patriamque reliqui(Ovid - Amores. Epistulae. Med. fac. fem. Ars amat. Remedia amoris, ed. Ehwald Nr. 12, S. 119)
Hierauf verweist:
magni labores et multa pericula
multos annos regnare meditatus, magno labore, magnis periculis quod cogitarat effecerat(Cicero - In M. Antonium Orationes Philippicae XIV, ed. Fedeli Nr. 2, Par. 116, S. 55)
grauis ea militia procul domo, terra marique multos labores, magna pericula allatura uidebatur;(Livius - Ab urbe condita, ed. Dorey Buch 29, Kap. 1, Par. 4, S. 56)
Merito scriptum est: magno labore, multis periculis consecutus sum.(Quintilian - Declamationes minores, ed. Shackelton Bailey Nr. 315, Par. 5, S. 213)
Hierauf verweist:
deus homo conversatus
Quapropter uisus et conuersatus est deus homo iesus christus, ad quem non aestimatur alter.(Johannes Maxentius - Dialogus contra Nestorianos, ed. Glorie Buch 2, Kap. 15, S. 96)
Hierauf verweist:
Quod et ita factum est
Quod et ita factum est.(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 12, S. 284)
Hierauf verweist:
ecclesiastice utilitatis causa
Ecclesiasticae utilitatis causa dum in carthaginensi urbe conuenerimus(Epistula Aurelii et Mizonii ad episcopos Numidiae et Mauritaniae, ed. Munier S. 28)
causa exigente utilitatis ecclesiasticae petere has partes decreverimus.(Johannes VIII. - Epistolae, ed. Caspar Nr. 118, S. 108)
Hierauf verweist:
ingenita virtus
et quia de patre hoc uis intelligi, ille, inquis, quod est, uirtus est ingenita, simplex.(Augustinus - Contra Maximum Haereticum Adrianum libri II, ed. Migne Buch 2, Kap. 10, Par. 3, Sp. 765)
Efficitur ergo virtus altera in sua proprietate subsistens, ut ait sermo scripturae, 'vapor quidam' primae et ingenitae 'virtutis dei', hoc quidem quod est inde trahens; non est autem quando non fuerit.(Origenes - De principiis, ed. Koetschau Buch 1, Kap. 2, Par. 9, S. 40)
Hierauf verweist:
in domino gaudere
de cetero fratres mei gaudete in Domino eadem vobis scribere mihi quidem non pigrum vobis autem necessarium(Epistula Pauli ad Philippenses, ed. Weber Kap. 3, V. 1, S. 1818)
gaudete in Domino semper iterum dico gaudete(Epistula Pauli ad Philippenses, ed. Weber Kap. 4, V. 4, S. 1819)
gavisus sum autem in Domino vehementer quoniam tandem aliquando refloruistis pro me sentire sicut et sentiebatis occupati autem eratis(Epistula Pauli ad Philippenses, ed. Weber Kap. 4, V. 10, S. 1819)
ego autem in Domino gaudebo exultabo in Deo Iesu meo(Habacuc, ed. Weber Kap. 3, V. 18, S. 1411)
gaudens gaudebo in Domino et exultabit anima mea in Deo meo quia induit me vestimentis salutis et indumento iustitiae circumdedit me quasi sponsum decoratum corona et quasi sponsam ornatam monilibus suis(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 61, V. 10, S. 1159)
in Domino gaudebimus tota die et in nomine tuo in aeternum confitebimur semper(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 43, V. 9, S. 823)
Hierauf verweist:
petitioni libenter acquiescens
Cuius petitioni libenter acquiescentes(Die Urkunden Lothars I., ed. Schieffer Nr. 118, S. 271)
Hierauf verweist:
societas et contubernium
fratres ad sanctam societatem ex paupertate uenientes non fastidiose suscipiant, sed talium personarum societate et contubernio gratulentur.(Benedikt von Aniane - Concordia regularum, ed. Bonnerue Kap. 43,6, S. 365-366)
ex quarum societate et contubernio ut sibi nulla quaestio moveretur(Eusebius - Historia ecclesiae, ed. Schwartz Buch 7, Kap. 30, Par. 12, S. 711)
quasi sub dei contubernio et societate degentes(Julianus von Eclanum - Tractatus prophetarum Osee, Iohel et Amos, ed. Coninck Buch 1, Kap. 1, S. 120)
Hierauf verweist:
ad colendam vineam domini
dum pacem a malis habet bonis operibus intendit et ad colendam uineam Domini studet.(Walter von Sankt Viktor - Sermones Anonymi VIII, ed. Châtillon Nr. 1, Par. 4, S. 243)
Hierauf verweist:
memoratus et sepe memorandus
totum codicem saepe memorati et memorandi patris memoriae commendaverat(Anastasius Bibliothecarius - Epistolae sive Praefationes, ed. Caspar Nr. 13, S. 433)
Reversus denique ab illa expeditione in Quedelingnensi civitate a memorata et semper memoranda amita sua, Mechtilde abbatissa, regalis praeconio laudis digne suscipitur.(Die Annales Quedlinburgenses, ed. Giese J. 995, S. 486)
Merito in laeva admirabilis illa memorata et semper memoranda dilectio collocatur(Bernhard von Clairvaux - Liber de diligendo Deo, ed. Leclercq Par. 12, S. 129)
memorati et saepius memorandi viri avunculus erat(Konrad von Brauweiler - Vita Wolfhelmi abbatis Brunwilarensis, ed. Pertz Par. 7, S. 184)
memorati ac memorandi viri doctrinam orthodoxam esse lucidissime demonstravit.(Flodoard von Reims - Die Geschichte der Reimser Kirche, ed. Stratmann Buch 3, Kap. 15, S. 243)
sepe memoratus semperque memorandus abbas, aliis locis et curis frequenter occupatus, isti gregi suae de coenobio ipsius reverentissimum presbyterum Conradum nomine priorem constituit(Fundatio monasterii Sancti Mariae Andernacensis), ed. Waitz S. 969)
Porro memoratus ac semper memorandus Daniel prefuit feliciter Pragensi ecclesiae(Gerlach von Mühlhausen - Annales Vincentii canonici Pragensis: Continuatio, ed. Pertz S. 684)
Eodem anno memoratus et semper memorandus abbas Gotsalcus conventum sororum de Lonewitz mittit(Gerlach von Mühlhausen - Annales Vincentii canonici Pragensis: Continuatio, ed. Pertz S. 694)
quaeque iam memoratus et semper memorandus pontifex apostolicae sedi voluit ex integro reserari(Hadrian II - Epistolae de rebus Franciae, ed. Dümmler Nr. 3, S. 699)
incomparabilem dilectionem desiderabilis et spiritualis filii nostri iam memorati et iugiter memorandi augusti tam tibi celeriter impetrasse cognosce.(Hadrian II - Epistolae de rebus Franciae, ed. Dümmler Nr. 4, S. 701)
in transferendo memorati et saepe memorandi sanctissimi uiri corpore sit actum(Jonas von Orléans - Translatio S. Huberti, ed. Waitz S. 235)
sciens namque memoratus et saepe memorandus uir aliam legem esse subditorum aliamque praelatorum(Jonas von Orléans - Vita secunda Sacti Huberti, ed. Smedt Kap. 2, S. 808)
saepe memoratus ac semper memorandus apostolus Paulus ait(Nikolaus I. - Epistolae, ed. Dümmler Nr. 99, Kap. 66, S. 591)
Locato ergo cum superno auxilio uenerabilis uiri sepe memorati et sepe memorandi locello(Sigebert von Gembloux - Miracula Sigeberti III, regis Francorum, ed. Bollandus Kap. 1, Par. 3, S. 238)
Tribus denique diebus continuatim et noctibus ad memorati et memorandi almifici confessoris altaris crepidinem iacens(Vita et miracula Sancti Bononi abbatis Locediensis, ed. Hofmeister Kap. 17, S. 1032)
Hierauf verweist:
secundum beneplacitum suum
Quatenus solius dei nostro desiderio favorem secundum suum beneplacitum orantes exspectemus(Anselm von Canterbury - Epistulae, ed. Schmitt Nr. 55, S. 170)
et secundum beneplacitum suum in pristino statu reformet(Chronicon S. Huberti Andaginensis, ed. Pertz Nr. 91 (118), S. 624)
Angelus magni consilii dirigat vos secundum beneplacitum suum et custodiat in omnibus viis vestris.(Die Admonter Briefsammlung nebst ergänzenden Briefen, ed. Hödl Nr. 50, S. 100)
ut secundum beneplacitum suum in omni bono perseuerabiles faciat(Heiricus von Auxerre - Homiliae per circulum anni, ed. Quadri Nr. 1, Kap. 48, S. 441)
de obsidibus regis agat secundum suum beneplacitum(Historia de expeditione Friderici I imperatoris, ed. Chroust S. 104)
tanta nos pater caelestis secundum beneplacitum suum aegrotatione quasi filios suos corripuit(Nikolaus I. - Epistolae, ed. Dümmler Nr. 88, S. 474)
Angelus magni consilii dirigat vos secundum beneplacitum suum et custodiat vos in omnibus viis vestris.(Rahewin von Freising - Gesta Friderici I. imperatoris, ed. Waitz Buch 4, Kap. 81, S. 337)
Verumtamen quanto difficilius tanto et pulchrius fieri posse speramus cooperante secundum beneplacitum suum digito dei.(Rupert von Deutz - Commentaria in duodecim prophetas minores, ed. Migne In Jonam, prol., Sp. 401)
secundum beneplacitum suum distribuit alii dans sermonem sapientiae alii sermonem scientiae(Rupert von Deutz - Liber de divinis officiis, ed. Haacke Buch 1, Kap. 25, S. 20)
Hierauf verweist:
de semine regio
de semine regio(Liber Malachim. Regum quartus, ed. Weber Kap. 25, V. 25, S. 545)
Hierauf verweist:
habitum monastice religionis
monasticae religionis habitum susceperat(Hariulf von Saint-Riquier - Chronique de l'abbaye de Saint-Riquier, ed. Lot Buch 1, Kap. 25, S. 40)
monasticae religionis habitum in monasterio sancti Miniatis prope Florentinae civitatis constructo suscepit menia.(Vita Sancti Iohannis Gualberti auctore discipulo eius anonymo, ed. Hofmeister Kap. 1, S. 1105)
Hierauf verweist:
in laudem eius acclamare
benedicentes deo diuque in laudem eius acclamantes de incolomitate regis gavisi sunt.(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 11, S. 282)
cunctis videntibus et in laudem dei acclamantibus redditus est ei visus per gratiam omnipotentis.(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 26, S. 317–318)
Hierauf verweist:
in spiritu humilitatis
Hierauf verweist:
ad tantum culmen perfectionis perducere
beatissimam coniugem ad tantae perfectionis culmen eduxit.(Petrus Damiani - Sancti Petri Damiani Sermones, ed. Lucchesi Sermo 17, Kap. 1, Par. 5, S. 88)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Petrus Damianus (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 363)
Hierauf verweist:
usque in hodiernum diem
sed usque in hodiernum diem cum legitur Moses velamen est positum super cor eorum(Epistula Pauli ad Corinthios II, ed. Weber Kap. 3, V. 15, S. 1792)
sicut scriptum est dedit illis Deus spiritum conpunctionis oculos ut non videant et aures ut non audiant usque in hodiernum diem(Epistula Pauli ad Romanos, ed. Weber Kap. 11, V. 8, S. 1762)
propter hoc vocatus est ager ille Acheldemach ager sanguinis usque in hodiernum diem(Evangelium secundum Matthaeum, ed. Weber Kap. 27, V. 8, S. 1571)
at illi accepta pecunia fecerunt sicut erant docti et divulgatum est verbum istud apud Iudaeos usque in hodiernum diem(Evangelium secundum Matthaeum, ed. Weber Kap. 28, V. 15, S. 1574)
viri fratres liceat audenter dicere ad vos de patriarcha David quoniam et defunctus est et sepultus est et sepulchrum eius est apud nos usque in hodiernum diem(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 2, V. 29, S. 1700)
intendens autem concilium Paulus ait viri fratres ego omni conscientia bona conversatus sum ante Deum usque in hodiernum diem(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 23, V. 1, S. 1737)
auxilio autem adiutus Dei usque in hodiernum diem sto testificans minori atque maiori nihil extra dicens quam ea quae prophetae sunt locuti futura esse et Moses(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 26, V. 22, S. 1743)
tunc Achior videns virtutem quam fecit Deus Israhel relicto gentilitatis ritu credidit Deo et circumcidit carnem praeputii sui et adpositus est ad populum Israhel et omnis successio generis eius usque in hodiernum diem(Liber Iudith, ed. Weber Kap. 14, V. 6, S. 708)
remittimus quoque ignorantias et peccata usque in hodiernum diem et coronam quam debebatis et si quid aliud erat tributarium Hierusalem iam non sit tributarium(Liber primus Macchabaeorum, ed. Weber Kap. 13, V. 39, S. 1472)
porro Dagon truncus solus remanserat in loco suo propter hanc causam non calcant sacerdotes Dagon et omnes qui ingrediuntur templum eius super limen Dagon in Azoto usque in hodiernum diem(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 5, V. 5, S. 372)
omnimode sapientie conditus
Hierauf verweist:
dedit ei dominus tantam gratiam in conspectu paganorum
et quoniam memor fuit Domini in toto corde suo dedit illi Dominus gratiam in conspectu Salmanassar regis(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 1, V. 13, S. 677)
Dicunt Hebraei, quod tantam gratiam dederit eis Deus in conspectu Aegyptiorum, ut dono postularent eorum uasa et ipsi donarent.(Andreas von Sankt Viktor - Liber Exodus, ed. Lohr Par. 3,22, S. 99)
dedit mihi Deus tantam gratiam in conspectu eius virtusque divina, quae per Spiritum sanctum me peccatorem plurima signa ad salutem prefatae gentis Francorum operari fecit, ut non solum ablata omnibus ecclesiis regni Francorum restitueret, sed etiam de proprio gratuita bonitate plurimas ditaret ecclesias.(Hinkmar von Reims - Vita sancti Remigii episcopi, ed. Krusch Kap. 32, S. 342-343)
Hierauf verweist:
monastica religio vigere
ubi religio monastici ordinis vigeret(Vita sanctae Balthildis, ed. Krusch Kap. 18, S. 506)
Hierauf verweist:
pater monasterii
Hierauf verweist:
quis aut unde esset aut cuius rei gratia venisset, diligenter inquisivit
Tunc illis in carcere commorantibus, unus homo de Ispania venit et loquebat cum illis in carcere et diligenter ab illis inquisivit, quid essent aut unde essent.(Hugeburc von Heidenheim - Vita Wilibaldi, ed. Waitz Kap. 4, S. 94)
Hierauf verweist:
in melius proficere
remansit tamen, qua proficeretur in melius, aduersus cateruas desideriorum malorum(Augustinus - Contra Julianum, ed. Migne Buch 6, Kap. 18, Par. 56, Sp. 856)
in melius proficiendo mutabilis esse(Augustinus - Contra Priscillianistas et Origenistas, ed. Daur S. 165)
qui uero in melius semper hic proficit, quo proficiendo nititur, peruenit, ubi iam non proficiat, quia perfectus sine fine consistit.(Augustinus - Enarrationes in psalmos, ed. Dekkers Ps. 118, Sermo 11, Par. 3, S. 1697)
nam quod purgantur homines quotidie proficiendo in melius, melius que uiuendo, ipso interiore homine renouato de die in diem(Augustinus - Enarrationes in psalmos, ed. Dekkers Ps. 134, Par. 18, S. 1950)
quod si esset, nec deficeret in deterius nec proficeret in melius(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 166, Par. 2.3, S. 549)
quapropter quicumque ista lecturi sunt, non me imitentur errantem, sed in melius proficientem.(Augustinus - Retractationes, ed. Mutzenbecher Buch 1, S. 6)
Hierauf verweist:
ex ore audire
at ille dixit Deus patrum nostrorum praeordinavit te ut cognosceres voluntatem eius et videres Iustum et audires vocem ex ore eius(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 22, V. 14, S. 1737)
et tu fili hominis speculatorem dedi te domui Israhel audiens ergo ex ore meo sermonem adnuntiabis eis ex me(Ezechiel, ed. Weber Kap. 33, V. 7, S. 1313)
omnia quae dixi vobis custodite et per nomen externorum deorum non iurabitis neque audietur ex ore vestro(Exodus, ed. Weber Kap. 23, V. 13, S. 108)
Hierauf verweist:
in domino proficere
cupiens vestram beatitudinem ubique proficere in Domino et ad perpetuae pacis pervenire laetitiam.(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 91, S. 135)
volens fratres quoque suos, qui tribus adhuc septimanae diebus antiquorum more vescebantur carnibus, proficere in Domino(Annales Rodenses, ed. Pertz J. 1119, S. 700)
Vale, et profice in domino semper, carissime.(Anselm von Canterbury - Epistulae, ed. Schmitt Nr. 74, S. 196)
Laetatus de fide Christi populus gentium et de uocatione gentilitatis ad Deum tantum proficiebat in domino ut etiam de eius numero doctores fierent(Beda Venerabilis - In librum beati patris Tobiae, ed. Hurst Kap. 8, Par. 22, S. 12)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
super Thobiam (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 361-362)
Corroboremus nos exhortationibus mutuis et magis ac magis proficiamus in domino(Cyprian von Karthago - Sancti Cypriani Episcopi opera, ed. Diercks Nr. 13, Kap. 6, S. 78)
qualiter in domino proficiant amando considerare.(Gregor der Große - Homiliae in Hiezechihelem prophetam, ed. Adriaen Buch 2, Kap. 1, Par. 7, S. 213)
Episcopus ut erat uir uirtutis de animarum gaudens in domino profectibus gratias deo agit uirginis deuotionem approbat studium per aedificationis sanctae uerba exhortatur et ut propositum in finem seruet pro ea dominum orat.(Vita Hiltrudis Lesciensis, ed. Stiltingo Teil 1, Par. 9, S. 462)
Sed et tu, si iam tantum in domino profecisti, ut nec prosperis eleueris(Verecundus von Junca - Commentarii super cantica ecclesiastica, ed. Demeulenaere In cant. Debborae, Kap. 18, S. 193)
sic cotidie in Domino proficiens atque succrescens, gratiam sibi a Christo collatam augmentare curabat.(Vita Ansberti episcopi Rotomagensis, ed. Krusch Kap. 4, S. 621)
Hierauf verweist:
in morum et conversationis honestate
Jumenta dicuntur homines irrationabiliter viventes sine honestate morum et conversationis.(Petrus Lombardus - Collectanea in omnes Pauli apostoli Epistulas, ed. Migne Ad Romanos, Kap. 6, V. 21-23, Sp. 1411)
Hierauf verweist:
imitabilem se exhibere
sibi subiectis in omnium virtutum profectibus imitabiles exhibeant(Concilia quattuor a. 829, praecipue concilium Parisiense, ed. Werminghoff Kap. 13, S. 621)
egressus quoque nullum de se detractioni locum det, sed magis imitabilem se cunctis exhibeat.(Concilium Aquisgranense, a. 816, ed. Werminghoff Kap. 123, S. 404)
seque in omnibus illis, vita, moribus, actu, habitu, ipso etiam incessu inreprehensibiliter vivendo imitabiles exhibeant(Concilium Aquisgranense, a. 816, ed. Werminghoff Kap. 14, S. 448)
Hierauf verweist:
tempore irreprehensibilis
per definita nunc tempora irreprehensibilis inventus(Concilium Constantinopolitanum IV a. 869-870, ed. Alberigo Nr. 5, S. 170)
Hierauf verweist:
Presentatus apostolico benignissime susceptus est ab eo
Profectus ergo illuc, multa comitante turba Francorum et Bagoariorum necnon ex Brittania venientium, presentatusque apostolico, benigne susceptus est ab eo, tantaque a cunctis Romanis veneratione habebatur, ut multi ad salutarem eius doctrinam confluerent illumque diu secum retinerent.(Otloh von Sankt Emmeram - Vita Bonifatii, ed. Levison Buch 1, Kap. 29, S. 142)
Hierauf verweist:
quam misericorditer deus
litteris istis significare vobis decrevimus, quam misericorditer Deus more suo post inmensos labores et sudores plurimos nobiscum operatus sit.(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 1, Kap. 15, S. 832)
Hierauf verweist:
apostolica auctoritate precipere
paterno affectu monemus et apostolica auctoritate precipimus(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 6, Kap. 31, S. 444-445)
Hierauf verweist:
cum festinatione properare
Beatus quoque Erchenaldus Parronam cum festinatione properauit.(Vita et miracula S. Fursaei, ed. Heist Kap. 6, S. 52)
Hierauf verweist:
ad serviendum et ad obediendum ei
eumdem populum bonorum repromissionibus ad obediendum ac serviendum Domino viventi commoneret(Petrus Lombardus - Collectanea in omnes Pauli apostoli Epistulas, ed. Migne Praefatio, Sp. 1297)
Hierauf verweist:
dilectus deo et hominibus
dilectus a Deo et hominibus Moses(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 45, V. 1, S. 1086)
Hierauf verweist:
pre gaudio flere
flentes pre gaudio(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 5, S. 541)
Hierauf verweist:
deum largitorem omnium bonorum glorificare
glorificarent deum bonorum omnium largitorem(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 140, Par. 2.5, S. 158)
deum largitorem bonorum omnium depreceris(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 140, Par. 37.85, S. 234)
lumen iustitie illucere
ergo erravimus a via veritatis et iustitiae lumen non luxit nobis et sol non est ortus nobis(Liber Sapientiae Salomonis, ed. Weber Kap. 5, V. 6, S. 1007)
Hierauf verweist:
adversitates propelli
sub cuius scuto defensionis tela repelli sperat adversitatis(Die ältere Wormser Briefsammlung, ed. Bulst Nr. 52, S. 92)
Hierauf verweist:
firmissimam spem habere
post illum timorem miraculorum conuersi, spem in domino firmissimam habere probarentur.(Cassiodor - Expositio psalmorum, ed. Adriaen Ps. 39, S. 364)
deinde spem quoque habeas firmissimam propter eas causas quas scripsi(Cicero - Epistulae ad familiares, ed. Shackelton Bailey Buch 6, Nr. 5, Par. 4, S. 176)
spem firmissimam habens in nomine Domini quod auferret opprobrium ab Israhel(Rupert von Deutz - De gloria et honore filii hominis super Mattheum, ed. Haacke Buch 13, S. 408)
Hierauf verweist:
cum cordis tripudio
magnoque tripudio cordis de illuminatione illius plebis exultans(Herbord von Michelsberg - Dialogus de vita Ottonis Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Par. 19, S. 733)
obvias ibi Dei famulas superius nominatas cum magno cordis habuere tripudio.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 3, Kap. 9, S. 286)
magno exhilarati cordis repletus tripudio, elatis in caelum manibus, mentis gratias retulit Deo.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 4, Kap. 6, S. 316)
Hierauf verweist:
adiutores et cooperatores
Hierauf verweist:
tempore necessitatis
quoniam ab ipsis disces intellectum et in tempore necessitatis responsum(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 8, V. 12, 1039)
fenera proximum tibi in tempore necessitatis illius et iterum redde proximo in tempore suo(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 29, V. 2, S. 1065)
abolito idolatrie ritu
illumque destructo idololatriae ritu, de plebis suae liberatione commonuit.(Augustinus - De mirabilibus sacrae scripturae, ed. Migne Buch 2, Kap. 5, Sp. 2176)
Hierauf verweist:
orationibus se commendare
Hierauf verweist:
ad serviendum deo viventi
emundabit conscientiam vestram ab operibus mortuis ad serviendum Deo viventi(Epistula Pauli ad Hebraeos, ed. Weber Kap. 9, V. 14, S. 1851)
Hierauf verweist:
res ecclesie vota sint fidelium, pretia peccatorum, patrimonia pauperum
Sanctorum patrum preceptis et canonicis sanctionibus demonstratur, quod predia et possessiones aecclesiarum, quae vota fidelium, precia peccatorum et pauperum patrimonia non inmerito nuncupantur, vendi vel alienari non debeant.(Vita Ottonis I Babenbergensis episcopi, ed. Petersohn Buch 1, Kap. 29, S. 76-77)
fundare et firmare
tamen terram nostram fundauit et firmauit in baptismate.(Hieronymus - Tractatus lix in psalmos, ed. Morin Ps. 135, V. 6, S. 293)
qui sapientia fundavit terram et firmavit celos prudentia(Innozenz IV. - Epistolae, ed. Rodenberg Nr. 1, S. 1)
qui celum terramque fundasti, mare liminibus firmasti(Collectiones iudiciorum Dei I-XVIII, ed. Zeumer Kap. 8,6, S. 660)
tu fundasti, id est firmasti, orbem terrae et plenitudinem ejus(Petrus Lombardus - Commentarium in Psalmos, ed. Migne Ps. 88, V. 12, Sp. 822)
Hierauf verweist:
deo dignus episcopus
ipse Deo dignus advenit Bernhardus episcopus(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Kap. 1, S. 842)
Ipso siquidem tempore Deo dignus antistes Otto, episcopus Babenbergensis, monasterium sicut diximus Pruveningense fundaverat(Vita Erminoldi abbatis Pruveningensis, ed. Pertz Buch 1, Kap. 6, S. 484)
Quapropter, quoniam petisti a nobis una cum confratre nostro Eberhardo, eiusdem sanctae Babenbergensis aecclesiae deo digno episcopo, ut omnia, quae privilegiorum auctoritate sibi suaeque aecclesiae a predecessoribus nostris, videlicet domno Iohanne et Sergio, summis pontificibus, collata sunt, nostrae quoque auctoritatis privilegio confirmaremus, considerantes nos quidem vestrae devotionis affectum piaeque voluntatis propositum libentissime petitionibus vestris assensum praebere decernimus.(Adelbert von Bamberg - Vita sancti Heinrici regis (2. Rez.), ed. Stumpf Kap. [23], S. 290)
Hierauf verweist:
incircumcisus corde
eo quod inducitis filios alienos incircumcisos corde et incircumcisos carne ut sint in sanctuario meo et polluant domum meam et offertis panes meos adipem et sanguinem et dissolvitis pactum meum in omnibus sceleribus vestris(Ezechiel, ed. Weber Kap. 44, V. 7, S. 1332)
super Aegyptum et super Iudam et super Edom et super filios Ammon et super Moab et super omnes qui adtonsi sunt in comam habitantes in deserto quia omnes gentes habent praeputium omnis autem domus Israhel incircumcisi sunt corde(Hieremias, ed. Weber Kap. 9, V. 26, S. 1180)
Hierauf verweist:
familiaritatis dulcedo
Satis me refecit dilectionis tuae memoria et familiaritatis dulcedo et mutuae consolationis solatium;(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 9, S. 34)
Tamen ea caritate instigante, quae omnia sperat, non cesso vestram officio syllabarum appellare dilectionem et notae familiaritatis dulcedinem paucis tangere apicibus(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 204, S. 337)
quam magnum et quam gratum sit mihi decus et dulcedo vestrae familiaritatis, quam ex vestra promissione me confido habere, quantum que eam - etsi non merui accipere - desiderem vel fideli voluntate, si aliter nequeo mereri, non amittere(Anselm von Canterbury - Epistulae, ed. Schmitt Nr. 100, S. 131 [! 231])
Nequaquam illum imitamur in hoc facto, quia ipse non cum idololatris cibum sumpsit, sed cum his qui unum Deum colebant, et tamen peccatores erant, ut eos dulcedine familiaritatis suae traheret ad poenitentiam.(Herveus von Bordeaux - Commentaria in Epistolas divi Pauli, ed. Migne 1. Kor., Kap. 10, Sp. 919)
Venerabilis quoque Gaudentius Apsarensis episcopus, cuius ego familiaritatis dulcedine merui(Petrus Damiani - Briefe, ed. Reindel Nr. 72, S. 330)
Hierauf verweist:
acceptissimus fieri
Quod vobis ratum litteris vestris nobis fiet acceptissimum.(Die Briefsammlung Gerberts von Reims, ed. Weigle Nr. 69, S. 100)
tu uis diabolo placere cuius opus inueniris celebrare, nos minime uis deo haec te gerendo contra fieri acceptissimos.(Lucifer von Calaris - De non parcendo in deum delinquentibus, ed. Diercks Kap. 22, S. 237)
tum vero ex assiduitate commanendi acceptissimus fieret.(Stephan von St. Jakob in Lüttich - Ex Miraculis S. Modoaldi, ed. Pertz Par. 4, S. 226)
Hierauf verweist:
due sunt olive et due sunt candelabra lucentia ante dominum
Isti sunt duae olivae et duo candelabra lucentia ante Dominum; habent potestatem claudere coelum nubibus(Corpus antiphonalium officii, ed. Hesbert Nr. 3438, S. 297)
hii sunt duo olivae et duo candelabra in conspectu Domini terrae stantes(Apocalypsis, ed. Weber Kap. 11, V. 4, 1892)
Hierauf verweist:
in observatione mandatorum dei
Erudi te ipsum primo in omni bonitate et sobrietate; postea gentem, cui praeesse videris, in omni modestia vitae et vestitus, in omni veritate fidei et iudiciorum, in observatione mandatorum Dei et honestate morum.(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 108, S. 155)
Me vero in oratonibus et elemosinis memora cottidie, et te in observatione mandatorum Dei semper contine.(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 116, S. 171)
Amica dicitur, quae in obseruatione mandatorum Dei ipsum diligere complacitur.(Commentarium in Ruth e codice Genouefensi 45, ed. Martel Nr. 1(b), S. 111)
Cor enim humile, et in observatione mandatorum Dei sollicitum, etsi a diabolo sollicitudinibus, a mundo divitiis et honoribus, a carne voluptatibus impugnatur(Gottfried von Admont - Homiliae dominicales, ed. Migne Kap. 23, Par. 184, Sp. 157)
unusquisque frater in hoc statu maneat apud Deum, id est in observatione mandatorum Dei, in quo vocatus est(Petrus Lombardus - Collectanea in omnes Pauli apostoli Epistulas, ed. Migne I ad Corinthios, Kap. 7, V. 20-28, Sp. 1595-1596)
Et quia nemo in obseruatione mandatorum dei repente fit summus.(Rupert von Deutz - Commentarius in Iob, ed. Migne Kap. 31, V. 36, Sp. 1111)
Hierauf verweist:
secretum solitudinis
Erras, si citra invenire te aestimas locum quietis, secretum solitudinis, luminis serenum, habitaculum pacis.(Bernhard von Clairvaux - Sermones super Cantica canticorum, ed. Leclercq Nr. 52, Par. 5, S. 93)
quod non otiosum nec a coniurationis uacuum temtamento, remotis praesertim seruulis et ministris, iure suspectabatur, magnumque uinculum conexionis et conspirationis indicium tam diuturnae morae, quae regibus suspectiores in solitudinis secreto et noctis silentio.(Hegesipp - Hegesippi qui dicitur Historiae libri V, ed. Ussani Buch 1, Kap. 43, S. 105-106)
Quamuis cellae dignitas, et sanctae solitudinis secretum, et solitariae professionis titulus, nonnisi perfectiori conuenire uideretur(Wilhelm von Saint-Thierry - Epistula ad fratres de Monte Dei, ed. Ceglar Par. 141, S. 257)
Baptista niuei pudoris custodiendi anxius, sapientie luce repletus domus curam, familiaritatem amantium et amandorum parentum abiecit et contempsit, secretum querit solitudinis(Speculum virginum, ed. Seyfarth Kap. 5, S. 132)
Hierauf verweist:
diu hac et illac
Quae postquam diu hac et illac laetis plausibus circumuolauit(Vita Theoderici abbatis Sancti Huberti Andaginensis, ed. Pertz Kap. 27, S. 53)
Hierauf verweist:
haec requies mea in saeculum saeculi hic habitabo quoniam elegi eam
haec requies mea in saeculum saeculi hic habitabo quoniam elegi eam(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 131, V. 14, S. 936)
iniqui solent persecutionem iustis inferre
Iustis autem persecutionem patientibus propter iustitiam, erit remuneratio in bonum.(Aelred von Rievaulx - Sermones, ed. Raciti Nr. 181, Par. 10, S. 625)
Hierauf verweist:
aptum desiderio locum
ostendet nobis locum desideriis salutaribus aptum(Walahfrid Strabo - Vita Galli, ed. Krusch Buch 1, Kap. 10, S. 292)
locus desideriis eorum aptus nusquam occurrebat(Johannes von St. Arnulf in Metz - Vita Iohannis abbatis Gorziensis, ed. Pertz Kap 26, S. 344)
Hierauf verweist:
ex intimis visceribus
Hierauf verweist:
deo plenus
Hierauf verweist:
mansiuncula
mansiunculas in arca facies(Genesis, ed. Weber Kap. 6, V. 14, S. 11)
Hierauf verweist:
hostia inmaculata
Hierauf verweist:
extollentia oculorum
extollentiam oculorum meorum ne dederis mihi et omne desiderium averte a me(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 23, V. 5, S. 1057)
fornicatio mulieris in extollentia oculorum et in palpebris illius agnoscetur(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 26, V. 12, S. 1062)
Hierauf verweist:
larga manu tradere
et timuit ne non haberet et semel et bis in sumptus et donativa quae dederat ante larga manu et abundaverat super reges qui ante eum fuerant(Liber primus Macchabaeorum, ed. Weber Kap. 3, V. 30, S. 1440)
Hierauf verweist:
Inclina cor meum in testimonia tua et non in avaritiam!
