regnum et patriam derelinquere
regnum patriamque reliqui(Ovid - Amores. Epistulae. Med. fac. fem. Ars amat. Remedia amoris, ed. Ehwald Nr. 12, S. 119)
Hierauf verweist:
magni labores et multa pericula
multos annos regnare meditatus, magno labore, magnis periculis quod cogitarat effecerat(Cicero - In M. Antonium Orationes Philippicae XIV, ed. Fedeli Nr. 2, Par. 116, S. 55)
grauis ea militia procul domo, terra marique multos labores, magna pericula allatura uidebatur;(Livius - Ab urbe condita, ed. Dorey Buch 29, Kap. 1, Par. 4, S. 56)
Merito scriptum est: magno labore, multis periculis consecutus sum.(Quintilian - Declamationes minores, ed. Shackelton Bailey Nr. 315, Par. 5, S. 213)
Hierauf verweist:
Richard in Lucca
Grabeskirchen
Hierauf verweist:
geheiligte Orte
Hierauf verweist:
deus homo conversatus
Quapropter uisus et conuersatus est deus homo iesus christus, ad quem non aestimatur alter.(Johannes Maxentius - Dialogus contra Nestorianos, ed. Glorie Buch 2, Kap. 15, S. 96)
Hierauf verweist:
Quod et ita factum est
Quod et ita factum est.(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 12, S. 284)
Hierauf verweist:
ecclesiastice utilitatis causa
Ecclesiasticae utilitatis causa dum in carthaginensi urbe conuenerimus(Epistula Aurelii et Mizonii ad episcopos Numidiae et Mauritaniae, ed. Munier S. 28)
causa exigente utilitatis ecclesiasticae petere has partes decreverimus.(Johannes VIII. - Epistolae, ed. Caspar Nr. 118, S. 108)
Hierauf verweist:
Rolle Pippins
Hierauf verweist:
- ex legatione Pipini regis // wegen einer Gesandtschaft des Königs Pippin
- ad Pipinum regem rediit et omnia, que ei in via acciderant et quomodo apostolica auctoritate sanctum Wunebaldum socium cooperatorem laboris sui accipisset , ex ordine narravit // zu König Pippin zurück und erzählte der Reihenfolge nach alles, was ihm auf dem Weg geschehen war und wie er mit der päpstlichen Autorität den heiligen Wunebald als Gefährten und Helfer seiner Arbeit erhalten hatte
ingenita virtus
et quia de patre hoc uis intelligi, ille, inquis, quod est, uirtus est ingenita, simplex.(Augustinus - Contra Maximum Haereticum Adrianum libri II, ed. Migne Buch 2, Kap. 10, Par. 3, Sp. 765)
Efficitur ergo virtus altera in sua proprietate subsistens, ut ait sermo scripturae, 'vapor quidam' primae et ingenitae 'virtutis dei', hoc quidem quod est inde trahens; non est autem quando non fuerit.(Origenes - De principiis, ed. Koetschau Buch 1, Kap. 2, Par. 9, S. 40)
Hierauf verweist:
in domino gaudere
de cetero fratres mei gaudete in Domino eadem vobis scribere mihi quidem non pigrum vobis autem necessarium(Epistula Pauli ad Philippenses, ed. Weber Kap. 3, V. 1, S. 1818)
gaudete in Domino semper iterum dico gaudete(Epistula Pauli ad Philippenses, ed. Weber Kap. 4, V. 4, S. 1819)
gavisus sum autem in Domino vehementer quoniam tandem aliquando refloruistis pro me sentire sicut et sentiebatis occupati autem eratis(Epistula Pauli ad Philippenses, ed. Weber Kap. 4, V. 10, S. 1819)
ego autem in Domino gaudebo exultabo in Deo Iesu meo(Habacuc, ed. Weber Kap. 3, V. 18, S. 1411)
gaudens gaudebo in Domino et exultabit anima mea in Deo meo quia induit me vestimentis salutis et indumento iustitiae circumdedit me quasi sponsum decoratum corona et quasi sponsam ornatam monilibus suis(Liber Isaiae, ed. Weber Kap. 61, V. 10, S. 1159)
in Domino gaudebimus tota die et in nomine tuo in aeternum confitebimur semper(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 43, V. 9, S. 823)
Hierauf verweist:
petitioni libenter acquiescens
Cuius petitioni libenter acquiescentes(Die Urkunden Lothars I., ed. Schieffer Nr. 118, S. 271)
Hierauf verweist:
societas et contubernium
fratres ad sanctam societatem ex paupertate uenientes non fastidiose suscipiant, sed talium personarum societate et contubernio gratulentur.(Benedikt von Aniane - Concordia regularum, ed. Bonnerue Kap. 43,6, S. 365-366)
ex quarum societate et contubernio ut sibi nulla quaestio moveretur(Eusebius - Historia ecclesiae, ed. Schwartz Buch 7, Kap. 30, Par. 12, S. 711)
quasi sub dei contubernio et societate degentes(Julianus von Eclanum - Tractatus prophetarum Osee, Iohel et Amos, ed. Coninck Buch 1, Kap. 1, S. 120)
Hierauf verweist:
ad colendam vineam domini
dum pacem a malis habet bonis operibus intendit et ad colendam uineam Domini studet.(Walter von Sankt Viktor - Sermones Anonymi VIII, ed. Châtillon Nr. 1, Par. 4, S. 243)
Hierauf verweist:
memoratus et sepe memorandus