inclina cor meum in testimonia tua et non in avaritiam(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 118, V. 36, S. 922)
cum nichil habentibus commune habere
Quod habet ecclesia, cum omnibus nihil habentibus habet commune(Iulianus Pomerius - De vita contemplativa Buch 2, Kap. 9, Sp. 454)
Hierauf verweist:
hilaris dator
unusquisque prout destinavit corde suo non ex tristitia aut ex necessitate hilarem enim datorem diligit Deus(Epistula Pauli ad Corinthios II, ed. Weber Kap. 9, V. 7, S. 1797)
Hierauf verweist:
sub ipso et per ipsum
nam ego quid sum, nisi seruus tuus per ipsum et conseruus sub ipso?(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 26, Par. 4, S. 87)
Hierauf verweist:
in tribulationibus
propter quod peto ne deficiatis in tribulationibus meis pro vobis quae est gloria vestra(Epistula Pauli ad Ephesios, ed. Weber Kap. 3, V. 13, S. 1811)
ut nemo moveatur in tribulationibus istis ipsi enim scitis quod in hoc positi sumus(Epistula Pauli ad Thessalonicenses I, ed. Weber Kap. 3, V. 3, S. 1826)
si inruerint super nos mala gladius iudicii pestilentia et fames stabimus coram domo hac in conspectu tuo in qua invocatum est nomen tuum et clamabimus ad te in tribulationibus nostris et exaudies salvos que facies(Liber secundus Paralipomenon, ed. Weber Kap. 20, V. 9, S. 610)
Hierauf verweist:
certum refugium
In qua certum refugii locum inuenit Ecclesia(Ambrosius von Mailand - Expositionis in apocalypsin, ed. Weber Buch 6, Kap. 12, V. 14, S. 472)
Hierauf verweist:
huius peregrinationis exilium
Longitudo domus longanimitatem designat sanctae ecclesiae qua in exilio peregrinationis huius patientiae aduersa quaeque tolerat(Beda Venerabilis - De templo libri II, ed. Hurst Buch 1, S. 160)
dominus genus humanum a stabili habitatione patriae caelestis eiciens in huius peregrinationem exilii longe lateque dispulit(Beda Venerabilis - Bedae Venerabilis opera, 3. Opera homiletica, ed. Hurst Buch 1, Nr. 4, S. 27)
in huius exilii peregrinatione sicut ex parte nouimus et ex parte prophetamus ita etiam ex parte dominum laudamus(Beda Venerabilis - Bedae Venerabilis opera, 3. Opera homiletica, ed. Hurst Buch 2, Nr. 16, S. 296)
in huius exilio peregrinationis diuitiis uirtutum et gloria fidei donec ad aeterna perueniamus reficimur.(Beda Venerabilis - Bedae Venerabilis opera, 3. Opera homiletica, ed. Hurst Buch 2, Nr. 21, S. 337)
in huius exilio peregrinationis recubare desideret.(Beda Venerabilis - In Cantica canticorum libri VI, ed. Hurst Buch 1, Kap. 2, Par. 6, S. 216)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Beda super cantica canticorum (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 361)
de patriae caelestis est habitatione proiectum et in huius exilii peregrinatione transmigratum.(Beda Venerabilis - In librum beati patris Tobiae, ed. Hurst Kap 1, Par. 2, S. 3)
Sed huius exilii peregrinatio patienter feratur, donec optata beatissimae patriae veniat praesentia.(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 59, S. 102)
Hierauf verweist:
celestis patria
Hierauf verweist:
celestis requies
Hierauf verweist:
ampliare et adornare
Odilo post veniens, eadem studiosus adornat,(Iotsald von Saint-Claude - Planctus de transitu Odilonis, ed. Staub S. 264)
Ampliat et renovat, Odilo post veniens.
Hierauf verweist:
hostia sancta et inmaculata
etiam per annos plurimos tam corpore integerrimo quam spiritu sanctissimo se ipsam deo offerens hostiam sanctam et immaculatam(Vita Beggae Andanensis, ed. Ghesquière S. 113)
sancta et inmaculata Christi hostia, multiplici contusione ignisque examinatione more holocausti divinis iamque immolanda conspectibus, sanctus videlicet et vere Deo dignus sacerdos Landelinus(Vita Landelini abbatis Lobbiensis et Crispiniensis, ed. Krusch Kap. 8, S. 443)
Hierauf verweist:
rationabiliter vivere
hic nec ille praemia qui rationabiliter uiuit ut homo, nec ille qui ob carnalia uitia mutatur in iumentum digna factis reportat supplicia.(Aelred von Rievaulx - Homiliae de oneribus propheticis Isaiae, ed. Raciti Nr. 1, Par. 17, S. 29)
qui enim rationabiliter vivit, scit quia nihil est anima pretiosius(Die Pseudoklementinen 2, ed. Rehm Buch 1, Kap. 67, Par. 1, S. 46)
omnis homo, qui nunc inter bestiales impiorum mores, rationabiliter vivit(Herveus von Bordeaux - Commentariorum in Isaiam libri octo, ed. Migne Buch 2, Kap. 13, V. 12, Sp. 155)
et illos salvans, qui rationabiliter viventes non obliviscuntur dignitatis in qua et pro qua creati sunt(Hugo von Flavigny - Chronicon, ed. Pertz Buch 2, S. 481)
is, qui verbi (vel rationis) est particeps, si desinat rationabiliter vivere, videtur in ignorantiam vel stultitiam decidisse(Origenes - De principiis, ed. Koetschau Buch 1, Kap. 3, Par. 7, S. 59)
Et puto quidem 'hominem' illum debere intelligi, qui 'ad imaginem et similitudinem' Dei factus rationabiliter vivit.(Origenes - In Leuiticum homiliae, ed. Baehrens Nr. 2, Par. 2, S. 290)
e illis scilicet, qui ex fide eius geniti rationabiliter vivant ac divinas leges et praecepta custodiant.(Origenes - In Leuiticum homiliae, ed. Baehrens Nr. 5, Par. 2, S. 336–337)
lex enim eius est rationabiliter uiuere et non duci inrationabilium animalium passionibus(Pelagius - Expositiones XIII epistolarum Pauli, ed. Souter S. 59)
Vere Christus non est minister peccati vel legis, ego enim sequax ejus, destruxi legem rationabiliter vivendo et docendo.(Petrus Lombardus - Collectanea in omnes Pauli apostoli Epistulas, ed. Migne Ad Galatas, Kap. 2, V. 15-18, Sp. 116)
in quantum rationabiliter uiuunt quique subiectorum in tantum eos pares existimant sibi(Rupert von Deutz - De sancta trinitate et operibus eius. Libri 1 - 9, ed. Haacke Buch 4, S. 316)
"Respiciet" inquit "homines", id est attendet sanctos uel iustos quos recte appellat homines id est rationabiliter uiuentes.(Rupert von Deutz - Commentarius in Iob, ed. Migne Kap. 33, V. 27, Sp. 1123)
De iustis uero rationabiliter uiuentibus ut dictum est(Rupert von Deutz - Commentarius in Iob, ed. Migne Kap. 33, V. 27, Sp. 1123)
ab eo etiam, qualiter iuste et rationabiliter viveret, pleniter est instructus(Vita Sigiramni abbatis Longoretensis, ed. Krusch Kap. 18, S. 616)
Hierauf verweist:
membra mortificare
mortificate ergo membra vestra(Epistula Pauli ad Colossenses, ed. Weber Kap. 3, V. 5, S. 1823)
Hierauf verweist:
devotissimas orationes effundere
etiam passi pro persequentibus orationem deuotissime fundunt.(Ambrosius von Mailand - Expositionis in apocalypsin, ed. Weber Buch 4, Kap. 7, V. 5-7, S. 304)
vigilias celebrant, devotissime orationem fundentes, et mox ab inminenti calamitate salvantur.(Gregor von Tours - Liber in gloria confessorum, ed. Krusch Kap. 44, S. 325)
Hierauf verweist:
ineffabilis dulcissimi odoris suavitas
inestimabili suauitatis odore repletum, ineffabili dulcedine fraglantem(Collectaneum exemplorum et visionum Clarevallense e codice Trecensi 946, ed. Legendre Teil 2, Kap. 26, S. 245)
Hierauf verweist:
sanctitatis magnitudo
Qui ob magnitudinem suae sanctitatis spiritalis effectus pater multorum est(Anso von Lobbes - Vita Ursmari episcopi et abbatis Lobbiensis, ed. Krusch Kap. 2, S. 456-457)
Super omnia magnificatum est et in omnes se magnitudo sanctitatis extendit.(Florus von Lyon - Collectio ex dictis XII patrum, ed. Fransen Nr. 103, S. 162)
Qui nimirum equitius pro suae magnitudine sanctitatis multorum in eadem prouincia monasteriorum pater extitit.(Gregor der Große - Dialogues, 2, ed. Vogüé Buch 1, Kap. 4, S. 38)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Dialogus sancti Gregorii (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 358)
Verbum ergo non indicat, qui magnitudinem sanctitatis per uanam gloriam non reuelat.(Peter Divinacello von Cava (?) - In librum primum Regum expositionum libri vi, ed. Verbraken Buch 4, Kap. 201, S. 406)
nobis luce clarius ostensam magnitudinem suae sanctitatis fidelis non dubitat(Vita Gregorii abbatis Circlariensis et Porcetensis posterior, ed. Waitz Kap. 6, S. 1188)
Hierauf verweist:
in carne vivere
vivo autem iam non ego vivit vero in me Christus quod autem nunc vivo in carne in fide vivo Filii Dei qui dilexit me et tradidit se ipsum pro me(Epistula Pauli ad Galatas, ed. Weber Kap. 2, V. 20, S. 1804)
quod si vivere in carne hic mihi fructus operis est et quid eligam ignoro(Epistula Pauli ad Philippenses, ed. Weber Kap. 1, V. 22, S. 1816)
ut iam non hominum desideriis sed voluntate Dei quod reliquum est in carne vivat temporis(Epistula Petri I, ed. Weber Kap. 4, V. 2, S. 1868)
propter hoc enim et mortuis evangelizatum est ut iudicentur quidem secundum homines in carne vivant autem secundum Deum spiritu(Epistula Petri I, ed. Weber Kap. 4, V. 6, S. 1868)
Hierauf verweist:
pristine sanitati restituere
preces clementer exaudire
Hierauf verweist:
pro gratiarum actione
si pro gratiarum actione fuerit oblatio offerent panes absque fermento conspersos oleo et lagana azyma uncta oleo coctam que similam et collyridas olei admixtione conspersas(Leviticus, ed. Weber Kap. 7, V. 12, S. 142)
si immolaveritis hostiam pro gratiarum actione Domino ut possit esse placabilis(Leviticus, ed. Weber Kap. 22, V. 29, S. 166)
Hierauf verweist:
cursum consummare
feliciter consummato cursu, quievit in Domino(Lambert von Hersfeld - Annales, ed. Holder-Egger a. 1059, S. 75)
Hierauf verweist:
silentio preterire
Hierauf verweist:
fragilitate devicta
Si autem fragilitate nostra devicti delectationi resistere non valemus(Gottfried von Admont - Homiliae dominicales, ed. Migne Kap. 76, Par. 771, Sp. 537)
ne nimia fragilitate devicti non possimus sustinere(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 9, Kap. 21, S. 603)
Hierauf verweist:
diabolica suggestione decepta
auariciae cupiditate corruptus aut diabolica suggestione deceptus, audeat uel presumat contra tuum honorem(Chartulaire, ed. Huygens Nr. 8, S. 273)
decepta suggestionibus diabolicis turpitudinem fornicationis incurreret.(Rudolf von Fulda - Vita Leobae abbatissae Biscofesheimensis, ed. Waitz Kap. 12, S. 127)
Hierauf verweist:
virtus potentie
de cetero fratres confortamini in Domino et in potentia virtutis eius(Epistula Pauli ad Ephesios, ed. Weber Kap. 6, V. 10, S. 1814)
Hierauf verweist:
custos et defensor
Sic enim dominus omnipotens erit custos et defensor uester contra omnes aduersarios uestros(Sedulius Scottus - Liber de rectoribus christianis, ed. Hellmann S. 90)
Hierauf verweist:
in admirabili signo
In hoc admirabili signo quamuis asina competentia sibi uerba profatur(Augustinus - De mirabilibus sacrae scripturae, ed. Migne Buch 1, Kap. 34, Sp. 2172)
Hierauf verweist:
ex toto corde ingemiscere
Et quia ingemuit dauid ex toto corde conuersus, continuo saluus est factus(Fulgentius von Ruspe - Ad Euthymium de remissione peccatorum libri II, ed. Fraipont Buch 1, Kap, 12. Par. 3, S. 660)
Quacumque hora conuersus ingemuerit homo ex toto corde accipit denarium diurnum.(Hieronymus - Exposition IV evangeliorum , ed. Migne Par. A, Sp. 556)
Hierauf verweist:
cum lacrimis et precibus
curemus Deum cum lacrimis et precibus instantius exorare(Paschasius Radbertus - Expositio in Lamentationes Hieremiae libri quinque, ed. Beda Buch 3, Kap. 42, S. 203)
Hierauf verweist:
ex intimo cordis
Hierauf verweist:
ostenssio sue misericordie
Istum alium excitat ostensione misericordiae suae(Aelred von Rievaulx - Sermones XLVII-LXXXIV, ed. Raciti Nr. 80, Par. 24, S. 326)
Hierauf verweist:
reatum dimittere
si septies dimitteret reatum ueniam petenti(Aelred von Rievaulx - Sermones, ed. Raciti Sermo 136, Par. 15, S. 330)
dimitte eam quia clamat post nos dimitte reatum et dona gratiam(Beda Venerabilis - Bedae Venerabilis opera, 3. Opera homiletica, ed. Hurst Buch 1, Nr. 22, S. 159)
et nunc, o domine, si dignum me prece ducis,(Cyprianus Gallus - Heptateuchos, ed. Peiper Exodus, V. 1232, S. 100)
quam faciam fundamque tibi, dimitte reatum,
quem solus laxare potes.
dimitte culpam misero, dimitte reatum,(Eugen von Toledo - Carmina, ed. Vollmer Nr. 14, S. 245)
effice post lapsum, post mala tanta bonum.
filio dimisit reatum fratricidii nondum passus est eum sibi praesentari nec dedit gratiam cui dimiserat iram.(Odo von Cambrai - Disputatio contra Iudaeum, ed. Migne Sp. 1104)
Hierauf verweist:
Que res in tanta admiratione est habita, ut
Quae res in loco eodem a cunctis est agnita, atque in tanta admiratione habita, ut(Gregor der Große - Dialogues, 2, ed. Vogüé Buch 2, Kap. 1, Par. 2, S. 130)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Dialogus sancti Gregorii (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 358)
Hierauf verweist:
usque ad memoriam nostram
Cyrillo autem successit Dorotheus, qui ad nostram usque memoriam perduravit(Eusebius - Historia ecclesiae, ed. Schwartz Buch 7, Kap. 32, Par. 2, S. 717)
cuius epistolae usque ad nostram memoriam durat exemplum.(Frechulf - Historia, ed. Allen Teil 2, Buch 2, Kap. 14, S. 528)
non quod talis tantusque uir - adamantium dicimus - aliquid praeterierit, sed quod neglegentia posteriorum ad nostram usque memoriam non durarit.(Hieronymus - Epistulae, ed. Hilberg Nr. 34, Par. 1, S. 260)
Hierauf verweist:
in toto corpore debilitata
infirmato stomacho et toto debilitatus corpore(Vita Sancti Iohannis Gualberti auctore discipulo eius anonymo, ed. Hofmeister Kap. 3, S. 1106)
Hierauf verweist:
suffragia inplorare
Hierauf verweist:
nullum vestigium infirmitatis
Quia nisi esurisset nequaquam temptandi ausu accederet ubi nullum infirmitatis uestigium repperisset.(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (I-IV), ed. Paulus Buch 3, Kap. 4, S. 245)
Quia ubi uirtus curat nullum residere debet uestigium infirmitatis.(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (V-VIII), ed. Paulus Buch 5, Kap. 8, S. 493)
sanum et incolumem per Dei graciam ab omni lepra restituit, ita ut nullum infirmitatis vestigium Dei virtus in eo reliquerit(Vita Gregorii abbatis Circlariensis et Porcetensis posterior, ed. Waitz Kap. 9, S. 1194)
Hierauf verweist:
mirabilis in sanctis suis
mirabilis Deus in sanctis suis(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 67, V. 36, S. 850)
in scelere deprehendere
quasi esset in aliquo manifesto scelere deprehensus(Cicero - In Verrem, ed. Peterson Actio Secunda, Buch 5, Kap. 43, Par. 111)
cum in hoc fuerint scelere deprehensi(Codex Theodosianus, ed. Krüger Buch 16, Nr. 6, Par. 7, S. 883)
Qui rei postulati vel qui in scelere deprehensi metu criminis imminentis mortem sibi consciverunt, heredem non habent.(Corpus Iuris Civilis, ed. Mommsen Buch 48, Kap. 21, Par. 3, S. 870)
porro autem anxius erat dubitans, in maxumo scelere tantis civibus deprehensis quid facto opus esset(Sallust - De coniuratione Catilinae, ed. Kurfess Kap. 46, Par. 2, S. 34)
quod per ironiam legendum est, uelut si quis in sceleribus deprehenso dicat.(Hieronymus - Commentarius in Isaiam, ed. Adriaen Buch 16, Kap. 57, Par. 12.13, S. 651)
quorum alter in summis diuitiis amicus dei fuit, alii cotidie in sceleribus deprehensi poenas legibus soluunt.(Hieronymus - Epistulae, ed. Hilberg Nr. 79, Par. 1, S. 87-88)
Hierauf verweist:
manus ad tergum religare
Et si tanta etiam delectatio est me uobis caedere et ab auriculis huc illuc attractare et manibus post terga religatis uictum ducere, insuper dorsum pectusque flagellare et meis scapulis plagas superimponere, consentiam, facite quod uultis!(Agnellus von Ravenna - Liber pontificalis ecclesiae Ravennatis, ed. Mauskopf Delynalis Par. 45, S. 220)
religatis post tergum manibus, demoniacis imperaret, et dicto citius prius sensum reciperent, quam in collisione suorum corporum cernui laberentur.(Bertarius von Verdun - Gesta episcoporum Virdunensium, ed. Pertz Par. 3, S. 40)
armis exutum, religatis post tergum manibus in presentiam comitis et pontificis adduxerunt.(Gallus anonymus - Cronicae et gesta ducum sive Principum Polonorum, ed. Maleczyński Kap. 49, S. 119)
iussit melle perungi, et sub ardentissimo sole, religatis manibus post tergum, reponi(Hieronymus - Vita sancti Pauli, ed. Migne Par. 3, Sp. 19)
post terga iuvenum nobiles religat manus(Seneca - Thyestes, ed. Peiper S. 304)
religatis post terga manibus, iniecto ceruicibus laqueo, ueste discissa seminudus in forum tractus est(Sueton - Vitellius, ed. Ihm Kap. 17, Par. 1, S. 304)
perduxit huc ut per fetiales nudus ac post tergum religatis manibus dederetur hostibus(Velleius Paterculus - Historia Romana, ed. Watt Buch 2, Kap. 1, S. 14)
Hierauf verweist:
transitum facere per
Septimo itinere in Aquitaniam per Viennam transitum faciens(Ado von Vienne - Chronik, ed. Pertz S. 319)
Saepius vero transitum faciens per Wirtzeburgense coenobium(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 1, Kap. 2, S. 824)
Contigit autem, episcopum pro aecclesiastica sollicitudine forte per hanc villam transitum facere(Gesta episcoporum Cameracensium, ed. Pertz Buch 2, Kap. 29, S. 461-462)
Contigit autem, domnum episcopum alio tendentem per illud monasterium transitum facere.(Gesta episcoporum Cameracensium, ed. Pertz Buch 3, Kap. 20, S. 472)
ipse episcopus ab imperatore discedens, per eundem vicum transitum faciens(Gesta episcoporum Cameracensium, ed. Pertz Buch 3, Kap. 22, S. 472)
Et ubicunque per saltus herbosos transitum faciebant, cum intueuntium admiratione presbyter herbam pascebatur(Gerald von Wales - Giraldi Cambrensis opera 6, ed. Dimock S. 81-82)
contigit me per Mediam transitum fecisse(Gerald von Wales - Giraldi Cambrensis opera 5, ed. Dimock S. 104)
Ad asperos itaque Astures montesque lapidosos iter aggrediens per Ouetum transitum fecit.(Historia Compostellana, ed. Falque Rey Buch 1, Kap. 69, S. 109)
Hic Viennae reversus, rebusque dispositis, per Gallias transitum faciens(Ex historia Mauriniacensis monasterii, ed. Waitz Buch 2, S. 39)
Cumque consequenti tempore per urbem fecisset transitum, et a sancto pontifice benigna esset susceptus dulcedine(Hugo von Flavigny - Chronicon, ed. Pertz Buch 1, S. 333)
Magister Petrus sapientiae uestrae ut credo optime notus, nuper a Francia ueniens, per Cluniacum transitum fecit.(Petrus Venerabilis - The letters of Peter the Venerable 1, ed. Constable Nr. 98, S. 258)
per vestras parroechias transitum fecerimus(Riculf von Soissons - Capitula, ed. Pokorny Nr. 9, S. 104)
per Beneuentanam urbem transitum fecit(Vita venerabilis viri Stephani Muretensis, ed. Becquet Kap. 3, S. 106)
Congregato itaque exercitu contra praedictas nationes aciem direxit et faciens transitum per locum, qui Vualbech dicitur(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 4, S. 235)
Contigit autem quarta feria proxima ante coenam Domini, domnum Burchardum Kameracensem episcopum virum honestum per praefatam civitatem transitum facere(Vita Norberti archiepiscopi Magdeburgensis prior, ed. Pertz Kap. 6, S. 675)
Hierauf verweist:
pretiosus confessor
Hierauf verweist:
deo ita ordinante
uoluntas nostra deo ita ordinante praecedat.(Faustus von Riez - De gratia libri duo, ed. Engelbrecht Buch 2, Kap. 10, S. 84)
Atque ita deo ordinante contigit ut simul una die uenirent(Rudolf von Sankt Trond - Epistulae, ed. Tombeur Buch 1, Par. 6, S. 12)
Contigit autem deo ita ordinante pacis die hoc illum presumpsisse.(Rudolf von Sankt Trond - Epistulae, ed. Tombeur Buch 4, Par. 6, S. 46)
Hierauf verweist:
lacrimas cum precibus effundere
Haec dicens, cum lacrimis precem fundit, afflagitat opem.(Bernhard von Clairvaux - Vita sancti Malachiae episcopi, ed. Leclercq Par. 49, S. 354)
pro te quoque ignitas ad Dominum preces interdum cum lacrimis effundebam.(Die Hildesheimer Briefe, ed. Erdmann Nr. 108, S. 183)
Abbate itaque cum discipulis suis predictum responsorium cum uersu diligenter decantante et populo cum lacrimis precem fundente(Collectaneum exemplorum et visionum Clarevallense e codice Trecensi 946, ed. Legendre Teil 4, Kap. 48, S. 350)
Expansis itaque post haec manibus ad altaris Romanos crepidinem fusus huiusmodi cum lacrimis Deo preces effudit(Liudprand von Cremona - Antapodosis, ed. Chiesa Buch 5, Kap. 23, S. 138)
ad prefatum monasterium cum devocione venit, et fusis precibus cum lacrimis, in animo contrito ad sanctum Adalbertum continuo usu sermonis sibi reddendo plenissime est curatus(Miracula Sancti Adalberti episcopi Pragensis, ed. Pertz Kap. 8, S. 615)
Cumque preces cum lacrimis funderet, eundem obtimates regis invenerunt(Miracula Sancti Martialis Lemovicensia, ed. Waitz Buch 2, Kap. 2, S. 281)
Tunc verus athleta Christi coepit impellere, ut iam iudicium pararent. Quorum positus in medio, expansis manibus preces ad Deum fundebat cum lacrimis(Paschasius Radbertus - Epitaphium Arsenii, ed. Dümmler Buch 1, S. 57)
Nostro in tumulo lacrimas cum prece funde pias.(Petrus Damiani - Carmina, ed. Lokrantz D9, V. 19–20, S. 157)
Effusis lacrimis cum prece, sana redit.(Ranger von Lucca - Vita Anselmi Lucensis episcopi, ed. Hofmeister V. 7052, S. 1303)
In quo utique facto datur agnoscere quantam caritatem habuerit qui, donec errantem proximum ad uiam ueritatis reduceret, preces cum lacrimis Domino fundere non cessauit.(Vita venerabilis viri Stephani Muretensis, ed. Becquet Kap. 26, S. 118–119)
pro salute diu sperata preces cum lacrimis a pernoctantibus funduntur.(Udalschalk von Augsburg - Vita Chounradi episcopi Constantiensis, ed. Clauß Kap. 21, S. 22)
Hierauf verweist:
per interventum et merita
per merita et interventum sanctorum, quibus deserviebant, veluti futurorum praescii, proximam pollicitati sunt ob Omnipotente mihi affuturam medelam(Odilo von Saint-Médard - Translatio Sancti Sebastiani ad Sanctum Medardum Suessionensem, ed. Waitz Kap. 44, S. 389)
quales quantasque uirtutes per interuentum et merita sanctarum uirginum ibidem diuina clementia operari dignata est.(Vita Herlindis et Reinulae Masacensium, ed. Bollandus Kap. 3, S. 386)
quoniam per illius interventum ac meritum optimum proveniet eis terrarum sufficiens fructus.(Vita Dagoberti III. regis Francorum, ed. Krusch Kap. 15, S. 522)
cognosce te tante dignitatis ascendisse solium per ipsius interventum et meritum.(Vita Mathildis reginae posterior, ed. Schütte Kap. 20, S. 185)
per interventionem et meritum beatae Mariae semper virginis, in cuius honore locus iste consecratus est(Walahfrid Strabo - Vita Galli, ed. Krusch Buch 1, Kap. 24, S. 302)
Hierauf verweist:
virtus et misericordia
dei uirtuti uel misericordiae, qui hoc adiuuando efficit, derogabimus.(Augustinus - De peccatorum meritis et remissione et de baptismo parvulorum ad Marcellinum libri tres, ed. Vrba Buch 2, Kap. 6, Par. 7, S. 77)
non nostris operibus aut uiribus sed diuina uirtute et misericordia freti, opus perfectionis arripere ausi sumus.(Florus von Lyon - Collectio ex dictis XII patrum, ed. Fransen Nr. 48, S. 328-329)
Sed dei virtute et misericordia de nostris nullos aut paucos ledere poterant(Willelm von Tyrus - Chronique, ed. Huygens Buch 7, Kap. 9, S. 354)
in eo semper per misericordiam et virtutem tuam verissima iusticia, quae tibi soli cognita est, fidelibus tuis ad emendationem iniquorum manifestissime declaretur(Ordines iudiciorum Dei, ed. Zeumer Kap. 14, S. 701)
quod absit a nobis, qui non nostris operibus aut uiribus sed diuina uirtute et misericordia freti opus perfectionis ausi sumus.(Paulinus von Nola - Epistulae, ed. Hartel Nr. 1, Par. 9, S. 8)
Haec igitur iam in uirtute et misericordia domini reualescentes(Paulinus von Nola - Epistulae, ed. Hartel Nr. 17, Par. 3, S. 126)
laudantes dei misericordiam et uirtutem qui lugentes consolatur in se sperantibus dat salutem.(Philipp von Harveng - Vita S. Foillani Martyris, ed. Migne Kap. 1, Sp. 1327)
Hierauf verweist:
prope sit deus omnibus invocantibus eum in veritate
prope est Dominus omnibus invocantibus eum omnibus invocantibus eum in veritate(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 144, V. 18, S. 950)
qualis et quantus
Hierauf verweist:
usque dum vixit
inde semper doctrinam et officium christianitatis percepit usque dum vixit.(De conversione Bagoariorum et Carantanorum libellus, ed. Pertz Par. 4, S. 7)
fecit eum comitem, usque dum vixit.(Historia Apollonii regis Tyri, ed. Schmeling Kap. 51, S. 82)
Quae in sua claudicatione permansit, usque dum vixit;(Vita Corbiniani episcopi Baiuvariorum retractata, ed. Krusch Kap. 28, S. 628)
Hierauf verweist:
exemplum bene vivendi
multis ad exemplum bene uiuendi longe lateque diffundimus(Beda Venerabilis - De tabernaculo, ed. Hurst Buch 1, S. 11)
a quibus bene uiuendi exempla percepit(Gregor der Große - Moralia in Iob libri I - X, ed. Adriaen Buch 5, Par. 11,25, S. 235)
Tot itaque ad se uenientibus uias praebuit, quot bene uiuendi exempla monstrauit.(Gregor der Große - Moralia in Iob libri XXIII - XXXV, ed. Adriaen Buch 25, Par. 12,30, S. 1255)
per exemplum bene uiuendi lucere ceteris possunt(Gregor der Große - Moralia in Iob libri XXIII - XXXV, ed. Adriaen Buch 27, Par. 8,12, S 1338)
In tuis actibus plebi exempla bene uiuendi consistant(Gregor der Große - Registrum epistularum libri I - VII, ed. Norberg Buch 3, Nr. 13, S. 160)
isti quomodo etiam commissis sibi exempla bene uiuendi exterius praebeant.(Gregor der Große - Regula pastoralis, ed. Migne Teil 3, Kap. 4, Sp. 54)
ideoque omnibus exemplum bene vivendi fieri studebat.(Haimo von Hirsau - Vita Willihelmi abbatis Hirsaugiensis, ed. Pertz Par. 7, S. 214)
ad exemplum bene vivendi populis praeesse meretur.(Haimo von Hirsau - Vita Willihelmi abbatis Hirsaugiensis, ed. Pertz Par. 22, S. 219)
omnibusque exemplum bene vivendi in verbo, in conversatione, in fide et castitate se praebens(Willibald von Mainz - Vita Bonifatii, ed. Levison Kap. 2, S. 10)
Cumque quoddam canonicae rectitudinis speculum omnibus ad exemplum gradibus bene vivendi opponeret(Willibald von Mainz - Vita Bonifatii, ed. Levison Kap. 8, S. 43)
Hierauf verweist:
omni tempore in omni conversatione
et omni deinceps tempore in conversatione nostra sanctae huius Quadragesimae vestigia clara resplendeant.(Bernhard von Clairvaux - Sermones in quadragesima, ed. Leclercq Nr. 6, Par. 4, S. 380)
Hierauf verweist:
mater amantissima
a te sanctissima, dulcissima et amantissima matre mea(Gottfried von Admont - Homiliae in festa totius anni, ed. Migne Kap. 65, Par. 488, Sp. 971)
nos, qui gracilioris uocis existimus, amantissime matris tue saltem obscurius ualeamus quoquo modo magnalia fari!(Johannes von Damaskus - Sermones in venerabilem dormitionem supergloriosae Dominae nostrae Dei genetricis semperque uirginis Mariae, ed. Orbán Nr. 12, S. 163)
Ergo, mater amantissima, perquiramus eum et ei munera offeramus, ut pro te Dominum exorare dignetur.(Vita Sigiramni abbatis Longoretensis, ed. Krusch Kap. 25, S. 621)
Hierauf verweist:
fidem verbis astruere
ibisques ad domos aureas aeternaliter mansuras, quas tibi in proximo sum daturus, ut meorum verborum dictis astruam fidem.(Vita Vulframni episcopi Senonici, ed. Krusch Kap. 10, S. 669)
Hierauf verweist:
accidit, ut quidam ecclesiasticus...
Contigit namque, ut, in ipso, quod frater eius edidit, monasterio Heidanheim dum ipsa Christo sedule serviens moraretur, et peracta vespertina sinaxi, revertente ipsa de ecclesia ad solitum diversorium, noctem proximam caecae tenebrae minarentur, ac quidam custos eiusdem ecclesiae vocamine Goumeradus lumen previum stolidus denegaret petenti;(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 2, S. 150)
Hierauf verweist:
vicem dolere
non est qui vicem meam doleat ex vobis(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 22, V. 8, S. 402)
dixitque Saul benedicti vos a Domino quia doluistis vicem meam(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 23, V. 21, S. 404)
Hierauf verweist:
iniuriam suam patienter sufferrens incenata
illa, ut est mos sanctarum mentium, iniuriam sibi inlatam patienti animo gestans, sanctimonialibus, prout ratio dictaverat temporis, mensam caenandi gratia adeuntibus, incaenata lectisternia petiit.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 2, S. 150-152)
Hierauf verweist:
orationum consolatio
quibus et orationis solatium, et post caeteros, communis huius uitae praebeamus subsidium.(De speculo caritatis, ed. Hoste Buch 3, Kap. 38, Par. 103, S. 156)
parvitatem meam sanctarum orationum solatio sustentare dignemini(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 69, S. 112)
Detur ergo mutuae orationis solacium, ut inuicem orando capiatur praesidium.(Benedikt von Aniane - Concordia regularum, ed. Bonnerue Kap. 15,9, S. 154)
non tantum in spiritali orationum solatio exhibendo(Die Briefe des heiligen Bonifatius und Lullus, ed. Tangl Nr. 114, S. 246)
in prima fronte epistulae uestrarum orationum solatia conquisiui(Epistulae ad Fulgentium Ruspensem, ed. Fraipont Nr. 9, Kap. 5, S. 279)
etiam proximis solatia orationis impendere non neglexerimus.(Formulae codicis Laudunensis, ed. Zeumer Kap. 10, S. 517)
maius est miraculum praedicationis uerbo atque orationis solacio peccatorem conuertere(Gregor der Große - Dialogues, 2, ed. Vogüé Buch 3, Kap. 17, Par. 7, S. 340)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Dialogus sancti Gregorii (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 358)
apud districtum iudicem solatium mihi suae orationis impendat(Gregor der Große - Moralia in Iob libri XXIII - XXXV, ed. Adriaen Buch 35, Par. 20,49, S. 1811)
orationis uestrae solaciis perfruamur(Gregor der Große - Registrum epistularum libri I - VII, ed. Norberg Buch 1, Nr. 20, S. 19)
sitim huius desiderii solitariae ac remotioris orationis solatio lacrimarumque fluenta restinguerent(Gregor von Tours - Liber vitae patrum, ed. Krusch Kap. 12, S. 262)
uires ei praebens non tantum suis largifluis et cotidianis miserationibus sed etiam sanctorum suorum orationum consolationibus.(Rainer von St . Ghislain - Vita et miracula Sancti Gisleni, ed. Smedt Kap. 8, S. 255)
Hierauf verweist:
indeficiens et verum lumen
ad uerum lumen, lumen indeficiens(Aelred von Rievaulx - Sermones, ed. Raciti Sermo 127, Par. 14, S. 269)
Hierauf verweist:
Mox mirum in modum lux celitus demissa...
Tum mirum in modum in communi earundem sanctimonialium dormitorio tanta lux usque ad pulsum matutinalis officii coruscavit, ut eadem pro sui nimietate fulgoris terrae intima penetrare videretur.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 2, S. 152)
multitudo et magnitudo virtutum
iustus magnitudine et multitudine uirtutis augetur(Ambrosius von Mailand - De Noe, ed. Schenkl Kap. 24, Par. 87, S. 475)
est possibile multitudini uel magnitudini uirtutis Christi(Wilhelm von Saint-Thierry - De sacramento altaris, ed. Ceglar Kap. 5, S. 63)
Hierauf verweist:
certa fiducia
in omnipotente deo tunc certa fiducia(Gregor der Große - Registrum epistularum libri VIII - XIV, ed. Norberg Buch 11, Nr. 27, S. 905)
Hierauf verweist:
vespertino tempore, tanquam peregrina esset, pervenit et ad ostia
Preterea virgo memorata et semper in ore tenenda Waldburgis exitum fratris sui Wunniboldi, ut sexui moris est feminarum, e corpore graviter pectore gerens, contigit, ut quadam vespera nullo ex monasterio vel leniter sentiente egrediens, ad domum cuiusdam divitis deveniret eis ante fores eiusdem quasi peregrina quaedam et ignota sola consisteret.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 152)
Hierauf verweist:
veritus, ne canum rapacitas, quorum magna multitudo apud ipsum erat, eam discerperet
Quo dum eam dominus domus sive familia intrinsecus famulatus officia prebens sensisset asstantem, quaeque foret persona, nesciret, aestuante patrefamilias cum domesticis universis, ne rabida canum suorum audacia, qualiscumque esse videretur persona, eam laniando discerperet, iussit, ut, quaeque esset, otius indicaret.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 152)
Hierauf verweist:
canum rapacitas
Sic itaque uir, deceptus muliebri astutia, canum rapacitati ceruos exposuit.(Gerald von Wales - Giraldi Cambrensis opera 6, ed. Dimock S. 80)
Hierauf verweist:
a morsibus defendere
a serpentinis morsibus allato aetite defendit.(Beda Venerabilis - In Lucae evangelium expositio, ed. Hurst Buch 3, Kap. 8, Par. 1, S. 172)
a morsibus bestiarum defendendo(Gottfried von Admont - Homiliae dominicales, ed. Migne Kap. 48, Par. 445, Sp. 323)
a pecoris morsu frondes defendite nostras.(Ovid - Metamorphoses, ed. Anderson Buch 9, S. 215)
Hierauf verweist:
non verearis ... canes tui possunt ledere
Tum illa: 'Nequaquam', inquit, 'me tui, quos vereris, canes insano dente contingere quibunt nec Waldburgam - sic enim nuncupor - mordere valebunt. Ipse nempe, qui me ad domum tuam perduxit incolomem, ad locum unde veni reducet valentem; et qui me ad tuum, te ignorante, pertulit atrium, ipse tuae domui medicinae conferet donum, si totis viribus eundem credideris medicum medicorum'.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 152-154)
Hierauf verweist:
ancilla Christi
Hierauf verweist:
sub custodia Christi
hic utique "in uitam aeternam custodit eam" custodia christi sempiterna qui sibi huiusce odii causa est.(Rupert von Deutz - Commentaria in Evangelium Sancti Iohannis, ed. Haacke Buch 10, Kap. 12, Par. 25, S. 583)
Hierauf verweist:
nulla adversitas nullum periculum
ubi iam nullum periculum infirmitatis, nulla erit aduersitas tentatoris.(Prosper Tiro von Aquitanien - Expositio psalmorum, ed. Callens Nr. 134, Par. 21, S. 157)
Hierauf verweist:
Tunc pater familias audito nomine...
Quo audito, vir illustris a loco quo sederat ilico prosilivit, et animo consternatus, quare ad ostium nobilis persona et Omnipotentis ancilla constiterit, requisivit.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 154)
tam nobilis et tam sancta virgo
tam sanctum et tam nobilem uirum maculare non timuit(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 11, Kap. 5, S. 55)
ita ut de familia tam sancta et tam nobili saltim pauca referantur.(Trebellius Pollio - Triginta tyranni, ed. Hohl Kap. 31, Par. 6, S. 131)
Hierauf verweist:
oculos offendere
quid enim laudatis, quod non uidetis? ille laudet, qui uidet: ille etiam corrigat, si quid ibi uidet quod eius oculos offendit.(Augustinus - Sermones, ed. Migne Nr. 137, Kap. 11, Par. 14, Sp. 762)
eius oculos noluit offendere ioseph, oculos domini sui praesentis.(Augustinus - Sermo de Susanna et Ioseph, ed. Lambot Kap. 8, S. 36)
Hierauf verweist:
eam in domum suam recepit et omne humanitatis et devotionis obsequium ei exhibuit
Tum vir memoratus cum omni veneratione eam in domo excepit et omnem famulatum debitae servitutis exhibuit.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 154)
humanitatis et devotionis obsequium exhibere
omne humanitatis exhibuimus obsequium(Thomas von Monmouth - Uita S. Willelmi Nordouicensis, ed. Jessop THOMAS MONEMUTENSIS - ACLL Uita S. Willelmi (Guillelmi) Nordouicensis L S A43 Page: 216)
Hierauf verweist:
in supremo vite articulo
comes in supremo vitae articulo de manu nostra tenuit(Chronicon Laureshamense, ed. Pertz S. 435)
In supremo ergo articulo vitae et mortis accessu vultum dignissime atque regales ad coelum manus inter tot verbera et ictus gladiatorum, quantum potuit, converterat(Galbert von Brügge - De multro, traditione, et occisione gloriosi Karoli comitis flandriarum, ed. Rider Kap. 15, S. 37)
Hierauf verweist:
petiit, ut intra cubiculum moribunde puelle lectus sibi sterneretur
Ubi ventum est ad noctis moras soporis silentio temperandas, virginem sacram non aliubi pausare volentem in cubiculum languentis filiae trepidus introduxit.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 154)
Hierauf verweist:
sola cum sola
ancilla enim, cum qua solebat accedere ad cupam, litigans cum domina minore, ut fit, sola cum sola, obiecit hoc crimen amarissima insultatione uocans meribibulam.(Augustinus - Confessiones, ed. Verheijen Nr. 9, Kap. 8, Par. 18, S. 144)
Hierauf verweist:
omnia, que ad exequias erant necessaria, fuissent preparata
Tum pater eiusdem puellae labiis palpitantibus mugiens eiulabat et natae karissimae amaris lacrimis funebria preparabat.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 154)
Hierauf verweist:
virgo Christi ... totam illam noctem ... exorabat ...
Verum Domini clementissima miseratio, qui occidit et vivere facit, sanat et percutit, a morte minaci languidam revocavit, et orante per totam noctem virgine sancta, in crastinum puella sana surrexit.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 154)
in multitudine misericordie
ego autem in multitudine misericordiae tuae introibo in domum tuam adorabo ad templum sanctum tuum in timore tuo(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 5, V. 8, S. 772)
ego vero orationem meam ad te Domine tempus beneplaciti Deus in multitudine misericordiae tuae exaudi me in veritate salutis tuae(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 68, V. 14, S. 852)
Hierauf verweist:
utpote in fide adhuc rudes
illi utpote adhuc in fide rudes haec audientes nos quasi noxios et diversarum hereseon squaloribus respersos vitent(Nikolaus I. - Epistolae, ed. Dümmler Nr. 100, S. 601)
ancilla dei utpote adhuc in fide rudis angelica admonitione edocta(Vita s. Gisleni confessors Hanoniensis (vita secunda), ed. Ghesquière Kap. 2, S. 380)
Hierauf verweist:
ad agnitionem sui nominis
Domine Deus, qui gentem nostram per eundem episcopum ad agnitionem tui nominis venire fecisti(Die Prüfeninger Vita Bischof Ottos I. von Bamberg nach der Fassung des Großen Österreichischen Legendars, ed. Petersohn S. 129)
Hierauf verweist:
miserator et misericors dominus
miserator et misericors Dominus longanimis et multum misericors(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 102, V. 8, S. 898)
memoriam fecit mirabilium suorum misericors et miserator Dominus(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 110, V. 4, S. 914)
miserator et misericors Dominus patiens et multum misericors(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 144, V. 8, S. 948)
Hierauf verweist:
aures pietatis accomodare
Si petitionibus fidelium nostrorum aures nostrae pietatis nostrae accomodaverimus(Die Urkunden Ludwigs II, ed. Wanner Nr. 50, S. 164)
Cuius petitionibus pietatis nostre aures misericorditer accomodantes(Die Urkunden Karlmanns, ed. Kehr Nr. 24, S. 321)
Si petitionibus fidelium nostrorum iustis et rationabilibus divini cultus amore favemus et necessariis proclamationibus aures pietatis nostrae accomodamus(Die Urkunden Karls III., ed. Kehr Nr. 53a, S. 91)
Hierauf verweist:
ex integro
Hierauf verweist:
virtus altissimi
virtus Altissimi obumbrabit tibi(Evangelium secundum Lucam, ed. Weber Kap. 1, V. 35, S. 1606)
Hierauf verweist:
cum magno gaudio et exultatione cordis
ingens gaudium et exultatio corda nostra exhilaravit.(Historia de expeditione Friderici I imperatoris, ed. Chroust S. 89)
Hierauf verweist:
Parentes ... cum magno tripudio cordis ...