totum codicem saepe memorati et memorandi patris memoriae commendaverat(Anastasius Bibliothecarius - Epistolae sive Praefationes, ed. Caspar Nr. 13, S. 433)
Reversus denique ab illa expeditione in Quedelingnensi civitate a memorata et semper memoranda amita sua, Mechtilde abbatissa, regalis praeconio laudis digne suscipitur.(Die Annales Quedlinburgenses, ed. Giese J. 995, S. 486)
Merito in laeva admirabilis illa memorata et semper memoranda dilectio collocatur(Bernhard von Clairvaux - Liber de diligendo Deo, ed. Leclercq Par. 12, S. 129)
memorati et saepius memorandi viri avunculus erat(Konrad von Brauweiler - Vita Wolfhelmi abbatis Brunwilarensis, ed. Pertz Par. 7, S. 184)
memorati ac memorandi viri doctrinam orthodoxam esse lucidissime demonstravit.(Flodoard von Reims - Die Geschichte der Reimser Kirche, ed. Stratmann Buch 3, Kap. 15, S. 243)
sepe memoratus semperque memorandus abbas, aliis locis et curis frequenter occupatus, isti gregi suae de coenobio ipsius reverentissimum presbyterum Conradum nomine priorem constituit(Fundatio monasterii Sancti Mariae Andernacensis), ed. Waitz S. 969)
Porro memoratus ac semper memorandus Daniel prefuit feliciter Pragensi ecclesiae(Gerlach von Mühlhausen - Annales Vincentii canonici Pragensis: Continuatio, ed. Pertz S. 684)
Eodem anno memoratus et semper memorandus abbas Gotsalcus conventum sororum de Lonewitz mittit(Gerlach von Mühlhausen - Annales Vincentii canonici Pragensis: Continuatio, ed. Pertz S. 694)
quaeque iam memoratus et semper memorandus pontifex apostolicae sedi voluit ex integro reserari(Hadrian II - Epistolae de rebus Franciae, ed. Dümmler Nr. 3, S. 699)
incomparabilem dilectionem desiderabilis et spiritualis filii nostri iam memorati et iugiter memorandi augusti tam tibi celeriter impetrasse cognosce.(Hadrian II - Epistolae de rebus Franciae, ed. Dümmler Nr. 4, S. 701)
in transferendo memorati et saepe memorandi sanctissimi uiri corpore sit actum(Jonas von Orléans - Translatio S. Huberti, ed. Waitz S. 235)
sciens namque memoratus et saepe memorandus uir aliam legem esse subditorum aliamque praelatorum(Jonas von Orléans - Vita secunda Sacti Huberti, ed. Smedt Kap. 2, S. 808)
saepe memoratus ac semper memorandus apostolus Paulus ait(Nikolaus I. - Epistolae, ed. Dümmler Nr. 99, Kap. 66, S. 591)
Locato ergo cum superno auxilio uenerabilis uiri sepe memorati et sepe memorandi locello(Sigebert von Gembloux - Miracula Sigeberti III, regis Francorum, ed. Bollandus Kap. 1, Par. 3, S. 238)
Tribus denique diebus continuatim et noctibus ad memorati et memorandi almifici confessoris altaris crepidinem iacens(Vita et miracula Sancti Bononi abbatis Locediensis, ed. Hofmeister Kap. 17, S. 1032)
Hierauf verweist:
secundum beneplacitum suum
Quatenus solius dei nostro desiderio favorem secundum suum beneplacitum orantes exspectemus(Anselm von Canterbury - Epistulae, ed. Schmitt Nr. 55, S. 170)
et secundum beneplacitum suum in pristino statu reformet(Chronicon S. Huberti Andaginensis, ed. Pertz Nr. 91 (118), S. 624)
Angelus magni consilii dirigat vos secundum beneplacitum suum et custodiat in omnibus viis vestris.(Die Admonter Briefsammlung nebst ergänzenden Briefen, ed. Hödl Nr. 50, S. 100)
ut secundum beneplacitum suum in omni bono perseuerabiles faciat(Heiricus von Auxerre - Homiliae per circulum anni, ed. Quadri Nr. 1, Kap. 48, S. 441)
de obsidibus regis agat secundum suum beneplacitum(Historia de expeditione Friderici I imperatoris, ed. Chroust S. 104)
tanta nos pater caelestis secundum beneplacitum suum aegrotatione quasi filios suos corripuit(Nikolaus I. - Epistolae, ed. Dümmler Nr. 88, S. 474)
Angelus magni consilii dirigat vos secundum beneplacitum suum et custodiat vos in omnibus viis vestris.(Rahewin von Freising - Gesta Friderici I. imperatoris, ed. Waitz Buch 4, Kap. 81, S. 337)
Verumtamen quanto difficilius tanto et pulchrius fieri posse speramus cooperante secundum beneplacitum suum digito dei.(Rupert von Deutz - Commentaria in duodecim prophetas minores, ed. Migne In Jonam, prol., Sp. 401)
secundum beneplacitum suum distribuit alii dans sermonem sapientiae alii sermonem scientiae(Rupert von Deutz - Liber de divinis officiis, ed. Haacke Buch 1, Kap. 25, S. 20)
Hierauf verweist:
genannte und oft zu nennende
Hierauf verweist:
de semine regio
de semine regio(Liber Malachim. Regum quartus, ed. Weber Kap. 25, V. 25, S. 545)
Hierauf verweist:
habitum monastice religionis
monasticae religionis habitum susceperat(Hariulf von Saint-Riquier - Chronique