Quo parentes viso miraculo laudes omnipotenti reddiderunt Deo. Dein plurima ei exenia adhuc tremuli offerentes et ex asse eius se sacris orationibus commendantes, illa Christum habens mira gerentem, pecuniam respuit, et ad monasterium unde venerat repedavit;(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 3, S. 154)
ingentia dona
qui tam ingentia dona suscipimus(Cassiodor - Exposito psalmorum, ed. Adriaen Ps. 144, S. 1298)
inter vestes et aromata et ceteras orientalium terrarum opes ingentia illi dona direxit(Einhard - Vita Karoli Magni, ed. Holder-Egger Kap. 16, S. 19)
saepenumero ingentia dona mittebant(Herbord von Michelsberg - Dialogus de vita Ottonis Babenbergensis, ed. Pertz Buch 1, Par. 34, S. 716)
dona ei ingentia in auro et argento, in palliis et sacratis conferret vestibus(Hugo von Flavigny - Chronicon, ed. Pertz Buch 2, Kap. 6, S. 372)
Qui sumens dona ingentia et puerorum multitudinem ac puellarum(Walahfrid Strabo - Vita Galli, ed. Krusch Buch 1, Kap, 21, S. 299)
donis ingentibus honoratam praetulit monasterio ancillarum Dei(Walahfrid Strabo - Vita Galli, ed. Krusch Buch 1, Kap. 22, S. 301)
Hierauf verweist:
tamquam lutum
nec conparavi illi lapidem pretiosum quoniam omne aurum in conparatione illius harena est exigua et tamquam lutum aestimabitur argentum in conspectu illius(Liber Sapientiae Salomonis, ed. Weber Kap. 7, V. 9, S. 1010)
Hierauf verweist:
deo adherere
vos autem qui adheretis Domino Deo vestro vivitis universi usque in praesentem diem(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 4, V. 4, S. 239)
sed adhereatis Domino Deo vestro quod fecistis usque in diem hanc(Liber Iosue, ed. Weber Kap. 23, V. 8, S. 319)
mihi autem adherere Deo bonum est ponere in Domino Deo spem meam ut adnuntiem omnes praedicationes tuas(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 72, V. 28, S. 860)
Hierauf verweist:
corpus macerare
sese in magna corporis affligebat maceratione.(Vita Thomae abbatis Farfensis, ed. Pertz Kap. 10, S. 528)
Hierauf verweist:
pro divina reconpensatione
Igitur pro divina recompensatione(Historia Walciodorensis monasterii, ed. Waitz Kap. 64, S. 530)
tamquam epilogum
nunc ut tamquam epilogo quodam concludamus historiam(Ambrosius von Mailand - De patriarchis, ed. Schenkl Kap. 11, Par. 46, S. 150)
Hierauf verweist:
monasticus ordo excludi
omnibus moliri coepit ut exclusis illius loci monachis, de rebus eorum suo distribuendas arbitrio praebendas faceret clericorum.(Wilhelm von Newburgh - Chronicles of the reigns of Stephen, Henry II. and Richard I., ed. Howlett Buch 4, Kap. 36, S. 394)
Hierauf verweist:
viva testimonia
licet episcopo nec vivum nec scriptum testimonium super hoc invenienti ut matricibus aecclesiis iusticias suas restituat(Gerhoch von Reichersberg - De edificio Dei, ed. Dümmler Kap. 160, S. 192)
scit nempe seruare quod praestitit et uirtutum suarum uiua testimonia in longum producere.(Ennodius - Opera omnia, ed. Hartel Buch 1, Nr. 20, S. 32)
qui ut aiunt viva hominum testimonia non formidant(Ennodius - Epistulae, ed. Vogel S. 12)
In qua quem qualemque se per continuos 30 annos exibuerit, littera non docet, sed viva operum testimonia hodieque probant.(Simon von St-Bertin - Gesta abbatum Sancti Bertini Sithiensium, ed. Waitz Buch 2, Kap. 58, S. 647)
Hierauf verweist:
propter antiquitatem temporum
propter temporis antiquitatem rari admodum sunt et in omni loco testes adesse non possunt(Hieronymus - Altercatio Luciferiani et Orthodoxi, ed. Canellis Par. 20, S. 51)
Hierauf verweist:
a prima fundatione
Nomina abbatum et praepositorum a prima fundatione loci(Gottschalk von Benediktbeuern - Breviarium, ed. Pertz Kap. 8, S. 224)
sanctimonialesque prius in eo manentes, a prima fundatione sua semotas, in iam dicto monasterio sancti Altonis vice monachorum perpetuam sedem habere fecit.(Inventio et translatio sanguinis Domini, ed. Waitz S. 923)
Hierauf verweist:
mira dispensatio dei
Sed mira dispensatio Dei! Necdum egreditur a finibus Iudeae ne illis ullam daret occasionem calumniandi(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (V-VIII), ed. Paulus Buch 7, Kap. 15, S. 774)
Ac sic deinceps mira dispensationis Dei benivolentia nomen eius diffamatum est(Willibald von Mainz - Vita Bonifatii, ed. Levison Kap. 4, S. 15)
Hierauf verweist:
usque adhuc
Hierauf verweist:
sicut vidimus et audivimus
que post eius obitum in urbe contigerint, sicut uidimus et audiuimus, dilectioni uestre litteris duximus intimandum.(Historia Compostellana, ed. Falque Rey Buch 3, Kap, 23, Par. 3, S. 455)
sicut audivimus sic vidimus in civitate Domini virtutum in civitate Dei nostri Deus fundavit eam in aeternum diapsalma(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 47, V. 9, S. 826)
Hierauf verweist:
qui veritas est
sed ipse qui ueritas est, aliud dicit, et huic uanitati hominum apertissime contradicit(Augustinus - De gratia et libero arbitrio, ed. Migne Buch 1, Kap. 18, Par. 38, Sp. 904)
ipsum audite qui ueritas est.(Augustinus - Sermo de symbolo ad catechumenos, ed. Vander Plaetse Kap. 2, Par. 5, S. 188)
hoc enim praedixit filius dei, qui ueritas est, se esse uitem(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 52, Par. 2, S. 150)
Hierauf verweist:
generis et morum nobilitas
Dominae suae dilectissimae, generis et morum nobilitate clarissimae comitissae IDAE: frater ANSELMUS, servus servorum dei Becci commanentium(Anselm von Canterbury - Epistulae, ed. Schmitt Nr. 114, S. 249)
Quadragesimus septimus episcopatum suscepit Baldricus, generis et morum nobilitate insignitus.(Anselm von Lüttich - Gesta episcoporum Tungrensium, Traiectensium et Leodiensium, ed. Pertz Buch 2, Kap. 31, S. 206)
quem et bonitas ac nobilitas morum generisque commendabat.(Paschasius Radbertus - Vita Walae abbatis Corbeiensis, ed. Pertz S. 533)
Hierauf verweist:
totius religionis observantia
gentem vestram ad olim traditae disciplinae ac totius ecclesiasticae religionis observantiam invitetis(Concilium Savonnières, 14. Juni 859, ed. Hartmann S. 481)
Hierauf verweist:
in omnibus zelum dei habere
ut in omnibus zelum Dei habentes(Benedikt von Aniane - Concordia regularum, ed. Bonnerue Kap. 71,5, S. 621)
religiosus sancteque conversationis vir
Porro autem Adraldus abbas Bremensis monasterii, vir videlicet religiosus ac sanctae conversationis honestate conspicuus(Petrus Damiani - Vita sancti Odilonis, ed. Migne Par. 402, Sp. 928)
3. Id. Mai. Gebeno de Pouloch sanctae conversationis vir migravit ad Dominum.(Gundekar von Eichstätt - Liber pontificalis Eichstetensis, ed. Pertz S. 248)
Hierauf verweist:
certe rationes
Hierauf verweist:
carnalibus desideriis servire
in eo enim est damnatio, quod obtemperamus et seruimus desideriis prauis carnalibus.(Augustinus - Expositio ad Romanos, ed. Divjak Par. 38, S. 20)
dum seruiunt desideriis carnalibus nondum gratia liberatoris assumpti in filiorum adoptionem(Augustinus - Expositio ad Romanos, ed. Divjak Par. 44, S. 24-25)
Dum adhuc carnalibus serviens desideriis cor durum ac lapideum veritati opponerem(Gottfried von Admont - Homiliae dominicales, ed. Migne Kap. 33, Par. 292, Sp. 223)
pro Christo Antichristum exspectantes, atque carnalibus desideriis ac voluptatibus servientes, et caetera quae describuntur, agentes.(Herveus von Bordeaux - Commentaria in Epistolas divi Pauli, ed. Migne Titus, Kap. 3, Sp. 1500)
Hierauf verweist:
zelum pro domo dei habere
Puto enim me recte fecisse, si, de domo Dei zelum Dei habens, eius providentiam qui emendaturus erat commonu(Bernhard von Clairvaux - Epistolae, ed. Leclercq Nr. 81, S. 214)
quantum pro domo dei zelum studiumque habuerint(Wilhelm von Newburgh - Explanatio sacri epithalamii in matrem sponsi, ed. Gorman Teil 2, Kap. 2, V. 15, S. 140)
Hierauf verweist:
series et veritas
cuius rei seriem atque ueritatem, ne latere posteros queat, stilo etiam memoriae que mandaui.(Boethius - Philosophiae consolatio, ed. Bieler Buch 1, Kap. 4, Par. 25, S. 9)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Boecius unus de consolacione (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 359)
Hierauf verweist:
in sua repedare
mox in sua moenia laeti repedant(Radbod von Utrecht - Metrum anapaesticum de miraculo Martini Turonensis, ed. Winterfeld Str. 39, S. 165b)
Hierauf verweist:
omne opus dei paratus
erit vas in honorem sanctificatum et utile Domino ad omne opus bonum paratum(Epistula Pauli ad Timotheum II, ed. Weber Kap. 2, V. 21, S. 1838)
Hierauf verweist:
antiquus hostis fidelium actibus invidens
Semper hostis antiquus bonis actibus inuidet(Collectaneum exemplorum et visionum Clarevallense e codice Trecensi 946, ed. Legendre Teil 4, Kap. 30, S. 303)
Hierauf verweist:
sicut oportuit, nature concessit
pater, uti necesse erat, naturae concessit.(Sallust - De bello Iugurthino, ed. Kurfess Kap. 14, Par. 15, S. 65)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Salustius in Jugurtino glosatus (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 358)Salustius (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 359)
Hierauf verweist:
viam universe carnis ingredi
Hierauf verweist:
grave scisma oriri
grave scisma ibidem oritur(Otto von Freising - Gesta Friderici I. imperatoris, ed. Waitz Buch 1, Kap. 67, S. 95)
Hierauf verweist:
homo bonus et simplex
Hic homo simplex et bonus, a malitia fellis alienus apud Oninburron et in confinio eiusdem villae loco qui Steinstetin est vocatus dedit duos mansus(Berthold von Zwiefalten - Liber de constructione monasterii Zwivildensis, ed. Pertz Kap. 40, S. 116)
Hierauf verweist:
usque ad audientiam
in eos tanquam in mortuos malignantes consilium et infamiam promulgauerunt usque ad rhemensium archipraesulis audientiam.(Elevatio S. Landoaldi archipresbyteri sociorumque eius idbus iunii a quodam Gandavensi, ut apparet, monacho conscripta, ed. Surius S. 291)
De quibusdam autem, qui in villis seu vicis adhuc degebant, dilatum est usque ad regis audientiam(Robert von Torigni - Chronica, ed. Pertz S. 490)
Hierauf verweist:
se murum pro domo domini obponere
non ascendistis ex adverso neque opposuistis murum pro domo Israhel ut staretis in proelio in die Domini(Ezechiel, ed. Weber Kap. 13, V. 5, S. 1280)
viriliter et fideliter
ille fecit feminas uiriliter et fideliter mori, qui pro eis dignatus est de femina misericorditer nasci.(Augustinus - Sermones, ed. Migne Nr. 281, Kap. 1, Sp. 1284)
Hoc ipsum, fratres, nos quoque decet cogitare fideliter et viriliter effectui mancipare.(Bernhard von Clairvaux - Sermones in dedicatione ecclesiae, ed. Leclercq Nr. 2, Par. 1, S. 375)
si tantum fideliter et viriliter agere voluerimus(Bernhard von Clairvaux - Sermones in dedicatione ecclesiae, ed. Leclercq Nr. 2, Par. 3, S. 380)
tam strenue tamque fideliter ac viriliter ad honorem imperii Saltzburgenses hostes imperii et ecclesiae manifestos infestare et debellare non cessatis.(Die Salzburger Briefsammlung, ed. Hödl Nr. 10, S. 165)
nostrorum vero si qui in agonibus fideliter et viriliter perduraverant, cum omni fiducia et laetitia agebant.(Eusebius - Historia ecclesiae, ed. Schwartz Buch 9, Kap. 1, Par. 9, S. 807)
quam pro nostra gratia fideliter et viriliter adiuvetis.(Fridericus I. Constitutiones (Const. 1, 137-324), ed. Weiland Nr. 155, S. 218)
ubicunque tua ope opus habuerit, fideliter et viriliter ei assistas(Fridericus I. Constitutiones (Const. 1, 137-324), ed. Weiland Nr. 226, S. 320)
aecclesiam fideliter et viriliter teneat, donec alter pastor succedat.(Gesta episcoporum Cameracensium, ed. Pertz Buch 1, Kap. 118, S. 453)
pro parte comitis Flandrie eius guerram contra hostes viriliter et fideliter exercuit.(Gislebert von Mons - Chronicon Hanoniense, ed. Pertz S. 532)
Hierauf verweist:
in faciem resistere
cum autem venisset Cephas Antiochiam in faciem ei restiti quia reprehensibilis erat(Epistula Pauli ad Galatas, ed. Weber Kap. 2, V. 11, S. 1803)
Hierauf verweist:
parum proficere
Hierauf verweist:
Hoc est autem exemplar illarum literarum
hoc est autem exemplar epistulae edicti quod dedit rex Artarxersis Ezrae sacerdoti(Liber Ezrae I, ed. Weber Kap. 7, V. 11, S. 647)
Hierauf verweist:
sine gravi merore non dicimus
Nuntiatum que nobis est, quod dicere sine graui dolore non possumus(Gregor der Große - Registrum epistularum libri I - VII, ed. Norberg Buch 4, Nr. 35, S. 255)
Hierauf verweist:
ad eternitatem vocatus
Quae uidelicet exhortationis uerba proprie ad electos format quos ad aeternitatem uocat.(Gregor der Große - Moralia in Iob libri XI - XXII, ed. Adriaen Buch 13, Par. 39,44, S. 692)
Cum enim conplacuit ei qui electos ad eternitatem vocat, vocatos iustificat(Hugo von Flavigny - Chronicon, ed. Pertz Buch 1, S. 310)
Breuia et caduca sunt terrenarum gaudia uoluptatum, quae ad aeternitatem uocatos a semitis uitae conantur auertere.(Leo der Große - Traktate, ed. Chavasse Nr. 3, S. 14)
homo uero ad aeternitatem uocatus semper in aeternum erit.(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (V-VIII), ed. Paulus Buch 6, Kap. 10, S. 609)
Hunc, cum nuper in extasi factus essem, vidi ad aeternitatem vocatum, istum iam in sede felicitatis positum, lectum huius felicitate eadem praeparatum(Vita Norberti archiepiscopi Magdeburgensis prior, ed. Pertz Kap. 13, S. 686)
Hierauf verweist:
iustitie rigorem exercere
pro aliis aeque potentibus esset rigor iusticiae exercendus.(Johannes von Salisbury - The letters of John of Salisbury, ed. Millor Nr. 235, S. 436)
Hierauf verweist:
unanime votum
Hierauf verweist:
cum aliis et pre aliis
Huius laudum et meritorum preconia cum aliis et pre aliis suscipiat ecclesia(Das Leben des Bischofs Meinwerk von Paderborn, ed. Teckhoff Kap. 1, S. 5)
Hierauf verweist:
talis persona, que
talis electa fuerit persona, quae onus vestrum, quod hactenus portastis, digne possit suscipere(Anselm von Canterbury - Epistulae, ed. Schmitt Nr. 425, S. 371)
talis ad hoc persona quaeratur quae residere in loco et curam eius per se ipsum valeat exercere.(Concilium Lateranense III a. 1179, ed. Alberigo Nr. 13, S. 218)
in Romana ecclesia non erat tunc talis reperta persona, quae digne posset ad tanti honorem sufficere sacerdotii(Desiderius von Montecassino - Dialogi de miraculis sancti Benedicti, ed. Hofmeister Buch 3, S. 1143)
Quod vero substituenda necessario esset talis persona, que ad universorum salutem fidelium ecclesiarum Dei statum in unionem pacis reformaret(Die Admonter Briefsammlung nebst ergänzenden Briefen, ed. Hödl Nr. 39, S. 77)
Hierauf verweist:
secularibus pompis et divitiis abrenuntiare
omnibus pompis saeculi et divitiis renuntiaverunt.(Opus Caroli regis contra synodum, ed. Freemann Buch 1, Kap. 24, S. 214)
Hierauf verweist:
unanimis electio
unanimi tocius cleri et populi electione substituitur(Annales Babenbergenses, ed. Pertz J. 1146, S. 4)
Hierauf verweist:
labor et onus
noli, domna, huic te labori, huic oneri submouere.(Ennodius - Opera omnia, ed. Hartel Buch 8, Nr. 16, S. 211)
Hierauf verweist:
cum lacrimis reclamans
Ecce parvuli, qui bonum vel malum velle aut nolle non possunt, tamen quando reluctantes et cum lacrimis reclamantes sacro baptismate renascuntur(Augustinus - Contra Iulianum, ed. Zelzer Nr. 5, Par. 64, S. 291)
Hierauf verweist:
sub testimonio Christi committere
Natura, inquit pater Arnulfus, taciturnus est, et insuper quae sub testimonio Christi nostrae fidei celanda commisit, palam confiteri erubescit.(Gerbert von Aurillac - Acta Concili Remensis ad Sanctum Basolum, ed. Pertz Kap. 52, S. 684)
Hierauf verweist:
nichil rerum necessariarum invenire
turbati sunt omnes insipientes corde dormierunt somnum suum et nihil invenerunt omnes viri divitiarum manibus suis(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 75, V. 6, S. 862)
vie spinis circumsepte
Postquam ergo uias suas spinis septas inuenit(Gregor der Große - Homiliae in Evangelia, ed. Etaix Buch 2, Kap 36, Par. 9, S. 341)
Hierauf verweist:
sine fructu laborare
in quibus sine fructu laborabat, tamquam in aegypto lateres sub dura dominatione diaboli faceret(Augustinus - Enarrationes in psalmos, ed. Dekkers Ps. 113, Sermo 1, Par. 6, S. 1638)
cum nos in terrenis actionibus sine fructu laborasse, non ex actionum principio, sed fine pensamus.(Gregor der Große - Moralia in Iob libri I - X, ed. Adriaen Buch 8, Par. 8,16, S. 393-394)
Hierauf verweist:
visceribus misericordie plenus
de nobis uos sancti dei et pleni uisceribus misericordiae talia credendo nomine eiusdem populi, qui ad causam huiusce modi cupiditatis omnino non pertinet, nos tangere atque admonere uoluistis(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 126, Par. 9, S. 15)
Sed pius pater totus compassionis et misericordiae visceribus plenus apprehendens illam, benedicit, deosculatur(Haimo von Hirsau - Vita Willihelmi abbatis Hirsaugiensis, ed. Pertz Par. 11, S. 215)
Tamen ut erat totus caritatis et misericordiae visceribus plenus, adhuc pro loco illo desolato sollicitus(Vita Theogeri abbatis Sancti Georgii et episcopi Mettensis, ed. Pertz Buch 1, Kap. 12, S. 453)
Hierauf verweist:
consilio in dubiis rebus uti
quod in dubiis rebus suis illo deo etiam consiliorum auctore usi fuerant(Marcus Iunianus Iustinus - Epitoma Historiarum Philippicarum Pompei Trogi, ed. Seel Buch 8, Kap. 2, Par. 11, S. 77)
Hierauf verweist:
nichil proficere
et cum haec dixisset, adhibuit primo unam ex tribus et nihil profecit, adhibuit secundam(Rufinus - Historia ecclesiastica continuatio, ed. Mommsen Buch 10, Kap. 8, S. 970)
Hierauf verweist:
pro nichilo reputare
argentum enim in diebus illis pro nihilo reputabatur(Liber secundus Paralipomenon, ed. Weber Kap. 9, V. 20, S. 598)
Hierauf verweist:
non facile enarrari potest
Quas enim tormentorum species et suppliciorum adinventiones piis intulerit, non est facile nunc narrare.(Cassiodor - Historia ecclesiastica tripartita, ed. Hanslik Buch 10, Kap. 30, Par. 7, S. 623)
Bonitatis tuae magnanimitas, rex optime, enarrare facile non potest(Gregor von Tours - Zehn Bücher Geschichte, ed. Krusch Buch 8, Kap. 30, S. 395)
Hierauf verweist:
tanta ira et odium
Pace alibi parta Romani Veique in armis erant tanta ira odioque, ut victis finem adesse appareret.(Livius - Ab urbe condita, ed. Ogilvie Buch 5, Kap. 1, Par. 1, S. 321)
Hierauf verweist:
super dolorem vulnerum
quoniam quem tu percussisti persecuti sunt et super dolorem vulnerum meorum addiderunt(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 68, V. 27, S. 854)
Hierauf verweist:
minimum id, quod est
Amantissimo patri et domino Innocentio, summo Pontifici, Bernardus Claraevallis abbas indignus: minimum id quod est, et quod potest in Domino.(Bernhard von Clairvaux - Epistolae, ed. Leclercq Nr. 158, S. 365)
Hierauf verweist:
omnis plantatio, quam non plantavit pater celestis
at ille respondens ait omnis plantatio quam non plantavit Pater meus caelestis eradicabitur(Evangelium secundum Matthaeum, ed. Weber Kap. 15, V. 13, S. 1549)
absens corpore, presens spiritu
ego quidem absens corpore praesens autem spiritu(Epistula Pauli ad Corinthios I, ed. Weber Kap. 5, V. 3, S. 1773)
Hierauf verweist:
pater et domine clementissime
Benedic, clementissime pater et domine, hanc supplicem populum tuum(Liber sacramentorum Gellonensis, ed. Dumas Kap. 329, Nr. 1974, S. 259)
Hierauf verweist:
que mentiri sibi solet iniquitas
insurrexerunt in me testes iniqui et mentita est iniquitas sibi(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 26, V. 12, S. 798)
felicissima apostolatus tempora
Cuius felicissimi apostolatus tempora ipsamque eius auctoritate canonica suffultam doctrinam scire volentibus evidenter explicabimus.(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Kap. 12, S. 850)
Hierauf verweist:
barbarica tirannis
ut a barbarica tyrannide conculcatus gravique dominationi mancipatus(Otto von Freising - Chronica sive Historia de duabus civitatibus, ed. Hofmeister Buch 5, Kap. 1, S. 229)
Hierauf verweist:
per multam negligentiam
per haec expurgari et curari possint hi, qui per multam neglegentiam et incuriam peccatorum in sese radices ac semina receperunt(Origenes - De principiis, ed. Koetschau Buch 3, Kap. 1, Par. 13, S. 218)
Hierauf verweist:
divinitus inspiratus
omnis scriptura divinitus inspirata et utilis ad docendum ad arguendum ad corrigendum ad erudiendum in iustitia(Epistula Pauli ad Timotheum II, ed. Weber Kap. 3, V. 16, S. 1839)
Hierauf verweist:
quiete et pacifice
Hierauf verweist:
in diebus suis
ambo processissent in diebus suis(Evangelium secundum Lucam, ed. Weber Kap. 1, V. 7, S. 1605)
uxor mea processit in diebus suis(Evangelium secundum Lucam, ed. Weber Kap. 1, V. 18, S. 1606)
scribe virum istum sterilem virum qui in diebus suis non prosperabitur(Hieremias, ed. Weber Kap. 22, V. 30, S. 1196-1197)
in diebus suis habentur in laudibus(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 44, V. 7, S. 1085)
spiritus eius in diebus suis non pertimuit principem et potentia nemo vicit illum(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 48, V. 13, S. 1090)
in diebus suis aedificaverunt domum et exaltaverunt templum sanctum Domino paratum in gloria sempiterna(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 49, V. 14, S. 1092)
Simon Onii filius sacerdos magnus qui in vita sua suffulsit domum et in diebus suis corroboravit(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 50, V. 1, S. 1092)
quasi stella matutina in medio nebulae et quasi luna plena in diebus suis lucet(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 50, V. 6, S. 1092)
credere Israhel nobis cum esse misericordiam Dei ut sanet vos in diebus suis(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 50, V. 26, S. 1093)
Hierauf verweist:
in mandatis accipere a
sic in mandatis acceperant a supra scripto Hisacio, ut vivus civitate Ravennate non ingrederetur.(Liber Pontificalis 1, ed. Mommsen S. 179)
Hierauf verweist:
pro loco et pro tempore
quod κοινὴ pro locis et temporibus et pro uoluntate scriptorum uetus corrupta editio est(Hieronymus - Epistulae, ed. Hilberg Nr. 106, Par. 2, S. 249)
Hierauf verweist:
gratia concessa a domino
Visumque est omnibus caelestem ei a Domino concessam esse gratiam(Beda Venerabilis - Historia ecclesiastica gentis Anglorum, ed. Crépin Buch 4, Kap. 22, Par. 3, S. 336)
Hierauf verweist:
in caminum paupertatis
ecce excoxi te sed non quasi argentum elegi te in camino paupertatis(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 48, V. 10, S. 1146)
in signum, cui contradicatur
et benedixit illis Symeon et dixit ad Mariam matrem eius ecce positus est hic in ruinam et resurrectionem multorum in Israhel et in signum cui contradicetur(Evangelium secundum Lucam, ed. Weber Kap. 2, V. 34, S. 1609)
fortis athleta
qualis erat apostolus, quam magnus et fortis athleta dei.(Augustinus - Sermones, ed. Morin S. 602)
Hierauf verweist:
suppliciter et lacrimabiliter
Propterea suppliciter atque lacrimabiliter deprecamur totis uiribus claementiam tuam(The liturgy and ritual of the Celtic church, ed. Warren Kap. 3, Par. 2, S. 160)
Hierauf verweist:
Nondum usque ad sanguinem decertasti
nondum usque ad sanguinem restitistis(Epistula Pauli ad Hebraeos, ed. Weber Kap. 12, V. 4, S. 1855)
Hierauf verweist:
nullus coronabitur, nisi qui legitime certaverit
nam et qui certat in agone non coronatur nisi legitime certaverit(Epistula Pauli ad Timotheum II, ed. Weber Kap. 2, V. 5, S. 1837)
Hierauf verweist:
confortare in domino
de cetero fratres confortamini in Domino et in potentia virtutis eius(Epistula Pauli ad Ephesios, ed. Weber Kap. 6, V. 10, S. 1814)
Hierauf verweist:
esto robustus
noli timere vir desideriorum pax tibi confortare et esto robustus(Daniel, ed. Weber Kap. 10, V. 19, S. 1364)
confortare et esto robustus tu enim introduces populum istum in terram(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 31, V. 7, S. 278)
confortare igitur et esto robustus valde ut custodias et facias omnem legem(Liber Iosue, ed. Weber Kap. 1, V. 7, S. 286)
ecce praecipio tibi confortare et esto robustus noli metuere et noli timere(Liber Iosue, ed. Weber Kap. 1, V. 9, S. 286)
nolite timere nec paveatis confortamini et estote robusti(Liber Iosue, ed. Weber Kap. 10, V. 25, S. 300)
Hierauf verweist:
viriliter agere
vigilate state in fide viriliter agite et confortamini(Epistula Pauli ad Corinthios I, ed. Weber Kap. 16, V. 13, S. 1788)
viriliter agite et confortamini nolite timere nec paveatis a conspectu eorum(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 31, V. 6, S. 278)
confortare et viriliter age(Liber Iosue, ed. Weber Kap. 1, V. 18, S. 287)
vos ergo filii confortamini et viriliter agite in lege quia in ipsa gloriosi eritis(Liber primus Macchabaeorum, ed. Weber Kap. 2, V. 64, S. 1438)
confortare et agamus viriliter pro populo nostro et pro urbibus Dei nostri(Liber primus Paralipomenon, ed. Weber Kap. 19, V. 13, S. 573)
doceret Israhel confortare viriliter age ne timeas neque paveas(Liber primus Paralipomenon, ed. Weber Kap. 22, V. 13, S. 576)
viriliter age et confortare et fac ne timeas et ne paveas(Liber primus Paralipomenon, ed. Weber Kap. 28, V. 20, S. 584)
expecta Dominum viriliter age et confortetur cor tuum et sustine Dominum(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 26, V. 14, S. 798)
viriliter agite et confortetur cor vestrum omnes qui speratis in Domino(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 30, V. 25, S. 804)
viriliter agite et confortamini nolite timere nec paveatis regem Assyriorum et universam multitudinem quae est cum eo multo enim plures nobis cum sunt quam cum illo(Liber secundus Paralipomenon, ed. Weber Kap. 32, V. 7, S. 628)
Hierauf verweist:
consolatus et confortatus
in qua tamen a Chrisogono confessore Christi multum consolata et confortata est.(Hrabanus Maurus - Martyrologium, ed. MacCulloh 25. Dez., S. 131)
cuncti affluenter laetati sunt, et consolati ac confortati uehementer, diuinae pietatis largitatem propter gloriosae reuelationis felicitatem mirari, laudare et glorificare studuerunt.(Vita venerabilis viri Stephani Muretensis, ed. Becquet Kap. 40, S. 128)
Hierauf verweist:
manutenere et defendere
Hierauf verweist:
se humiliter transferre
non superbe, sed humiliter ab aliis translatus et inthronizatus est(Hadrian II - Epistolae de rebus Franciae, ed. Dümmler Nr. 34, S. 739)
Hierauf verweist:
in quo divino mancipati esse obsequio
Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris iustis postulationibus clementer annuimus, et prefatum monasterium, in quo divino estis obsequio mancipati, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et presentis scripti privilegio communimus.(Chronicon Laureshamense, ed. Pertz S. 452)
Eapropter, dilecti in domino Mvlinbrunnensis cenobii fratres, vestris iustis postulationibus clementer annuimus et beate dei genitricis semperque virginis Marie monasterium, in quo divino mancipati estis obsequio, sub nostra protectione suscipimus(Die Urkunden Friedrichs I. (1152-1158), ed. Appelt Nr. 132, S. 222)
Hierauf verweist:
Inprimis siquidem statuentes, ut ordo monasticus, qui secundum dei timorem et beati Benedicti regulam per vos in eodem loco noscitur reformatus, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter conservetur.
in primis siquidem statuentes, ut ordo monasticus, qui secundum Deum et beati Benedicti regulam in eodem monasterio institutus esse dignoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur(Wilhelm von Andres - Chronica Andrensis, ed. Waitz Par. 63, S. 710 (Urkunde Alexanders III.))
in primis siquidem statuentes, ut ordo monasticus, qui secundum Deum et beati Benedicti regulam in eodem monasterio institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur.(Honorius III. - Epistolae, ed. Rodenberg Nr. 279, S. 200)
Inprimis siquidem statuentes, ut ordo monasticus, qui secundum Deum et beati Benedicti regulam in vestro monasterio institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur.(Chronicon Laureshamense, ed. Pertz S. 452)
in primis siquidem statuentes, ut ordo monasticus, qui secundum Deum et beati Benedicti regulam in eodem monasterio institutus esse dignoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur(Wilhelm von Andres - Chronica Andrensis, ed. Waitz Par. 63, S. 710 (Urkunde Alexanders III.))
bone opinionis vir
Hierauf verweist:
abbas et provisor
Antonius Senoniensis coenobii qualiscumque provisor et abbas omnibus ecclesiae catholicae filiis beatitatem verae perpetuaeque salutis.(Antonius abbas Senoniensis - Consecratio ecclesiae Senoniensis, ed. Waitz S. 983)
Berneradum Senonensem archyepiscopum reliquit huius loci provisorem atque abbatem.(Catalogus abbatum Epternacensium I, ed. Waitz Par. 2, S. 738)
ordinatusque est abbas et provisor saepedicti loci a praefato venerabili episcopo Gebehardo(Notitia fundationis et traditionum Sancti Georgii in Nigra silvas, ed. Waitz Par. 39, S. 1013)
Hierauf verweist:
peccatis exigentibus
Hierauf verweist:
innocentia sanctitatis
huius autem uestrae innocentia sanctitatis, quoniam filia est charitatis, non gaudet super iniquitate, congaudet autem ueritati.(Augustinus - Sermones, ed. Migne Nr. 353, Kap. 1, Sp. 1561)
Hierauf verweist:
in odorem suavitatis
et ambulate in dilectione sicut et Christus dilexit nos et tradidit se ipsum pro nobis oblationem et hostiam Deo in odorem suavitatis(Epistula Pauli ad Ephesios, ed. Weber Kap. 5, V. 2, S. 1813)
alterum vero agnum offeres ad vesperam iuxta ritum matutinae oblationis et iuxta ea quae diximus in odorem suavitatis(Exodus, ed. Weber Kap. 29, V. 41, S. 119)
et panem meum quem dedi tibi similam et oleum et mel quibus enutrivi te posuisti in conspectu eorum in odorem suavitatis et factum est ait Dominus Deus(Ezechiel, ed. Weber Kap. 16, V. 19, S. 1284)
in odorem suavitatis suscipiam vos cum eduxero vos de populis et congregavero vos de terris in quas dispersi estis et sanctificabor in vobis in oculis nationum(Ezechiel, ed. Weber Kap. 20, V. 41, S. 1293)
qui cum obtulerit eam tollet memoriale de sacrificio et adolebit super altare in odorem suavitatis Domino(Leviticus, ed. Weber Kap. 2, V. 9, S. 137)
primitias tantum eorum offeretis et munera super altare vero non ponentur in odorem suavitatis(Leviticus, ed. Weber Kap. 2, V. 12, S. 137)
omnem autem auferens adipem sicut auferri solet de victimis pacificorum adolebit super altare in odorem suavitatis Domino rogabit que pro eo et dimittetur ei(Leviticus, ed. Weber Kap. 4, V. 31, S. 139)
rursum suscepta de manibus eorum adolevit super altare holocausti eo quod consecrationis esset oblatio in odorem suavitatis sacrificii Domini(Leviticus, ed. Weber Kap. 8, V. 28, S. 145)
fundet que sacerdos sanguinem super altare Domini ad ostium tabernaculi testimonii et adolebit adipem in odorem suavitatis Domino(Leviticus, ed. Weber Kap. 17, V. 6, S. 159)
et vinum ad libamentum tertiae partis eiusdem mensurae offeret in odorem suavitatis Domino(Numeri, ed. Weber Kap. 15, V. 7, S. 201)
Hierauf verweist:
in melius semper augeri
immaculata religio de bono in melius semper augmentetur per iesum christum saluatorem nostrum(Augustinus - Sermones ad fratres in eremo, ed. Migne Nr. 14, Sp. 1259)
Hierauf verweist:
fraternitatis vestre studium presentibus litteris incitamus et in domino exhortantes monemus, quatenus
Unde fraternitatem vestram per apostolica scripta rogamus, monemus et exhortamur in Domino, quatinus(Briefe Papst Alexanders III., ed. Hödl Nr. 2, S. 203)
attentius habere commendatum
De cetero filium nostrum P. Fulconem ecclesie tue capellanum ... tua benignitas attentius habeat commendatum.(Historia Compostellana, ed. Falque Rey Buch 3, Kap. 45, S. 503)
Ceterum rogamus vos, quatenus nos in orationibus vestris attentius commendatum habeatis.(Die Urkunden Heinrichs des Löwen, ed. Jordan Nr. 74, S. 108)
Ceterum rogamus vos quatenus nos in orationibus vestris attentius commendatum habeatis.(Magnus von Reichersberg - Annales, ed. Pertz S. 475)
Hierauf verweist:
vires et auxilium
vires sibi atque auxilium commodari(Arnobius der Ältere - Adversus nationes libri VII, ed. Marchesi Buch 7, Kap. 12, S. 356)
Hierauf verweist:
pro beati Petri et nostra reverentia
Hierauf verweist:
Ad industriam catholicorum principum spectare dinoscitur
Ad industriam catholicorum principum spectare dinoscitur uenerabilia et deo dicata loca affectione debita fouere, diligere et a prauorum hominum incursibus defensare.(Chartulaire, ed. Huygens Nr. 33, S. 365)
hunc modum continere
optulit ei ex parte domini sui archiepiscopi Senonensis litteras hunc modum continentes(Hugo von Poitiers - Chronicon abbatiae Vizeliacensis, ed. Huygens Nr. 4, S. 546)
Hierauf verweist:
plurimum mirari atque dolere
Verum econtra, unde nos nec mirari nec dolere satis possumus, te immemorem nostrae dilectionis a nobis discrepare(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 2, Kap. 69, S. 227)
Hierauf verweist:
vigilantius oportere
quanto magis nos oportet uigilanter agere(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 83, Par. 1, S. 388)
oportet nos vigilanter circumspicere transeuntes cursus(Benzo von Alba - Ad Heinricum IV. imperatorem libri VII, ed. Seyffert Buch 3, Kap 10, S. 298)
Sicut ergo in scripturis profeticis uigilanter oportet intendere(Origenes - In Epistulam Pauli ad Romanos explanationum libri, ed. Hammond Bammel Buch 2, Kap. 8, S. 141)
Hierauf verweist:
cum virtute sancti spiritus
cum virtute sancti Spiritus sacramentum baptismatis efficiatur(Deusdedit - Contra invasores et symoniacos, ed. Dümmler Kap. 2, Nr. 4, S. 322)
Hierauf verweist:
morte preventus
Hierauf verweist:
votum laudabile
secundum pii nostri genitoris laudabile votum nostre quoque largitatis et immunitatis eis prospicere dignaretur auctoritas(Ottonis II. diplomata, ed. Sickel D OII 69, S. 83)
Detestando viri votum laudabile iusti(Hrotsvit von Gandersheim - Basilius, ed. Berschin V. 34, S. 95)
Hoc enim eisdem piis imperatoribus videbatur inesse laudabile votum, ut, quia in regno fundare episcopatum ex suis divitiis occasionem non habebant, hunc, qui iam pene nullus erat, facultatibus suis restaurare suaeque memoriae dedicare deberent.(Norbert von Iburg - Vita Bennonis II episcopi Osnabrugensis, ed. Hofmeister Kap. 4, S. 873)
Hierauf verweist:
effectui mancipare
cuncta quae in huius praecepti pagina continentur effectui mancipare festina(Gregor der Große - Registrum epistularum libri I - VII, ed. Norberg Buch 1, Nr. 71, S. 80)
quaeque sibi iniuncta sunt, ualeat effectui mancipare.(Gregor der Große - Registrum epistularum libri I - VII, ed. Norberg Buch 5, Nr. 25, S. 292)
atque definita effectui mancipare, ut haec ad nos denuo querella non redeat.(Gregor der Große - Registrum epistularum libri VIII - XIV, ed. Norberg Buch 9, Nr. 90, S. 644)
Quam petitionem uestram curauimus effectui mancipandam.(Gregor der Große - Registrum epistularum libri VIII - XIV, ed. Norberg Buch 9, Nr. 184, S. 740)
Hierauf verweist:
evacuare atque infringere
Si quis vero ausu temerario hoc nostrum factum in aliquo infringere vel evacuare attemptaverit(Die Urkunden Konrads III., ed. Hausmann Nr. 15, S. 25)
Hierauf verweist:
in irritum revocare
quid oportet magis: in irritum revocare quod male fuerat definitum an timore eo ne mendax sit implere peccatum?(Basili Regula a Rufino Latine versa, ed. Zelzer Kap. 148, int., S. 204)
Hierauf verweist:
dare in mandatis
ut ambularemus in mandatis eius quibus dedit nobis(Baruch, ed. Weber Kap. 1, V. 18, S. 1256)
Hierauf verweist:
errata corrigere
Hierauf verweist:
omnem diligentiam adhibere
tu, qui scis, omnem diligentiam adhibebis(Cicero - Epistulae ad Atticum, ed. Shackelton Bailey Buch 5, Nr. 2, Par. 3, S. 169)
De pecunia vero video a te omnem diligentiam adhiberi vel potius iam adhibitam esse.(Cicero - Epistulae ad Atticum, ed. Shackelton Bailey Buch 13, Nr. 1, Par. 2, S. 511)
Nunc quid ego te horter ut omnem diligentiam adhibeas ad convalescendum?(Cicero - Epistulae ad familiares, ed. Shackelton Bailey Buch 16, Nr. 9, Par. 3, S. 588)
in hoc omnem diligentiam si adhibueris teque nobis incolumem stiteris, omnia a te habebo.(Cicero - Epistulae ad familiares, ed. Shackelton Bailey Buch 16, Nr. 9, Par. 4, S. 589)
Hierauf verweist:
in tempore tribulationis
memento Domine et ostende te nobis in tempore tribulationis nostrae et mihi da fiduciam rex deorum et universae Domine potestatis(Esther, ed. Weber Kap. 14, V. 12, S. 727)
expectatio Israhel salvator eius in tempore tribulationis quare quasi colonus futurus es in terra et quasi viator declinans ad manendum(Hieremias, ed. Weber Kap. 14, V. 8, S. 1186)
si non reliquiae tuae in bonum si non occurri tibi in tempore adflictionis et in tempore tribulationis adversum inimicum(Hieremias, ed. Weber Kap. 15, V. 11, S. 1187)
Domine miserere nostri te expectavimus esto brachium eorum in mane et salus nostra in tempore tribulationis(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 33, V. 2, S. 1129)
adflixerunt eos et in tempore tribulationis suae(Liber Ezrae II, ed. Weber Kap. 9, V. 27, S. 667)
quoniam pius et misericors Deus et remittit in tempore tribulationis peccata omnibus exquirentibus se in veritate(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 2, V. 13, S. 1031)
in tempore tribulationis illius permane illi fidelis ut et in hereditate illius coheres sis(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 22, V. 29, S. 1056)
speciosa misericordia Dei in tempore tribulationis quasi nubes pluviae in tempore siccitatis(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 35, V. 26, S. 1074)
sodalis amico coniucundatur in oblectatione et in tempore tribulationis adversarius erit(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 37, V. 4, S. 1075)
fratres in adiutorium in tempore tribulationis et super eos misericordia liberabit(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 40, V. 24, S. 1081)
salus autem iustorum a Domino et protector eorum in tempore tribulationis(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 36, V. 39, S. 814)
dixit benedictum est nomen tuum Deus patrum nostrorum qui cum iratus fueris misericordiam facies et in tempore tribulationis peccata dimittis his qui invocant te(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 3, V. 13, S. 679)
Hierauf verweist:
mandatum amplecti
Maximum enim Dei beneficium commemorat, ut eius legem et mandata libentius amplectentur.(Andreas von Sankt Viktor - Liber Exodus, ed. Lohr Par. 20,2, S. 131)
credite inquit in domino filioli fideliter eius mandata amplectimini inuiolabiliter.(Heriger von Lobbes - Gesta pontificum Tungrensium sive Leodiensium, ed. Pertz Kap 48, S. 185)
Hierauf verweist:
iniquorum pars
ipsum uerbum quod pro fidelibus in fine positum est, in parte iniquorum fecit initium(Cassiodor - Expositio psalmorum, ed. Adriaen Ps. 24, S. 222)
Hierauf verweist:
infatigabiliter laborare
die ac nocte spe quaestus infatigabiliter laborare conpellit(Johannes Cassianus - De institutis coenobiorum et de octo principalium vitiorum remediis, ed. Petschenig Buch 7, Kap. 10, S. 135)
Disce uelim longanimitatem et consuesce infatigabiliter laborare.(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (I-IV), ed. Paulus Buch 4, Kap. 6, S. 387)
Hierauf verweist:
in iram et indignationem converti
Quapropter in indignationem conversus et iram, unanimiter universus exercitus(Historia Walciodorensis monasterii, ed. Waitz Kap. 4, S. 507)
Ut autem istius commotionis verba a Rodulfo accepit Bernerus, in indignationem conversus et iram, spiculo et ense contumacem militem aggressus est(Historia Walciodorensis monasterii, ed. Waitz Kap. 7, S. 508)
Hierauf verweist:
ad odium concitare
hinc etiam ille maior ad concitandum odium nasci adfectus solet(Quintilian - Institutionis oratoriae libri XII. Libros I - VI, ed. Radermacher Buch 6, Kap. 2, Par. 16, S. 324)
primores populi, data pecunia, ad odium Lamberti concitasse(Sigebert von Gembloux - Vita Landiberti ep. Traiectensis, ed. Krusch Kap. 10, S. 394)
Hierauf verweist:
aliquid potestatis exercere
aliquid virtutis seu potestatis, violentie aut dominationis in ipso monasterio exercere(Die Urkunden Heinrichs II. und Arduins, ed. Bresslau Nr. 369, S. 473)
Hierauf verweist:
aversam faciem ostendere
non ostendas hilarem faciem tuam ad illas(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 7, V. 26, S. 1038)
Hierauf verweist:
intolerabiles tribulationes
quia in intolerabilibus et continuis istis tribulationibus subsistere vel persistere non poteris.(Gottfried von Admont - Homiliae dominicales, ed. Migne Kap. 11, Par. 82, Sp. 78)
Hierauf verweist:
ad nichilum redigere
et consummaverunt et omnia honorifica eius ad nihilum redegerunt et reliquos abduxerunt a gladio in Babylonem(Liber Ezrae III, ed. Weber Kap. 1, V. 56, S. 1913)
corripe me Domine verumtamen in iudicio et non in furore tuo ne forte ad nihilum redigas me(Hieremias, ed. Weber Kap. 10, V. 24, S. 1181)
et possidebunt illam onocrotalus et ericius et ibis et corvus habitabunt in ea et extendetur super eam mensura ut redigatur ad nihilum et perpendiculum in desolationem(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 34, V. 11, S. 1130)
universi autem adorantes Dominum dixerunt ad eam benedixit te Dominus in virtute sua quia per te ad nihilum redegit inimicos nostros(Liber Iudith, ed. Weber Kap. 13, V. 22, S. 707)
velut somnium surgentium Domine in civitate tua imaginem ipsorum ad nihilum rediges(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 72, V. 20, S. 858)
audivit Deus et sprevit et ad nihilum redegit valde Israhel(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 77, V. 59, S. 868)
eum praedam Veientanam publicando sacrandoque ad nihilum redegisse.(Livius - Ab urbe condita, ed. Ogilvie Buch 5, Kap. 25, Par. 12, S. 354)
ne res ad nihilum redigantur funditus omnes;(Lukrez - De rerum natura, ed. Martin Buch 1, S. 30)
Hierauf verweist:
nichil pensi habere
tam in suscipiendis quam in agendis causis nihil pensi habere.(Quintilian - Institutionis oratoriae libri XII. Libros VII - XII, ed. Radermacher Buch 11, Kap. 1, Par. 29, S. 299)
nihil pensi neque sancti habere, quoad semet ipsa praecipitavit.(Sallust - De bello Iugurthino, ed. Kurfess Kap. 41, Par. 9, S. 89)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Salustius in Jugurtino glosatus (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 358)Salustius (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 359)
rapere consumere, sua parvi pendere, aliena cupere, pudorem pudicitiam, divina atque humana promiscua, nihil pensi neque moderati habere.(Sallust - De coniuratione Catilinae, ed. Kurfess Kap. 12, Par. 2, S. 12)
Iam rapta spargere, sparsa fera et acri avaritia recolligere certant, nihil pensi habere, paupertatem alienam contemnere(Seneca - De beneficiis libri VII . De clementia libri II, ed. Hosius Buch 1, Kap. 9, Par. 5. S. 13)
nihil pensi habuit quin praedaretur omni modo.(Sueton - Domitianus, ed. Ihm Kap. 12, Par. 1, S. 344)
Hierauf verweist:
in verbo veritatis
propter spem quae reposita est vobis in caelis quam audistis in verbo veritatis evangelii(Epistula Pauli ad Colossenses, ed. Weber Kap. 1, V. 5, S. 1820)
in verbo veritatis in virtute Dei per arma iustitiae a dextris et sinistris(Epistula Pauli ad Corinthios II, ed. Weber Kap. 6, V. 7, S. 1794)
Hierauf verweist:
prevaricationis auctor
nonne tibi uidetur his dicere qui dudum in ariminensi concilio perfidae praeuaricationis auctores, dum imperatoris gratiam secuntur, dei gratiam perdiderunt?(Ambrosius von Mailand - Expositio evangelii secundum Lucam, ed. Adriaen Nr. 5, Par. 71, S. 159)
illi puniti quos praediximus extitisse sacrilegae praeuaricationis auctores(Johannes Cassianus - Collationes, ed. Petschenig Nr. 6, Kap. 11, S. 172)
Hierauf verweist:
zelus rectitudinis
Hierauf verweist:
unanimis conspiratio
Haec aliaque in eundem modum saepius replicando maiorem exercitus partem primae barbarorum opposuit fronti et subito Alamannorum peditum fremitus indignationi mixtus auditus est unanimi conspiratione uociferantium(Ammianus Marcellinus - Res gestae, ed. Seyfarth Nr. 16, Kap. 12, Par. 34, S. 94-95)
Conferamus oculum memoriae ad gentilium constantiam, videamus, quam unanimi conspiratione, quam forti consilio, quam immutabili animo, quam magna diligentia extirpabant(Die Regensburger rhetorischen Briefe, ed. Erdmann Nr. 10, S. 325)
Ipso denique mediante, non cessat gens Saxonum, ut est animis acerrima, coniurationem adversus regem unanimi conspiratione confirmare, accusationes blasphemas et inauditas ad sedem apostolicam in illum referre(Ekkehard von Aura - Chronicon universale, ed. Pertz S. 200)
a suavi iugo Christi se excutiunt et unanimi conspiratione arma corripiunt(Gesta archiepiscoporum Magdeburgensium. Pars I, ed. Waitz Kap. 14, S. 388)
Sigebertum unanima conspiratione expetissent(Gesta Dagoberti I regis Francorum, ed. Krusch Kap. 46, S. 422)
contraque omnium familiarum tam clericorum quam laicorum unanimem conspirationem(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 2, Kap. 47, S. 187)
Dani unanimi conspiratione Christianitatem abdicarunt(Helmold von Bosau - Slavenchronik, ed. Schmeidler Buch 1, Kap. 15, S. 31)
sic et omnes isti primitivam Ecclesiam unanimi conspiratione invaserunt(Herveus von Bordeaux - Commentariorum in Isaiam libri octo, ed. Migne Buch 1, Kap. 1, V. 10, Sp. 30)
innumerum Babyloniae uulgus unanimi conspiratione contra unum caput ferociter dimicare.(Petrus Damiani - Sancti Petri Damiani Sermones, ed. Lucchesi Sermo 30, S. 172)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Petrus Damianus (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 363)
unanimi conspiracione ceperant reniti(Wolfher von Hildesheim - Vita Godehardi episcopi Hildesheimensis prior, ed. Pertz Kap. 7, S. 173)
Hierauf verweist:
amaritudine et furore repleri
Huic quotiens nostra Sion intus forisve suis exigentibus culpis repletur amaritudine furoris Dei(Paschasius Radbertus - Expositio in Lamentationes Hieremiae libri quinque, ed. Beda Buch 1, Kap. 4, S. 19)
Hierauf verweist:
afflictio et dolor
quomodo eos consoletur in doloribus et afflictionibus et temptationibus, nolo aliquid inde dicere(Aelred von Rievaulx - Sermones XLVII-LXXXIV, ed. Raciti Nr. 80, Par. 28, S. 327)
hic humiliatum est propter afflictiones et dolores, quos patitur populus fidelis(Cassiodor - Exposito psalmorum, ed. Adriaen Ps. 148, S. 1320)
Hoc est eorum contritio, hoc est dolor eorum et afflictio.(Gottfried von Admont - Liber de decem oneribus Isaiae, ed. Migne Kap 9, V. 5, Sp. 1200)
In praesenti vita sic vivitur, ut supra dixit de se, id est dolores et afflictiones patiendo.(Herveus von Bordeaux - Commentariorum in Isaiam libri octo, ed. Migne Buch 5, Kap. 38, V. 16, Sp. 369)
Hierauf verweist:
vere conpassionis affectus
Beata uirgo Brigida, que uere compassionis affectu dicere poterat cum apostolo(Laurentius von Durham - Vita S. Brigitae abbatissae Kildariensis, ed. Heist Kap. 52, S. 23)
verae compassionis affectu memor clementiae, immemor malitiae, lacrimas fudit(Vita Godefridi comitis Cappenbergensis, ed. Pertz Kap. 7, S. 523)
Hierauf verweist:
inopiam ditare
unde nostrae paupertatis inopiam copiosa liberalitate ditauit.(Petrus Damiani - Sancti Petri Damiani Sermones, ed. Lucchesi Sermo 63, Par. 3, S. 363)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Petrus Damianus (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 363)
Hierauf verweist:
benivolentie magnitudo
admirabilis quaedam exardescit benivolentiae magnitudo.(Cicero - Laelius de amicitia, ed. Simbeck Par. 29, S. 58)
Hierauf verweist:
carus et acceptus
vir religiosus et prudens et vitae ac morum probitate cunctis carus acceptusque, amore dei concitatus(Eusebius - Historia ecclesiae, ed. Schwartz Buch 5, Kap. 1, Par. 49, S. 423)
erat igitur per haec carus omnibus et acceptus(Eusebius - Historia ecclesiae, ed. Schwartz Buch 6, Kap. 3, Par. 11, S. 529)
Hierauf verweist:
molestias et dampna inferre
nullus archiepiscopus vel episcopus vel etiam quorumlibet hominum magna parvaque pars presumat eidem venerabili monasterio damnum sive molestiam inferre(Chronicon Laureshamense, ed. Pertz S. 399)
neque monachis ibidem deo servientibus aliquam molestiam neque damnietatem inferre presumat(Die Urkunden Karls des Großen, ed. Mühlbacher Nr. 302, S. 454)
Nemini quoque sit fas dampnum vel molestiam aliquam inferendi alicui volenti civem Mutine fieri(Die Urkunden Heinrichs IV. (1077-1106), ed. Gladiss Nr. 438, S. 587)
saepedictis fratribus damna vel molestias aliquas amplius inferre presumpseris(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 2, Kap. 52, S. 195)
Hierauf verweist:
divina virtute roboratus
divina virtute roboratus cum omni exercitu intrat terminos barbarorum(Widukind - Rerum gestarum Saxonicarum libri tres, ed. Hirsch Buch 2, Kap. 4, S. 70)
Hierauf verweist:
procelle periculorum
Hinc mihi malignus livor invidiae et periculorum procellae inproborum hominum pravis cupiditatibus parabantur.(Iulius Firmicus Maternus - Matheseos libri VIII, ed. Kroll Buch 4, Par. 1, S. 195)
uelut procellis periculorum cottidie quatitur.(Fabius Planciades Fulgentius - Expositio Virgilianae continentiae, ed. Helm S. 95)
periculorum procellas excipere quam infligere malle promittit odiaque beneficiis repensurum testatur.(Saxo Grammaticus - Gesta Danorum, ed. Waitz Buch 8, S. 76)
Igitur coniurati diu secum taciteque lustrantes, quibus periculorum procellis quove exitii pondere divinum Kanuti caput obruerent, pestiferi consilii laqueos humi decubando nectebant(Saxo Grammaticus - Gesta Danorum, ed. Waitz Buch 8, S. 78)
Hierauf verweist:
quies mentis et corporis
Quies et tranquillitas mentis et corporis, et cessatio ab hac concussione qua metus te concutit.(Andreas von Sankt Viktor - Expositio super Danielem, ed. Zier Nr. 10, Par. 19, S. 111)
Hierauf verweist:
dolore intrinsecus tactus
Unde Dei famulus contristatus valde, intrinsecus dolore tactus, intra semet ipsum meditare conatus est(Arbeo von Freising - Vita Haimhrammi episcopi, ed. Krusch Sp. A, Kap. 3, S. 30)
tandem aliquando tacti dolore intrinsecus et plane divinitus ammoniti humiliter nos ad pedes illius abiecimus(Weitere Briefe Meinhards von Bamberg, ed. Erdmann Nr. 41, S. 243)
Sed dum hoc modo intrinsecus dolore tactus fuerit(Gottfried von Admont - Liber de decem oneribus Isaiae, ed. Migne Kap. 5, Sp. 1181)
tacta dolore intrinsecus contristari, ut praediximus, pro gente sua coepit.(Gottfried von Admont - Homiliae in festa totius anni, ed. Migne Kap. 27, Par. 179, Sp. 757)
sed solo dolore tacti intrinsecus, quod tam nobile regnum et tam infinitus populorum numerus unius perditissimi hominis culpa depereunt, tacendo dissimulare nec possumus nec debemus.(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 2, Kap. 5, S. 133)
Sed adversarius et sue anime inimicus Haistulphus, dolore tactus intrinsecus(Historia Langobardorum. Continuatio tertia, ed. Waitz Par. 40, S. 210)
intrinsecus certo tacti dolore(The Epistolae Vagantes of Pope Gregory VII, ed. Cowdrey Nr. 54, S. 130)
materno angebatur affectu et, tactus dolore intrinsecus, sicut propheta quondam destructionem Hierosolime in Trenis suis planxit(Narratio de reliquiis in monasterium Scafhusense translatis, ed. Waitz Kap. 1, S. 855)
verum etiam intrinsecus dolore tactum fuisse deum scriptura testatur(Rupert von Deutz - De victoria verbi Dei, ed. Haacke Buch 2, Kap. 25, S. 74)
Ad illi, intrinsecus tacti nimio dolore, ut cognoverunt me esse de illorum congregatione(Visio Baronti monachi Longoretensis, ed. Krusch Kap. 8, S. 383–384)
Hierauf verweist:
auctoritas et preceptum
per auctoritatem et preceptum sancti Petri iussionibus apostolicis fundatae et stabilite sint tres in Germania episcopales sedes(Die Briefe des heiligen Bonifatius und Lullus, ed. Tangl Nr. 50, S. 81)
ex auctoritate et precepto domini pape Urbani secundi dedicata est basilica sanctorum apostolorum Petri et Pauli a venerabili domno Gebehardo Constantiensi episcopo(De consecratione maioris monasterii nostri Hirszow, ed. Waitz S. 261)
huius nostrae promulgate auctoritatis et preceptis violator extiterit(Die Urkunden Konrads II., ed. Bresslau Nr. 62, S. 76)
cognoscat se ex nostra imperiali auctoritate et precepto centum libras au[ri] purissimi pro pena compositurum(Die Urkunden Friedrichs I. (1168-1180), ed. Appelt Nr. 699, S. 229)
moreque antecessoris nostri dive memorie Heinrici imperatoris bona ipsius tam acquisita quam acquirenda imperiali auctoritate et precepto confirmaremus.(Die Urkunden Lothars III., ed. Ottenthal Nr. 96, S. 151)
Eodem anno venit in Angliam Guido archiepiscopus Viennensis, functurus, ut dicebat, legatione totius Britanniae, ex precepto et auctoritate apostolice sedis(Eadmer - Historia novorum in Anglia, ed. Pauli Buch 3, S. 144)
in vos et in terram vestram auctoritate et precepto domni pape, quamvis tristes et inviti, excommunicationis sententiam promulgamus.(Hugo von Poitiers - Chronicon abbatiae Vizeliacensis, ed. Huygens Nr. 4, S. 547)
Hierauf verweist:
inania verba iactare
Quid prodest iactare vos inania verba?(Johannes Canaparius - Vita Adalberti episcopi Pragensis, ed. Pertz Kap. 7, S. 584)
Hierauf verweist:
fortiter et diligenter
hoc quod cum fortiter et diligenter tum etiam mehercule(Cicero - Epistulae ad Atticum, ed. Shackelton Bailey Buch 8, Nr. 6, Par. 3. S. 297)
in fine sententiae adiecit, quod ego et Tacitus iniuncta advocatione diligenter et fortiter functi essemus, arbitrari senatum ita nos fecisse, ut dignum mandatis partibus fuerit.(Plinius der Jüngere - Briefe, ed. Schuster Nr. 2, 11, Par. 19, S. 53)
Hierauf verweist:
forti manu tenere
qui hunc umbonem fidei manu forti tenuerit(Hieronymus - Commentariorum in epistolam ad Ephesios, ed. Migne Buch 3, Kap. 6, Sp. 586)
Hierauf verweist:
ex hoc saeculo migrare
postquam ex hoc saeculo migrauerimus(Hieronymus - Commentarius in Ecclesiasten, ed. Adriaen Kap. 9, Par. 5.6, S323)
qui hoc anno terras relinquens, vocante Domino migravit ad caelum.(Gregor von Tours - Zehn Bücher Geschichte, ed. Krusch Buch 10, Kap. 29, S. 522)
Hierauf verweist:
ex maxima parte deperire
cum religio in eodem Vizeliacensi monasterio tunc ex parte maxima deperisset(Hugo von Poitiers - Chronicon abbatiae Vizeliacensis, ed. Huygens Nr. 4, S. 518)
Hierauf verweist:
thus lucidum
In sequentibus huius uoluminis e quibus aromatibus hoc thimiama componi debuerit nominatim designatur stacte uidelicet et onyca galbane boni odoris et ture lucidissimo;(Beda Venerabilis - De tabernaculo, ed. Hurst Buch 3, S. 134)
compositum opere unguentarii ex aromatibus, scilicet stacte, onica, galbane, cum thure lucidissimo, quae omnia contrita diligenter et mixta boni odoris esse memorantur.(Commentarium in Ruth e codice Genouefensi 45, ed. Martel Nr. 3(b), S. 200)
Hierauf verweist:
vespertinum sacrificium
adhuc me loquente in oratione ecce vir Gabrihel quem videram in visione principio cito volans tetigit me in tempore sacrificii vespertini(Daniel, ed. Weber Kap. 9, V. 21, S. 1363)
convenerunt autem ad me omnes qui timebant verbum Dei Israhel pro transgressione eorum qui de captivitate venerant et ego sedebam tristis usque ad sacrificium vespertinum et in sacrificio vespertino surrexi de adflictione mea et scisso pallio et tunica curvavi genua mea et expandi manus meas ad Dominum Deum meum(Liber Ezrae I, ed. Weber Kap. 9, V. 4–Kap5, S. 651)
dirigatur oratio mea sicut incensum in conspectu tuo elevatio manuum mearum sacrificium vespertinum(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 140, V. 2, S. 944)
praecepit quoque rex Ahaz Uriae sacerdoti dicens super altare maius offer holocaustum matutinum et sacrificium vespertinum et holocaustum regis et sacrificium eius et holocaustum universi populi terrae et sacrificia eorum et libamina eorum et omnem sanguinem holocausti et universum sanguinem victimae super illud effundes altare vero aeneum erit paratum ad voluntatem meam(Liber Malachim. Regum quartus, ed. Weber Kap. 16, V. 15, S. 529)
Hierauf verweist:
nutu divino factum
Denique divino etiam nutu hoc factum arbitror, scilicet ne multis aliis adhuc profuturus ibi occumberet, neve a christianis, qui nuper fidem susceperant, vel etiam amissam receperant, et in novitate reconciliationis et gratiae divinae doctor ipse interfectus praedicaretur.(Herbord von Michelsberg - Dialogus de vita Ottonis Babenbergensis, ed. Pertz Buch 3, Par. 22, S. 760)
Hierauf verweist:
necessitas obedientie
meminisse debet necessitate obediendi se Deo fore astrictam.(Balduin von Canterbury - Sermones, ed. Bell Nr. 9, Par. 37, S. 149)
Silentur haec interim necessitate obedientiae, sed spes est in breui omnia propalanda esse(Johannes von Salisbury - The letters of John of Salisbury, ed. Millor Nr. 215, S. 358)
pro Christo rursum necessitate obedientiae et caritatis fraternae inhaerere saeculo(Wilhelm von Saint-Thierry - De natura et dignitate amoris, ed. Ceglar Par. 6, S. 182)
necessitate tamen obedientiae constrictus, suscepit illud pitacium(Translatio Sancti Magni Faucensis, ed. Pertz Kap. 3, S. 426)
Hierauf verweist:
licet invitum et renitentem
eumque licet invitum et renitentem, ac senectutem niveam tanto officio minus idoneam obiectantem, libentiusque se decaniam resumere quam abbatiam suscipere asserentem(Die Chronik von Montecassino, ed. Hoffmann Buch 2, Kap. 89, S. 341)
donec ille inuitum licet et renitentem redire praecepit.(Gottfried von Auxerre - Vita prima sancti Bernardi Claraevallis abbatis (Rez. A), ed. Verdeyen Buch 4, Par. 39, S. 186)
ut ex his ueritatem inuitis licet et renitentibus ingeramus.(Hilarius von Poitiers - Tractatus super psalmos, ed. Zingerle Ps. 131, Par. 10, S. 669)
Quem licet invitum ac renitentem Veronensis aecclesia sibi prefecit prepositum(Rainer von Lüttich - Vita Euracli episcopi Leodiensis, ed. Pertz Kap. 3, S. 562)
licet inviti et renitentes, cum omni honorificentia prosequentes deduxere.(Translatio Sancti Modoaldi in monasterio Helmwardeshusense, ed. Pertz Par. 36, S. 306)
Hierauf verweist:
excusso pulvere
at illi excusso pulvere pedum in eos venerunt Iconium(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 13, V. 51, S. 1721)
Hierauf verweist:
diu desiderata et optata
Optata mihi et diu desiderata vestrae bonitatis litterarum facies subito effulsit(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 145, S. 231)
ut liceat impetrare, quod diu quesivi, diu desideravi, diu optavi(Die Regensburger rhetorischen Briefe, ed. Erdmann Nr. 23, S. 353)
Anima utique, quae post longam oblivionem et abjectionem ad desideratos diu et optatos coelestis sponsi amplexus tandem se receptam gaudebat(Gottfried von Admont - Liber de decem oneribus Isaiae, ed. Migne Kap. 9, V. 17, Sp. 1204)
Hierauf verweist:
omnem humanitatem inpendere
multum dilexit eisque omnem benigne humanitatem impendit et sic tandem abire permisit.(Andreas von Strumi - Vita Sancti Arialdi, ed. Baethgen Kap. 26, S. 1073)
Susceperat hospitio domnus abbas apud sanctum maximinum archiepiscopum coloniensem cui magno deuotionis et karitatis obsequio impenderat omnem humanitatem(Triumphus Remacli Stabulensis de Malmundariensi coenobio, ed. Pertz Buch 1,Kap. 4, S. 439)
Hierauf verweist:
auxilium religiosorum virorum
omnipotentis Dei auxilium et virorum religiosorum consilium obnixe quererent.(Fundatio monasterii Hirsaugiensis, ed. Waitz S. 265)
nos consilio et auxilio religiosorum virorum, qui spiritu Dei aguntur, tam impudicae iniquitati iusticiae rigorem opposuissemus.(Rahewin von Freising - Gesta Friderici I. imperatoris, ed. Waitz Buch 4, Kap. 66, S. 311)
Hierauf verweist:
honeste et pacifice
Ita tamen omnia fiebant inter illos pacifice, et honeste tractabantur et sine dolo et sine invidia(Landulf von Mailand - Historia Mediolanensis, ed. Pertz Buch 1, Kap. 3, S. 39)
Habuit generale colloquium cum eis Aquisgrani palatio pacifice et honeste, ammonens, ut fidem erga filium suum ostenderent(Thegan - Gesta Hludowici imperatoris, ed. Tremp Kap. 6, S. 180)
Hierauf verweist:
sicut ignis in spinis exarserunt
exarserunt sicut ignis in spinis(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 117, V. 12, S. 918)
Hierauf verweist:
vastationes et incendia
vastationibus seu incendiis monasteriorum ac reliquarum ecclesiarum, studioso lectori procedentis operis textus patefaciet.(Aimoin von Fleury - Miracula Sancti Benedicti, ed. Waitz Buch 1, S. 374)
negantibus sufficere se posse post uastationes et incendia(Ammianus Marcellinus - Res gestae, ed. Seyfarth Nr. 28, Kap. 6, Par. 6, S. 89)
Quare ergo magis non compatimini depraedationibus ecclesiarum, proscriptionibus episcoporum, rapinis, incendiis et vastationibus pauperum, cotidianis quoque mortibus hominum(Die Hildesheimer Briefe, ed. Erdmann Nr. 33, S. 70-71)
ne cedibus, incendiis, vastationibus id ageret, quod aecclesiasticis discussionibus agendum erat.(Gebhard von Salzburg - Epistula ad Herimannum Mettensem, ed. Dümmler Kap. 32, S. 278)
Hierauf verweist:
ad paupertatem redigi
repperientur quamplurimi diversis occasionibus ad ultimam paupertatem iam redigi.(Concilium Turonense, a. 813, ed. Werminghoff S. 292)
Aperuerat enim supradictus Arnoldus tunc prepositus oculum pietatis super afflictos et ad extremam paupertatem redactos supra nominate ville inhabitatores(Die Urkunden Friedrichs I. (1152-1158), ed. Appelt Nr. 60, S. 103)
sed sicut hactenus iniuste fuerunt contriti dissipati et ad nimiam ac infelicem paupertatem redacti(Die Urkunden Heinrichs II. und Arduins, ed. Bresslau Nr. 73, S. 93)
familiam Babenbergensis aecclesiae, paulo ante opulentissimam ac bonis omnibus florentissimam, ad summam redegerit paupertatem(Lambert von Hersfeld - Annales, ed. Holder-Egger a. 1075, S. 205)
Ad summam vero paupertatem redacto imperatore civitas tandem capitur(Otto von Freising - Chronica sive Historia de duabus civitatibus, ed. Hofmeister Buch 1, Kap. 33, S. 105)
Hierauf verweist:
procelle adversitatum
Contra que insurgentes aduersitatum procellas sua fretus prudentia, seu potius audacia, eo citius corruens sternitur, quo baculo male fultus arundineo fortius innititur.(Andreas von Sankt Viktor - Expositio Historica in parabolis, ed. Berndt Par. 3,5, S. 25)
nepotem suum, tantis undique adversitatum procellis iactatum et pene naufragantem, consolaretur et instrueret.(Lambert von Hersfeld - Annales, ed. Holder-Egger a. 1075, S. 247)
et contra quaslibet aduersitatum procellas quasi anchora nauem conseruat(Petrus Abaelardus - Expositio in hexameron, ed. Romig Par. 345, S. 79)
quomodo saepe ex procellis aduersitatum serenitas redditur ita rursum in procellas serena mutantur.(Sedulius Scottus - Liber de rectoribus christianis, ed. Hellmann S. 74)
quibus nepotem suum tantis undique adversitatum procellis iactatum et pene naufragantem consolaretur et instrueret.(Vita Annonis archiepiscopi Coloniensis auctore monacho Sigebergensi, ed. Pertz Buch 2, Kap. 23, S. 495)
Hierauf verweist:
in tantam desolationem
atque in tantam desolationem ueniet, ut lapides eius et ligna, quibus aedificauerat muros et caementa construxerat(Hieronymus - Commentarii in Hiezechielem, ed. Glorie Buch 8, Kap. 26, S. 351)
Hierauf verweist:
fauces mortis
Hierauf verweist:
nam ut taceam de
Nam ut taceamus de gaudio reproborum quo sibi luctum mercantur aeternum habent sancti etiam in praesenti gaudium(Beda Venerabilis - Bedae Venerabilis opera, 3. Opera homiletica, ed. Hurst Buch 2, Nr. 12, S. 262)
nam ut taceam de neglegentibus, quorum nihil refert(Quintilian - Institutionis oratoriae libri XII. Libros VII - XII, ed. Radermacher Buch 12, Kap. 8, Par. 2, S. 394)
Nam ut de reliquis taceam rogo quemadmodum tam cito ad te epistula illa potuit pervenire(Sulpicius Severus - Epistulae, ed. Fontaine Nr. 3, Par. 3, S. 336)
Hierauf verweist:
in omni adversitate
Gemitum habent pro cantu quia sicut columba in suo cantu delectatur sic et sancti uiri qui spiritu sancto pleni sunt in omni tribulatione in omni aduersitate in omni corporis infirmitate delectantur uelut in cantu.(Augustinus (pseudo) Belgicus - Sermones 197 (zitiert nach LLT nach ed. Caillau, Saint-Yves))
Hierauf verweist:
animus obstinatus
videns ergo Noemi quod obstinato Ruth animo decrevisset secum pergere(Liber Ruth, ed. Weber Kap. 1, V. 18, S. 359)
Hierauf verweist:
sicut aspides surde obdurantes aures suas
sicut aspidis surdae et obturantis aures suas(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber PS. 57, V. 5, S. 838)
vocem Christi non audierunt
et non audivimus vocem Domini Dei nostri secundum omnia verba prophetarum quos misit ad nos(Baruch, ed. Weber Kap. 1, V. 21, S. 1256)
quod si autem non audieritis vocem Domini Dei vestri operari regi Babyloniae defectionem faciam de civitatibus Iuda et a foris Hierusalem(Baruch, ed. Weber Kap. 2, V. 22, S. 1257)
non audierunt vocem Domini Dei sui et adglutinata sunt nobis mala(Baruch, ed. Weber Kap. 3, V. 4, S. 1258)
et non audivimus vocem Domini Dei nostri ut ambularemus in lege eius(Daniel, ed. Weber Kap. 9, V. 10, S. 1362)
non audiam vocem Domini Dei mei et ignem hunc maximum amplius non videbo ne moriar(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 18, V. 16, S. 260)
et venient super te omnes maledictiones istae et persequentes adprehendent te donec intereas quia non audisti vocem Domini Dei tui nec servasti mandata eius et caerimonias quas praecepit tibi(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 28, V. 45, S. 273)
et remanebitis pauci numero qui prius eratis sicut astra caeli prae multitudine quoniam non audisti vocem Domini Dei tui(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 28, V. 62, S. 274)
Domino Deo nostro peccavimus nos et patres nostri ab adulescentia nostra usque ad hanc diem et non audivimus vocem Domini Dei nostri(Hieremias, ed. Weber Kap. 3, V. 25, S. 1171)
haec est gens quae non audivit vocem Domini Dei sui nec recepit disciplinam(Hieremias, ed. Weber Kap. 7, V. 28, S. 1177)
peccastis Domino et non audistis vocem eius et factus est vobis sermo hic(Hieremias, ed. Weber Kap. 40, V. 3, S. 1225)
non audistis vocem Domini Dei vestri super universis pro quibus misit me ad vos(Hieremias, ed. Weber Kap. 42, V. 21, S. 1229)
peccaveritis Domino et non audieritis vocem Domini et in lege et in praeceptis et in testimoniis eius non ambulaveritis(Hieremias, ed. Weber Kap. 44, V. 23, S. 1232)
qui non audierant vocem Domini et quibus ante iuraverat ut ostenderet eis terram lacte et melle manantem(Liber Iosue, ed. Weber Kap. 5, V. 6, S. 291)
et murmuraverunt in tabernaculis suis non audierunt vocem Domini(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 105, V. 25, S. 905)
non audierunt vocem Domini Dei sui sed praetergressi sunt pactum eius(Liber Malachim. Regum quartus, ed. Weber Kap. 18, V. 12, S. 532)
non audieritis vocem Domini sed exasperaveritis sermonem Domini(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 12, V. 15, S. 382)
quare ergo non audisti vocem Domini sed versus ad praedam es(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 15, V. 19, S. 388)
Hierauf verweist:
nunc blanditiis, nunc terroribus
Ac nunc blanditiis, nunc terroribus et minis hunc inuadere moliuntur(Vita prima S. Neoti et translatio, ed. Dumville Par. 19, S. 136)
Hierauf verweist:
ad consentiendum inclinare
animis quorumdam procerum multo ingenio ad sibi consentiendum inclinatis(Walter von Thérouanne - Vita Karoli comitis Flandriae, ed. Rider Kap. 45, S. 70)
nec tamen profecit nec eos ad consentiendum inclinare potuit.(Historia de expeditione Friderici I imperatoris, ed. Chroust S. 114)
Hierauf verweist:
karitas non ficta
in castitate in scientia in longanimitate in suavitate in Spiritu Sancto in caritate non ficta(Epistula Pauli ad Corinthios II, ed. Weber Kap. 6, V. 6, S. 1794)
Hierauf verweist:
zelus iustitie
Hierauf verweist:
letali odio persequi
ex eo tempore ipsum et ecclesiam eius et familiam ecclesiae letali odio persecuti sunt.(Adam von Bremen - Hamburgische Kirchengeschichte, ed. Schmeidler Buch 3, Kap. 8, S. 149)
Adenulfus comes letali odio eundem abbatem insequens(Die Chronik von Montecassino, ed. Hoffmann Buch 4, Kap. 88, S. 548)
Hierauf verweist:
plus, quam credi potest
Sed pius Otto aegritudine eius plus quam credi potest contristatus(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Kap. 3, S. 844)
At illi videntes et audientes mirabilia dei plus quam credi potest admirati sunt(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 11, S. 282)
Hierauf verweist:
irascere et dolere
ut dicerem uerba iunonis irascentis et dolentis(Augustinus - Confessiones, ed. Verheijen Nr. 1, Kap. 17, Par. 27, S. 15)
Hierauf verweist:
dominus in terram de celo aspexit
Dominus de caelo in terram aspexit(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 101, V. 20, S. 896)
virtutem sue potentie manifestissime ostendit
uirtutem suae potentiae non ostendit, sola diuinae scripturae praecepta edidit(Gregor der Große - Homiliae in Evangelia, ed. Etaix Buch 1, Kap. 16, Par. 3, S. 112)
Hierauf verweist:
columna ferrea
ego quippe dedi te hodie in civitatem munitam et in columnam ferream et in murum aereum(Hieremias, ed. Weber Kap. 1, V. 18, S. 1167)
Hierauf verweist:
flagellatus
Flagellatur homo plerumque a Deo ante peccatum ne malus sit(Isidor von Sevilla - Sententiae, ed. Cazier Buch 3, Kap. 2, Sent. 4-5, S. 197)
Hierauf verweist:
baculum senectutis
cum que profecti essent coepit flere mater eius et dicere baculum senectutis nostrae tulisti et transmisisti a nobis(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 5, V. 23, S. 681)
flebat igitur mater eius inremediabilibus lacrimis atque dicebat heu heu me fili mi ut quid te misimus peregrinari lumen oculorum nostrorum baculum senectutis nostrae solacium vitae nostrae spem posteritatis nostrae(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 10, V. 4, S. 686)
Hierauf verweist:
ad misericordiam inclinari
nihil enim ad misericordiam sic inclinat quam proprii periculi cogitatio.(Augustinus - Epistolae ad Galatas. Expositionis liber unus, ed. Divjak Par. 56.4, S. 131)
per quam deus ad misericordiam inclinatur.(Augustinus - Sermones ad fratres in eremo, ed. Migne Nr. 41, Sp. 1315)
Hierauf verweist:
necessitate conpulsus
vidit ergo rex quod inruerent in eum vehementer et necessitate conpulsus tradidit eis Danihelum(Daniel, ed. Weber Kap. 14, V. 29, S. 1372)
odistis me et eiecistis de domo patris mei et nunc venistis ad me necessitate conpulsi(Liber Iudicum, ed. Weber Kap. 11, V. 7, S. 340)
dixi nunc descendent Philisthim ad me in Galgala et faciem Domini non placavi necessitate conpulsus obtuli holocaustum(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 13, V. 12, S. 383)
Hierauf verweist:
in fide bona
in bona fide et spe et caritate unitati(Augustinus - De baptismo, ed. Petschenig S. 244)
Hierauf verweist:
orationibus se committere
proque his, qui se orationibus ipsorum peculiariter commiserint(Die Konzilien der karolingischen Teilreiche, 843-859, ed. Hartmann Band 3, Kap. 2, S. 220)
orationibus se sancti fratrumque humiliter committens, licentiam accepit(Drogo von Winnoxbergen - Ex Miraculis Sancti Winnoci, ed. Waitz Kap. 22, S. 781)
rex gloriosus Dagobertus, ejusdem sancti orationibus se committens, donaverit illi terram(Hariulf von Saint-Riquier - Chronique de l'abbaye de Saint-Riquier, ed. Lot Buch 4, Kap. 21, S. 233)
comitatui eius adherens, orationibus eius se cum filio commisit(Hugo von Flavigny - Chronicon, ed. Pertz Buch 2, Kap. 19, S. 394)
uestris orationibus me committo et in eis confidens ad laborem iterum manum mitto(Philipp von Harveng - Vita S. Foillani Martyris, ed. Migne Prologus, Sp. 1325)
eius caritatis orationibus se attentius committebat(Vita Kaddroae abbatis, ed. Pertz Kap. 33, S. 484)
Hierauf verweist:
ex hac vita migrare
hi, qui ex hac uita migrarunt, sic affectis hominibus uidentur quasi praesentes(Augustinus - De cura pro mortuis gerenda, ed. Zycha Kap. 12, Par. 14, S. 643)
Nec vero tam denicales, quae a nece appellatae sunt, quia residentur mortuis, quam ceterorum caelestium quieti dies feriae nominarentur, nisi maiores eos, qui ex hac vita migrassent, in deorum numero esse voluissent.(Cicero - De legibus, ed. Müller Buch 2, Kap. 22, Par. 55, S. 426)
Hierauf verweist:
innumerabilia mala
numquid caret ignorantiae malo, per quod a nescientibus innumerabilia perpetrantur mala?(Augustinus - Contra Julianum, ed. Migne Buch 6, Kap. 16, Par. 49, Sp. 851)
Duo enim sunt in homine membra per quae innumerabilia mala euenisse conspicimus.(Augustinus (pseudo) Belgicus - Sermones 86 (zitiert nach LLT nach ed. Caillau, Saint-Yves))
Hierauf verweist:
ydropi morbo percuti
Qui in brevi deficiens, insanabili ydropis morbo a deo percussus est.(Richer von Saint-Remi - Historiae, ed. Hoffmann Buch 1, Kap. 18, S. 55)
Hierauf verweist:
feliciter migravit ad dominum
Hierauf verweist:
fama crebrescere
Cuius quadratum crebrescit fama per orbem(Aldhelm von Sherborne - De virginitate, ed. Ehwald S. 420)
cum eius fama ubique crebresceret(Augustinus - De civitate Dei, ed. Dombart Buch 5, Kap. 23, S. 159)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Augustinus de civitate Dei (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 86. Bücherverzeichnis um 1200 [Domkapitel Bamberg], S. 343)
quem dei seruum prophetandi spiritu praeditum fama crebrescente didicerat, misit atque ab eo nuntium uictoriae certissimum accepit.(Augustinus - De civitate Dei, ed. Dombart Buch 5, Kap. 26, S. 161)
cum in auribus nostris fama crebresceret hoc uobis uestros episcopos dicere(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 141, Par. 1, S. 235)
In hac lectione mystice senescente et occasuro iudaismo christi per euangelium fama crebrescit.(Beda Venerabilis - In primam partem Samuhelis libri IV, ed. Hurst Buch 1, Kap. 2, Par. 22, S. 29)
coepit in loco eodem tantae uirtutis longe lateque fama crebrescere.(Gregor der Große - Dialogues, 2, ed. Vogüé Buch 3, Kap. 15, par. 5, S. 318)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Dialogus sancti Gregorii (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 358)
quomodo romae mordetur et carpitur, et appetitae existimationis eius fama crebrescit?(Hieronymus - Apologia aduersus libros Rufini, ed. Lardet Buch 2, Par. 2, S. 34)
Laetior hic nostras crebrescit fama per aures(Claudius Rutilius Namatianus - De reditu suo, ed. Baehrens Buch 1, V. 415, S. 19)
Isdem diebus crebrescentem cladis Germanicae famam nequaquam maesta civitas excipiebat(Tacitus - Historien, ed. Heubner Buch 4, Kap. 12, S. 160)
Hierauf verweist:
suspendium et mors
homines iniuriae tuae remedium morte ac suspendio quaererent(Cicero - In C. Verrem orationes sex, ed. Peterson Buch 3, Par. 56/129, S. 129)
Hierauf verweist:
equus infrenis
illum infrenis equi lapsu tellure iacentem(Vergil - Aeneis, ed. Ribbeck Buch 10, S. 722)
Hierauf verweist:
consensus pacis
comes vero cum festinatione adiit invitandum ad honestae pacis consensum regem Anglorum.(Wilhelm von Newburgh - Chronicles of the reigns of Stephen, Henry II. and Richard I., ed. Howlett Buch 4, Kap. 32, S. 496)
Hierauf verweist:
valida manus
eduxisti plebem tuam de terra Aegypti in manu valida et in signis et in prodigiis et in virtute tua magna et in brachio excelso(Baruch, ed. Weber Kap. 2, V. 11, S. 1257)
non dimittet vos rex Aegypti ut eatis nisi per manum validam(Exodus, ed. Weber Kap. 3, V. 19, S. 79)
et educam vos de populis et congregabo vos de terris in quibus dispersi estis in manu valida et brachio extento(Ezechiel, ed. Weber Kap. 20, V. 34, S. 1293)
et ipsi servi tui et populus tuus quos redemisti in fortitudine tua magna et in manu tua valida(Liber Ezrae II, ed. Weber Kap. 1, V. 10, S. 654)
occurrit ei in manu valida et fugavit eum(Liber primus Macchabaeorum, ed. Weber Kap. 11, V. 15, S. 1464)
in manu valida et in brachio extento quoniam in aeternum misericordia eius(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 135, V. 12, S. 939)
Hierauf verweist:
securitas et tranquilitas
aliquod genus eligendum est quantum homo sinitur, quo id ipsum quod uiuitur, cum securitate ac tranquillitate uiuatur, quanquam nescio quomodo istud possit si anima moritur.(Augustinus - Soliloquiorum libri duo, ed. Hörmann Buch 2, Kap. 13, Par. 23, S. 77-78)
Et ut inibi militantibus domino maior tranquillitas et securitas ac reverentia ad supplicandum deo perseveret, praedictae quinque aecclesiae sic sunt locatae(Adelbert von Bamberg - Vita sancti Heinrici regis (2. Rez.), ed. Stumpf Kap. [7], S. 244)
Hierauf verweist:
in cordibus excrescere
cum terrena cogitatio in sacerdotum cordibus excrescit(Gregor der Große - Homiliae in Hiezechihelem prophetam, ed. Adriaen Buch 1, Kap. 11, Par. 26, S. 182)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Gregorius super Ezechielem (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 86. Bücherverzeichnis um 1200 [Domkapitel Bamberg], S. 343)
Hierauf verweist:
in cammino tribulationum
In camino quippe tribulationum ad odorem ignis instar paleae non praeuenta non feno non stipulae(Philipp von Harveng - Commentaria in Cantica canticorum, ed. Migne Buch 2, Kap. 8, Sp. 262)
Hierauf verweist:
nimia prosperitas
hoc est quod prudenter intellegendum est refringere deum propitium etiam in cordibus suorum nimiae prosperitatis excessus(Augustinus - Quaestionum in Heptateuchum libri VII, ed. Fraipont Nr. 5, S. 338)
Est enim increpatiuus modus contra eos qui putant eum nimia prosperitate feriatum et quasi in quadam quietis suae otiosum esse laetitia.(Cassiodor - Expositio psalmorum, ed. Adriaen Ps. 61, S. 543)
Hierauf verweist:
qui salvat in se sperantes
exclamavit itaque omnis coetus voce magna et benedixerunt Deo qui salvat sperantes in se(Daniel, ed. Weber Kap. 13, V. 60, S. 1371)
Hierauf verweist:
magnalia dei et valida manus
non viderunt disciplinam Domini Dei vestri magnalia eius et robustam manum extentumque brachium(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 11, V. 2, S. 250)
gaudebant omnes fideles Christi
Gaudent omnes Christi fideles(Die Cambridger Lieder, ed. Strecker Nr. 16,6, S. 47)
Hierauf verweist:
studium et diligentia
nec id solum domestica consuetudine ut dudum de Laeliorum et Muciorum familiis audiebamus, sed quamquam id quoque credo fuisse, tamen, ut esset perfecta illa bene loquendi laus, multis litteris et iis quidem reconditis et exquisitis summoque studio et diligentia est consecutus(Cicero - Scripta quae manserunt omnia. Brutus, ed. Malcovati Par. 252, S. 76)
eam cum omni studio et diligentia regat(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 5, Kap. 4, S. 352)
Hierauf verweist:
in conspectu domini benedicere
bonum est in conspectu Domini benedicere Istrahel(Origenes - In Numeros homiliae, ed. Baehrens Nr. 17, Par. 2, S. 155)
Hierauf verweist:
mari et ventis imperare
cum tibi haec loquitur fides tua, quasi imperatur uentis et fluctibus, et fit tranquillitas magna.(Augustinus - In Iohannis evangelium, ed. Willems Nr. 49, Par. 19, S. 429)
Hierauf verweist:
quietus et remissus
sed tamen est decorus senis sermo quietus et remissus(Cicero - Cato maior de senectute, ed. Simbeck Par. 28, S. 14)
Hierauf verweist:
ingratus et inmemor beneficiorum
inter exordia respondendi tumidior increpabat uerborum obiurgatorio sonu nationem omnem ut beneficiorum immemorem et ingratam(Ammianus Marcellinus - Res gestae, ed. Seyfarth Nr. 30, Kap. 6, Par. 3, S. 149)
Huius ergo tam magni beneficii non immemores neque ingrati praecordiali moerore tam diu suspendisse dolemus(Die Urkunden Heinrichs II. und Arduins, ed. Bresslau Nr. 111, S. 137)
quam uero tanti sint beneficii immemores et ingrati abhinc queso uestra incomparabilis pietas flagito uideat et mihi otius nisi subuentum fuerit perituro propter deum succurrat.(Rather von Verona - Briefe, ed. Weigle Nr. 33, S. 185)
Omne quod in scripturis nominatur canticum propter aliquod cantatum est dei beneficium et gratiarum actio est auctorem suum probans accepti beneficii non immemorem siue ingratum.(Rupert von Deutz - Commentaria in Canticum canticorum, ed. Haacke S. 7)
Hierauf verweist:
furor sevientium
Qui ubi impetum insanientium continere non poterat ac sevientium furorem reverentia principis non cohibebat(Rahewin von Freising - Gesta Friderici I. imperatoris, ed. Waitz Buch 4, Kap. 56, S. 293)
Hierauf verweist:
affectus sincere caritatis
Scripsi tibi pauca cum multo dolore et sincerae caritatis affectu(Anselm von Lucca - Contra Wicbertum, ed. Dümmler S. 520)
E. Dei gratia Babenbergensis ecclesie humilis minister specialiter dilecto et in abbatem divinitus electo domino I. salutem et sincere caritatis affectum.(Die Admonter Briefsammlung nebst ergänzenden Briefen, ed. Hödl Nr. 28, S. 64)
fraternitatem tuam sincerae caritatis affectu et dileximus et diligimus(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 1, Kap. 21, S. 35)
non solum in nostro verum etiam in quocunque tempore tibi et causis tuis sincerae caritatis affectum prebere desideramus.(Gregor VII. - Briefe, ed. Caspar Buch 2, Kap. 50, S. 191)
invitavit nos ad hoc humanae laudis appetitus, sed verae et sincerissimae caritatis affectus.(Odilo von Cluny - Epitaphium Sanctae Adalheidae imperatricis, ed. Pertz Kap. 1, S. 638)
deinde iustificantur sincerae caritatis affectu, non iam Deo tam propter sua quam propter ipsum adhaerentes(Petrus Abaelardus - Commentaria in epistulam Pauli ad Romanos, ed. Buytaert Buch 3, Kap. 8, S. 224)
Venerabili et intimo michi domino Bernardo abbati Claraeuallensi, frater Petrus humilis Cluniacensium abbas, sincerae caritatis affectum.(Petrus Venerabilis - The letters of Peter the Venerable 1, ed. Constable Nr. 29, S. 101)
Cum honore recolendo ac nominando uenerabili fratri domino Bernardo Claraeuallis abbati, frater Petrus humilis Cluniacensium abbas, salutem et sincerae caritatis affectum.(Petrus Venerabilis - The letters of Peter the Venerable 1, ed. Constable Nr. 145, S. 360)
Hierauf verweist:
zelo dei armatus
zelo Dei armatus et iudex equitatis et iustitie servantissimus tot malefactoribus obsisteret(Berthold von Reichenau - Chronicon, ed. Robinson S. 309)
Item, per exempla Phinees zelo Dei armatus Madianitidem licet filiam principis coeuntem cum Hebreo nobili de tribu Symeon transfixit.(Petrus Cantor - Verbum adbreviatum, ed. Boutry Kap. 59, S. 375)
Hierauf verweist:
igne divini amoris succenssus
et qui ante ignem alienum a deo libidinis et auaritiae ferre cogitabamus, nunc igne amoris diuini succensi dicimus(Arnobius der Jüngere - Commentarii in Psalmos, ed. Daur Ps. 83, S. 124)
Potest autem per turibulum aureum quo cremantur aromata, Ecclesia sancta figurari, quae igne diuini amoris succensa, cotidie dicit(Ambrosius von Mailand - Expositionis in apocalypsin, ed. Weber Buch 4, Kap. 8, V. 2, S. 328–329)
Ad haec Uodalricus paululum quidem intra semet ipsum deliberans, et intimo divini amoris igne succensus ait(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Kap. 3, S. 844)
Otto, Dei gratia Babenbergensis aecclesiae octavus episcopus, igne divini amoris succensus, et praedicti apostolici auctoritate assensuque roboratus, partes Pomeranorum paganorum cum quibusdam civitatibus terrae Liuticiae aggressus est(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Kap. 12, S. 851)
Erat namque idem frater noster Adalbertus tanto divini amoris igne succensus, ut cottidianis atque uberrimis lacrimarum fontibus gaudia coelestis patriae anhelaret(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 3, Kap. 25, S. 879)
Hierauf verweist:
manifestis indiciis ostendere
Ex quibus indiciis manifestissime ostenditur, quod in iis quae ad anni circulum peragendum pertinebant, in luminarium ministrationibus dierum ac noctium plenitudine decursa, nihil decedere uidetur.(Augustinus - De mirabilibus sacrae scripturae, ed. Migne Buch 1, Kap. 8, Sp. 2160)
possint indiciis manifestis ostendere christum dei filium iam in carne uenisse.(Julian von Toledo - De comprobatione sextae aetatis libri tres, ed. Hillgarth Buch 1, Kap. 6, S. 153)
manifesto indicio ostendens vicem illius in ecclesia se gerere(Vita Gregorii abbatis Circlariensis et Porcetensis posterior, ed. Waitz Kap. 5, S. 1192–1193)
Hierauf verweist:
mediare et intercedere
Nam statim hi qui mediatores et intercessores erant inter comitem et nepotes prepositi(Galbert von Brügge - Passio Karoli comitis, ed. Pertz Kap. 11, S. 566-567)
Hierauf verweist:
gloriosus in maiestate sua
nequaquam uenit humilis tantum in carne, sed gloriosus uenit in maiestate sua.(Hieronymus - Tractatus lix in psalmos, ed. Morin Ps. 97, V. 9, S. 166)
Hierauf verweist:
Contigit autem, ut
contigit autem ut quadam die fatigatus a sepultura veniens domum iactasset se iuxta parietem et obdormisset(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 2, V. 10, S. 678)
Hierauf verweist:
novella plantatio
quorum filii sicut novella plantationis in iuventute sua filiae eorum conpositae circumornatae ut similitudo templi(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 143, V. 12, S. 948)
Hierauf verweist:
afflictus et castigatus
Pro multimodis pressuris et iacturis, quas sub manu Domini castigantis nos et affligentis in hac rerum fluctuantium varietate sustinet ecclesia Saltzburgensis(Die Salzburger Briefsammlung, ed. Hödl Nr. 13, S. 169)
Quid enim prodest castitas corporis, quid castigatio vel afflictio carnis, si desit puritas et mundicia cordis?(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 94, S. 34)
Hierauf verweist:
manum clementie apponere
Nec enim malis meis offensa diuinitas dignatur manum clementiae suae porrigere(Wilhelm von Malmesbury - Liber super explanationem Lamentationum Ieremiae prophetae, ed. Winterbottom Buch 2, S. 139)
Hierauf verweist:
in tuitionem suscipere
Hierauf verweist:
non esset Sathan neque occursus malus
non est Satan neque occursus malus(Liber Malachim. Regum tertius, ed. Weber Kap. 5, V. 4, S. 464)
prava in directa et aspera in vias planas
erunt prava in directa et aspera in vias planas(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 40, V. 4, S. 1136)
iustus iudex
iustus iudex cum sit abstulit a vobis in tempore quod donaverat(Liber Ezrae IIII, ed. Weber Kap. 14, V. 32, S. 1966)
in reliquo reposita est mihi iustitiae corona quam reddet mihi Dominus in illa die iustus iudex non solum autem mihi sed et his qui diligunt adventum eius(Epistula Pauli ad Timotheum II, ed. Weber Kap. 4, V. 8, S. 1839)
Deus iudex iustus et fortis et patiens numquid irascitur per singulos dies(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 7, V. 12, S. 776)
Hierauf verweist:
ocultorum cognitor
tu ocultorum cognitor tu renum et cordis es perscrutator.(Anhang, ed. Weigle S. 191)
Hierauf verweist:
de manibus inimicorum eripere
qui enim adduxit super vos mala ipse vos eripiet de manibus inimicorum vestrorum(Baruch, ed. Weber Kap. 4, V. 18, S. 1260)
in manibus tuis sortes meae eripe me de manu inimicorum meorum et a persequentibus me(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 30, V. 16, S. 802)
Hierauf verweist:
sine lacrimis effari
tamen - quod sine lacrimis fateri nequimus - magnam cooperatorum spiritualis doni patitur penuriam.(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 1, Kap. 10, S. 830)
quae propter illius longam absentiam sine lacrimis fari non possum.(Virgilius Maro grammaticus - Epitomae, ed. Huemer Kap. 5, S. 34)
Hierauf verweist:
imbecillitas et senectus
Caligare vero oculi nonnumquam ex lippitudine, nonnumquam etiam sine hac, propter senectutem imbecillitatemve aliam, consuerunt.(Celsus - De medicina, ed. Victor Buch 6, Kap. 6, 237)
Hierauf verweist:
se sibi sufficere
Relicto eo qui uere illi sufficere poterat, se sibi sufficere posse iudicauit(Gregor der Große - Moralia in Iob libri XXIII - XXXV, ed. Adriaen Buch 34, Par. 21,40, S. 1762)
Hierauf verweist:
Qui cuncta agunt cum consilio, reguntur sapientia
inter superbos semper iurgia sunt qui autem agunt cuncta consilio reguntur sapientia(Liber proverbiorum Salomonis, ed. Weber Kap. 13, V. 10, S. 968)
Scientia sapientis tamquam inundatio habundabit et consilium illius sicut fons vite permanet
scientia sapientis tamquam inundatio abundabit et consilium illius sicut fons vitae permanet(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 21, V. 16, S. 1055)
in quibus spiritum dei
nescitis quia templum Dei estis et Spiritus Dei habitat in vobis(Epistula Pauli ad Corinthios I, ed. Weber Kap. 3, V. 16, S. 1772)
vos autem in carne non estis sed in Spiritu si tamen Spiritus Dei habitat in vobis si quis autem Spiritum Christi non habet hic non est eius(Epistula Pauli ad Romanos, ed. Weber Kap. 8, V. 9, S. 1758)
Hierauf verweist:
sua persona non sufficere
aduersum quam difficultatem quia ipsius persona non sufficit(Aelius Donatus - Commentum Andriae, ed. Wesser Nr. 4, V. 684, Par. 2, S. 205)
Hierauf verweist:
fractus et attritus
martyres quorum corpora pro Christo fracta sunt et attrita in mortem.(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (IX-XII), ed. Paulus Buch 12, Kap. 26, Par. 7, S. 1276)
Hierauf verweist:
iam pene deficere
eundem iam poene deficientem confratres custodirent(Thietmar von Merseburg - Chronik, ed. Holtzmann Buch 4, Kap. 72, S. 214)
In II. autem feria in ipso itinere cum iam pene defecisset, Walterdum ad se vocavit prepositum(Thietmar von Merseburg - Chronik, ed. Holtzmann Buch 6, Kap. 61, S. 350)
Hierauf verweist:
dulcissima consolatio
Responsione autem de interrogatis facta, et ratione veritatis percepta, stantibus in rectitudine dulcissimae consolationis gratia gratificavit(Gerhard von Augsburg - Vita Udalrici episcopi Augustani, ed. Pertz Kap. 6, S. 395)
Hierauf verweist:
servum Christi adversa probant, non deiciunt
Et si quaedam dura atque aduersa patiatur, non relinquitur, sed probatur.(Prosper Tiro von Aquitanien - Liber sententiarum, ed. Callens Kap. 97, S. 279)
Hierauf verweist:
beatus vir qui suffert temptationem quia cum probatus fuerit accipiet coronam vitae
beatus vir qui suffert temptationem quia cum probatus fuerit accipiet coronam vitae quam repromisit Deus diligentibus se(Epistula Iacobi, ed. Weber Kap. 1, V. 12, S. 1859)
tamquam aquila
qui autem sperant in Domino mutabunt fortitudinem adsument pinnas sicut aquilae current et non laborabunt ambulabunt et non deficient(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 40, V. 31, S. 1138)
Nam utique neofyti nostri nuper baptizati tamquam aquilae depositis uetustatis exuuiis noua sanctitatis indumenta sumpserunt(Maximus von Turin - Collectionem sermonum antiquam nonnullis sermonibus extravagantibus adiectis, ed. Mutzenbecher Nr. 55, Par. 1, S. 221-222)
Hierauf verweist:
virtute, qua poterat
Cum que hunc fratres ut signum sibi crucis imprimeret admonerent, respondebat uirtute qua poterat dicens(Gregor der Große - Homiliae in Evangelia, ed. Etaix Buch 1, Kap. 19, Par. 7, S. 150)
Pensemus igitur accepta electorum munera et uirtute qua possumus ad amorem tantae sortis anhelemus.(Gregor der Große - Homiliae in Evangelia, ed. Etaix Buch 2, Kap. 34, Par. 12, S. 311)
Hierauf verweist:
totius bonitatis est origo
Benedicit autem pater fons et origo ueritatis, totius bonitatis auctor et uirtutum omnium plenitudo.(Cassiodor - Exposito psalmorum, ed. Adriaen Ps. 108, S. 1003)
sed sunt a Deo Patre omnipotente, qui est fons et origo omnis bonitatis.(Collectaneum exemplorum et visionum Clarevallense e codice Trecensi 946, ed. Legendre Teil 1, Kap. 8, S. 92)
Hierauf verweist:
michi mortuo vel viventi
simul respiciens Caesarem "faciam" inquit "hodie, imperator, ut aut uiuo mihi aut mortuo gratias agas".(Caesar - Commentarii 2, ed. Klotz Buch 3, Kap. 91, Par. 3, S. 143)
Hierauf verweist:
ab incepto opere manum retrahere
ab incepto opere revocare mentem gressumque debuisset(Miracula Sancti Agrippini Neapolitana, ed. Waitz S. 463-464)
Nec tamen hec me difficultas ab incepto huius operis potuit revocare(Sigebert von Gembloux - Liber decennalis, ed. Wiesenbach Buch 2, Kap. 60, S. 250)
ab incepto opere nequaquam desisteret, donec illud ad finem secundum suam voluntatem deduceret.(Gesta abbatum Sancti Bertini Sithiensium, ed. Waitz Kap. 2, Par. 14, S. 668)
Propter hoc tamen ab incepto opere non destitit(Gesta abbatum Sancti Bertini Sithiensium, ed. Waitz Kap. 3, Par. 8, S. 671)
Dum secundo et tercio nunciis venientibus, ille ab incepto opere nullo modo moveretur(Vita Liudgeri episcopi Mimigardefordensis auctore monacho Werthinensi, ed. Pertz S. 421)
Hierauf verweist:
cicatrix obducere
obducam enim cicatricem tibi et a vulneribus tuis sanabo te(Hieremias, ed. Weber Kap. 30, V. 17, S. 1209)
Hierauf verweist:
Nec in his omnibus adhuc aversus est furor domini, sed manus eius adhuc extenta
in omnibus his non est aversus furor eius sed adhuc manus eius extenta(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 9, V. 12, S. 1106)
non est aversus furor eius sed adhuc manus eius extenta(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 5, V. 25, S. 1102)
in omnibus his non est aversus furor eius sed adhuc manus eius extenta(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 9, V. 17, S. 1106)
in omnibus his non est aversus furor eius sed adhuc manus eius extenta(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 9, V. 21, S. 1106)
ne incurvemini sub vinculo et cum interfectis cadatis super omnibus his non est aversus furor eius sed adhuc manus eius extenta(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 10, V. 4, S. 1106)
in futurum providere
Hierauf verweist:
in favillam et cinerem redigi
idcirco ipse me reprehendo et ago paenitentiam in favilla et cinere(Iob, ed. Weber Kap. 42, V. 6, S. 765)
sed in stipulam et fenum aut certe in favillam et cinerem omnino redactum est.(Goswin von Mainz - Epistula ad Walcherum, ed. Huygens S. 36)
Hierauf verweist:
residuum bruci comedit locusta
residuum erucae comedit lucusta et residuum lucustae comedit bruchus et residuum bruchi comedit rubigo(Iohel, ed. Weber Kap. 1, V. 4, S. 1384)
turrim David, que cum propugnaculis edificata est, in qua mille clipei pendent et in qua omnis armatura fortium
sicut turris David collum tuum quae aedificata est cum propugnaculis mille clypei pendent ex ea omnis armatura fortium(Canticum Canticorum, ed. Weber Kap. 4, V. 4, S. 999)
per multas tribulationes oportet nos introire in regnum celorum
quoniam per multas tribulationes oportet nos intrare in regnum(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 14, V. 21, S. 1723)
iudicia dei abyssus multa
iustitia tua sicut montes Dei iudicia tua abyssus multa homines et iumenta salvabis Domine(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 35, V. 7, S. 810)
de profundo clamare ad dominum
de profundis clamavi ad te Domine(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 129, V. 1, S. 935)
Hierauf verweist:
prosperitas huius seculi
Mane namque sicut herba florere atque transire est in prosperitate huius saeculi temporalis gloriae uelociter decus arescere.(Gregor der Große - Moralia in Iob libri XXIII - XXXV, ed. Adriaen Buch 29, Par. 26,52, S. 1469)
Hierauf verweist:
costodire illesum
Hierauf verweist:
spes celestis gratie
Familiam tuam, quesumus, domine, continua pietate custodi, ut que in sola spe gratie celestis innititur, tua semper protectione muniatur(The primitive Cistercian breviary, ed. Waddell Par. 460, S. 201)
Hierauf verweist:
clipeo divine protectionis armatus
clipeo dominicae protectionis armatus inimicae iaculationis tela facili repulsione contemnam.(Sedulius - Epistula ad Macedonium, ed. Huemer S. 4)
Hierauf verweist:
a proposito constantie et perseverantie
quod per definitionem inmutabilis propositi et constantis perseuerantiam uoluntatis adque amicitiae fidem sit inpossibile mutari.(Ambrosius von Mailand - De fide, ed. Faller Buch 4, Kap. 5, Par. 48, S. 174)
Hierauf verweist:
omnem sollicitudinem proicere
omnem sollicitudinem vestram proicientes in eum quoniam ipsi cura est de vobis(Epistula Petri I, ed. Weber Kap. 5, V. 7, S. 1896)
Hierauf verweist:
peccatis inputare
ut africa tanta mala patiatur, suis debent inputare homines peccatis.(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 220, Par. 8, S. 437)
Hierauf verweist:
Si bona suscepimus de manu domini
quasi una de stultis locuta es si bona suscepimus de manu Domini quare mala non suscipiamus(Iob, ed. Weber Kap. 2, V. 10, S. 734)
magis ex desiderii virtute quam ex corporis fortitudine
Quae sequens Dominum magis affectu mentis ex desiderio uirtutum quam amore carnis et ministrabat Domino usque ad mortis articulum.(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (IX-XII), ed. Paulus Buch 12, Kap. 27, S. 1403)
Hierauf verweist:
humanitas et benignitas
per dies 7 eius frueris praesentia, multa nobis exhibita humanitate et benignitate(Herbord von Michelsberg - Dialogus de vita Ottonis Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Par. 9, S. 728)
Hierauf verweist:
quam mirabiliter, quam misericorditer
potest uidere quam mirabiliter, quam misericorditer, quam dulciter Dominus noster operatur in istis caelis, in isto firmamento.(Aelred von Rievaulx - Sermones I-XLVI, ed. Raciti Nr. 44, Par. 16, S. 349)
Hierauf verweist:
post tot annorum spatia
ut post spatia tot annorum vel criminalia restringeret(Avitus von Vienne - Epistularum ad diversos libri III, ed. Peiper Buch 1, Nr. 18, S. 50)
Hierauf verweist:
investigavit investigatumque
Diligenter investigavimus et investigata curavimus scribere(Concilium Rispacense, a. 798, ed. Werminghoff Kap. 1, S. 198)
Hierauf verweist:
spine, tribuli, vepres
Cum enim iam satis diu me quaesitis tuis responsum debere facile per me cernerem, spinis et vepribus, trahis et tribulis ita medius adhaesi(Die ältere Wormser Briefsammlung, ed. Bulst Nr. 21, S. 39)
Hierauf verweist:
fons iugis aque
Tota mente deum flagres mediteris amesque(Egbert von Lüttich - Fecunda ratis, ed. Voigt V. 915, S. 153)
esurias hunc et sitias quia iugis aque fons.
Hoc erat in votis: modus agri non ita magnus,(Horaz - Sermones, ed. Shackelton Bailey Buch 2, Nr. 6, S. 237)
hortus ubi et tecto vicinus iugis aquae fons
et paulum silvae super his foret.
Hierauf verweist:
tribuli et spine
spinas et tribulos germinabit tibi et comedes herbas terrae(Genesis, ed. Weber Kap. 3, V. 18, S. 8)
Hierauf verweist:
magnis virtutibus clarere
Odolricus autem, qui sancto Bruno successerat, ad Dominum migrans, magnis virtutibus clarere meruit(Adebar von Chabannes - Chronik (Rezensionen beta/gamma), ed. Bourgain Buch 3, Kap. 31, S. 153)
veniens ad coenobium beati patris Benedicti, qui tunc in monte Cassino magnis virtutibus claruit, ab eo talia audivit.(Ekkehard von Aura - Chronicon universale, ed. Pertz S. 130)
sanctus Dauid, uerus Dei confessor atque pontifex, magnis uirtutibus in Brittannia claruit, ad quem a Deo missus est angelus(Vita Sancti Catoci, ed. Wade-Evans Par. 13, S. 54)
et non multo post mortuus, magnis coepit clarere virtutibus.(Sigebert von Gembloux - Chronica, ed. Pertz S. 355)
Hierauf verweist:
quasi oves sine pastore errantes
monachos beatissimi martiris Emmerammi eatenus abbate caruisse, et quasi oves errantes sine pastore fuisse(Arnold von Sankt Emmeram - De miraculis beati Emmerami, ed. Pertz Buch 2, Kap. 7, S. 558)
Cum igitur superuenerunt ab alienis nationibus inimici, uelud oues sine pastore errantes uos et ouilia uestra deserere coegerunt(Geoffrey von Monmouth - The Historia regum Britanniae of Geoffrey of Monmouth, ed. Griscom S. 355)
Cur, patres, dimisistis uestras oues sine pastore in ista silua errantes?(Navigatio sancti Brendani abbatis, ed. Selmer Kap. 1, S. 7)
introducere eos tandem in Ierusalem supernam, "ne sit populus Domini sicut oves" errantes sine pastore(Petrus Cantor - Verbum adbreviatum, ed. Boutry Teil 1, Kap. 54, S. 361)
Hierauf verweist:
ad sponsi sui Christi thalamum
Vox enim de caelis intonuit: 'Veni, dilecta mea, in thalamum sponsi tui.'(Aelred von Rievaulx - Sermones, ed. Raciti Nr. 174, Par. 21, S. 579)
nec introibis in thalamum sponsi tui superioris, sed remanebis in tenebris caecitatis(Ambrosius von Mailand - Expositio psalmi, ed. Petschenig Nr. 14, Par. 7, S. 302)
et viriliter iuvate etiam has Christi sponsas, ut eum ad quem vocantur sponsi thalamum, sine offensione, sine dilatione mereantur intrare.(Bernhard von Clairvaux - Epistulae, ed. Leclercq Nr. 395, Par. 3, S. 371)
per viam munditiae ad amplexus et thalamos veri sponsi, virtutum pennis feliciter evolarunt.(Bernhard von Clairvaux - Sententiae, ed. Leclercq Nr. 2, Par. 18, S. 29)
in die iudicii apertis ianuis ad aeternum sponsi thalamum feliciter merebuntur intrare.(Caesarius von Arles - Sermones, ed. Morin Nr. 155, Kap. 4, S. 634)
ad aeterni sponsi thalamum et ad illud caeleste ac nuptiale convivium, caritate splendidi, bonorum operum margaritis ornati, feliciter veniamus(Caesarius von Arles - Sermones, ed. Morin Nr. 203, Kap. 4, S. 819)
fidem integram illibatamque sponso suo servare coeperit, repente virgo efficitur, et ad thalamum immortalis sponsi assumitur(Gottfried von Admont - Homiliae in festa totius anni, ed. Migne Kap. 30, Par. 196, Sp. 767)
bonae et speciosae uirgines illae sunt, quae lumen habuere uirtutum, et sponsi thalamum ingressae sunt.(Hieronymus - Commentarii in prophetas minores, ed. Adriaen Amos, Buch 3, Kap. 8, S. 334)
et ideo fatuae licet uirgines gloriosum sponsi thalamum cum illis prudentibus non merentur intrare, quae integrum spiritum suum et animam et corpus sine querella in die domini nostri Iesu Christi conseruauerunt.(Johannes Cassianus - Collationes, ed. Petschenig Nr. 22, Kap. 6, S. 625)
immortali sponsi thalamum ascendere meruisti laudem et gloriam in aeternis seculis peperisti.(Vita Amalbergae virginis, ed. Sollerio Kap. 1, Par. 4, S. 88)
omne studium sit coniungi et consociari Verbo Dei et intra mysteria sapientiae eius ac scientiae veluti sponsi caelestis thalamos intrare(Origenes - Commentarium in Canticum canticorum, ed. Baehrens Buch 1, S. 91)
cum inpudicos clericos a vestra copulatione divellitis, plaudentibus angelis caelestis sponsi thalamos introitis.(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 112, S. 284)
"non habens maculam neque rugam" caelestis sponsi thalamos ingredi mereretur(Petrus Damiani - Sancti Petri Damiani Sermones, ed. Lucchesi Sermo 25, Par. 2, S. 154-155)
Haec vitae huius celerem cursum cum in Christo vivens pertransiret, VIII. Id. Marcii ad diu optati thalamum sponsi gaudens venit(Thietmar von Merseburg - Chronik, ed. Holtzmann Buch 4, Kap. 63, S. 202)
transiit felix anima eius Id. Nov. ad sponsi caelestis thalamum.(Thietmar von Merseburg - Chronik, ed. Holtzmann Buch 6, Kap. 84, S. 376)
Hierauf verweist:
huius exilii tenebre
Transiit autem de huius exilii tenebris(Udalschalk von Augsburg - Vita Chounradi episcopi Constantiensis, ed. Clauß Par. 11, S. 14)
Hierauf verweist:
oblitus religionis
christianae religionis penitus obliti, haut facile poterant ad fidem persuaderi.(Adam von Bremen - Hamburgische Kirchengeschichte, ed. Schmeidler Buch 1, Kap. 61, S. 59)
Bernardus enim dux tam avitae humilitatis quam paternae religionis oblitus primo quidem per avariciam gentem Winulorum crudeliter opprimens ad necessitatem paganismi coegit.(Adam von Bremen - Hamburgische Kirchengeschichte, ed. Schmeidler Buch 2, Kap. 48, S. 108-109)
Item christianae religionis negotia pertractantes comperimus quosdam seudochristianos de sacrosanctis ecclesiis suae religionis oblitus fugitiuos subtrahere.(Concilium Matisconense a. 585, ed. Clercq S. 242)
ita sunt totius nunc religionis obliti, ut cum de deo disputant, nec ipsa elementa mundi istius corporalis attendant(Fulgentius von Ruspe - Ad Monimum libri III, ed. Fraipont Buch 3, Kap. 2, Par. 1, S. 53)
Quippe Sueones et Gothi propter varia temporum pericula et regum cruentam feritatem Christianae religionis penitus obliti fuerunt(Helmold von Bosau - Slavenchronik, ed. Schmeidler Buch 1, Kap. 8, S. 20)
Dum enim rebus suis metuunt, obliti sunt religionis atque fidei(Maximus von Turin - Collectionem sermonum antiquam nonnullis sermonibus extravagantibus adiectis, ed. Mutzenbecher Nr. 72, Par. 2, S. 302)
Itaque subito taurus apparuit nimio candore perfusus, quem admiratus Mynos religionis oblitus armenti sui maluit esse ductorem(Mythographi Vaticani I et II, ed. Kulcsár Buch 1, Kap. 47, S. 23)
Hierauf verweist:
ut ratio dictare
et quoties isti aliqua, prout ratio dictat, restringere vel mutare incipiunt(Bernhard von Clairvaux - Apologia ad Guillelmum abbatem, ed. Leclercq Par. 18, S. 96)
Potest eos qui sunt, alios deprimere, alios sublimare, prout ratio sibi dictaverit, ita ut de episcopis creare archiepiscopos liceat(Bernhard von Clairvaux - Epistolae, ed. Leclercq Nr. 131, Par. 2, S. 327)
Si qui tamen aliquibus agendis officiis deputati sunt, prout ratio dictauerit et auctoritas regentis, aliis silentibus necessaria loqui non prohibentur(Consuetudines canonicorum regularium Springirsbacenses-Rodenses, ed. Weinfurter Par. 240, S. 131)
Conipertus rex Antonino inde episcopo iure proprietario, prout ratio dictabat, restituerit(Die Urkunden Karls III., ed. Kehr Nr. 87, S. 141)
monasteriolum, prout tunc temporis ratio dictavit et ipse melius potuit, aecclesiam et claustrum edificavit(Gesta Aldrici episcopi Cenomannensis, ed. Waitz Kap. 27, S. 320)
si aliquid in eo dignum emendatione repertum fuerit, cum vestris sagacissimis lectoribus, prout ratio dictat, illud emendare curetis.(Hrabanus Maurus - Epistolae, ed. Dümmler Nr. 73, S. 472-473)
missos nostros idoneos, qui vos, prout tempus et ratio dictaverit, de singulis instruant, ad patriam vestram et ad gloriosum regem vestrum dilectum filium nostrum destinaturi sumus(Nikolaus I. - Epistolae, ed. Dümmler Nr. 99, Kap. 1, S. 568)
Alios quoque monachos papa, prout ratio dictabat, promovit(Ordericus Vitalis - Historia ecclesiastica, ed. Chibnall Buch 4, S. 300)
nonnulla quam sepe more gemmarum ut pulchrius dicta resplendeant aliis in locis posita exornent prout consequens ratio dictat sicut hoc loco Matheum et Marcum fecisse cernimus(Paschasius Radbertus - Expositio in Matheo libri XII (IX-XII), ed. Paulus Buch 11, Kap. 26, Par. 1, S. 1260)
Huc accedit, quia non semper unusquisque vel omnis multitudinem universitatis amplectitur, sed plerumque intra mensuram certae quantitatis, prout ratio dictaverit, cohibetur.(Petrus Damiani - Die Briefe des Petrus Damiani. Teil 3, ed. Reindel Nr. 141, S. 496)
"Sicut audio iudico", id est, sicut presens ratio dictat, sicut accusatus ipse promulgat, et sicut lex ipsa decernit, non sicut rumor furentium garrit(Rather von Verona - Praeloquia, ed. Reid Buch 4, Par. 5, S. 108)
illa, ut est mos sanctarum mentium, iniuriam [sibi] inlatam patienti animo gestans, sanctimonialibus, prout ratio dictaverat temporis, mensam caenandi gratia adeuntibus, incaenata lectisternia petiit.(Wolfhard von Herrieden - Miracula Sanctae Walburgis Monheimensia, ed. Bauch Buch 1, Kap. 2, S. 150-151)
Hierauf verweist:
venalem habere
nihil est iniquius quam amare pecuniam hic enim et animam suam venalem habet quoniam in vita sua proiecit intima sua(Liber Iesu filii Sirach, ed. Weber Kap. 10, V. 10, S. 1041)
mercem sine fucis gestat, aperte(Horaz - Sermones, ed. Shackelton Bailey Buch 1, Nr. 2, S. 172)
quod venale habet ostendit
pro his superbiam, crudelitatem, deos neglegere, omnia venalia habere edocuit.(Sallust - De coniuratione Catilinae, ed. Kurfess Kap. 10, Par. 4, S. 10)
Hierauf verweist:
animarum periculum
dicens absit ut in conspectu Dei mei hoc faciam et sanguinem virorum istorum bibam quia in periculo animarum suarum adtulerunt mihi aquam et ob hanc causam noluit bibere haec fecerunt tres robustissimi(Liber primus Paralipomenon, ed. Weber Kap. 11, V. 19, S. 562-563)
dicens propitius mihi sit Dominus ne faciam hoc num sanguinem hominum istorum qui profecti sunt et animarum periculum bibam noluit ergo bibere haec fecerunt tres robustissimi(Liber Samuhelis. Regum secundus, ed. Weber Kap. 23, V. 17, S. 453)
Hierauf verweist:
dei vindicta
Hierauf verweist:
se invicem accusare
qui ostendunt opus legis scriptum in cordibus suis testimonium reddente illis conscientia ipsorum et inter se invicem cogitationum accusantium aut etiam defendentium(Epistula Pauli ad Romanos, ed. Weber Kap. 2, V. 15, S. 1751-1752)
Hierauf verweist:
deo admonente
sed illi accidit nescio quid mali, castigante deo et admonente, et nouit conscientiam suam(Augustinus - Enarrationes in psalmos, ed. Dekkers Ps. 74, Par. 8, S. 1030)
De caetero quandocumque vestrae providentiae complaceat, Deo hortante, Deo admonente, cui omnia mea commendo, servum vestrum sepe promissa, diu desiderata diuque exspectata gratia consolari dignetur.(Die ältere Wormser Briefsammlung, ed. Bulst Nr. 6, S. 23)
Hierauf verweist:
aliquantisper temporis
Ac per hoc eternitatis participantur et temporis aliquantisper.(Gerhard von Csanád - Deliberatio supra hymnum trium puerorum, ed. Silagi Buch 6, S. 106)
In qua aliquantisper temporis sub sancto ordine cum paucis fratribus est conversatus et in sancta religione, Deo cooperante, non minime est solidatus.(Vita Sigiramni abbatis Longoretensis, ed. Krusch Kap. 11, S. 613)
Hierauf verweist:
de medio ablatus
Hierauf verweist:
ad animarum perniciem
in perniciem animarum suarum consentiant prauitati(Leo der Große - Traktate, ed. Chavasse Nr. 96, Par. 2, S. 594)
Hierauf verweist:
consilium inire
Hierauf verweist:
venia excessuum
excessuum veniam et apostolicae sedis communionem et vestri apostolici vigoris gratiam valeat obtinere.(Epistolae ad divortium Lotharii II pertinentes, ed. Dümmler Nr. 9, S. 22)
non solum postulanti excessuum veniam et in ipso margine praesentis vitae constituto absolutionis ac benedictionis optata remedia, sed etiam paene periclitanti ecclesiae nostrae tamquam fidissimus remex sanctissimi et Deo digni apostolatus vestri privilegium perpetuo munimine porrigere decrevistis.(Epistolae ad divortium Lotharii II pertinentes, ed. Dümmler Nr. 10, S. 224)
ab omnipotenti deo nostro tanti excessus ueniam cum summa paenitentia ac lacrimis exorare.(Gregor der Große - Registrum epistularum libri I - VII, ed. Norberg Buch 3, Nr. 6, S. 152)
Meruit tamen veniam tantus excessus et Domino iubente per manum Moisi ad summum sacerdotium est sublimatus.(Ivo von Chartres - Epistolae ad litem investiturarum spectantes, ed. Dümmler Epist. ad Ioscerannum Lugdun., S. 651)
Hierauf verweist:
moris sui fuit
Prefatus vero Guibertus veniens Longobardiam, Ravennam intravit in multitudine gravi et in magno, ut sui moris est, potentatu.(Bonizo von Sutri - Liber ad amicum, ed. Dümmler Buch 6, S. 600)
Quae dum ut eius moris est se per opportuna loca spargeret(Miraculorum Sancti Huberti post mortem, liber secundus, ed. Smedt Kap. 1, Par. 16, S. 825)
sanctae dei genitricis basilicam ut sui moris erat pernoctare et domino laudes ac preces offerre intrauit(Vita Macarii Antiocheni (vita secunda), ed. Henschenio Kap. 4, Par. 32, S. 875)
Hierauf verweist:
clementiam dei magnificare
Magnificantes domine clementiam tuam suppliciter exoramus(Liber sacramentorum Augustodunensis, ed. Heiming Kap. 307, Nr. 1204, S. 138)
Hierauf verweist:
corroborare et perficere
Odor vel redolentia spei delectat et afficit Soliditas caritatis corroborat et perficit.(Bernhard von Clairvaux - Sententiae, ed. Leclercq Nr. 3, Par. 119, S. 217)
hodie visitat auster perficiens et corroborans grossos quos protulit ficus(Petrus Cellensis - Sermones, ed. Migne Nr. 55, Sp. 804)
Hierauf verweist:
dispensationis potestas
Qua mensura debet temperare potestatem dispensationis suae is cui cellarii cura commissa est?(Benedikt von Aniane - Concordia regularum, ed. Bonnerue Kap. 40, 4, S. 332)
Cura peregrinorum uel pauperum elemosina pertinebit ad eum cui dispensationis potestas commissa est.(Benedikt von Aniane - Concordia regularum, ed. Bonnerue Kap. 71,7, S. 622)
Hierauf verweist:
sine querela et absque murmuratione
Sine murmuratione quoque et querela nos deus noster esse praecepit.(Salvian von Marseille - De gubernatione Dei libri VIII, ed. Halm Buch 3, Kap. 8, S. 31)
Hierauf verweist:
minis cogere
Quos imitatus Plato videlicet hoc quoque legis putavit esse, persuadere aliquid, non omnia vi ac minis cogere.(Cicero - De legibus, ed. Müller Buch 2, Kap. 6, Par. 14, S. 410)
ipse non solum suos ad assultum adhortatione urgebat, minis cogebat(Otto von Freising - Gesta Friderici I. imperatoris, ed. Waitz Buch 2, Kap. 35, S. 144)
Hierauf verweist:
ius karitatis
desiderauerunt et iure caritatis, per quam eis seruimus, flagitauerunt, ut ei responderemus.(Augustinus - Contra Faustum, ed. Zycha Nr. 1, Par. 1, S. 251)
si autem fatemur habitare ista in cogitationibus nostris quoniam rapimur amore indagandae ueritatis, flagitant iure caritatis ut eis indicemus quid hinc excogitare potuerimus.(Augustinus - De trinitate, ed. Mountain Buch 1, Kap. 5, S. 37)
in quam rem si quam forte aliam nostram operam necessariam existimas, ne tibi dubites uindicare et communi domino fretus et iure caritatis.(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 20, Par. 3, S. 48)
nunc uero scriptis tuis alteris sumptis, quibus tibi tandem aliquando responderi iure caritatis, in qua unum sumus, fraterno et aequissimo flagitas, differendum tuae dilectionis ulterius desiderium non putaui(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 36, Par. 1, S. 31-32)
mihique de animo meo crede, quod coram deo loquens iure caritatis exposco(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 82, Par. 2.17, S. 368)
rescriptorum debitum praetermissum fidentior et auidior iure caritatis exposco(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 6, Par. 2.1, S. 32)
Hierauf verweist:
iustitie privilegium
non solum ueniam non negari, uerum etiam iustitiae priuilegium tribui(Firmicus Maternus (pseudo) - Consultationes Zacchei christiani et Apollonii philosophi, ed. Feiertag Buch 2, Kap. 17, Par. 8, S. 130)
alios lacerando et mordendo solis sibimet rigide iustitie privilegium arrogant(Petrus Damiani - Briefe, ed. Reindel Nr. 45, S. 36)
Hierauf verweist:
qui et in presenti est
qui et in praesenti uita ualeat protegere et caelestis patriae praemia compensare.(Gregor der Große - Registrum epistularum libri I - VII, ed. Norberg Buch 7, Nr. 8, S. 457)
Hierauf verweist:
pauper et modicus
Hierauf verweist: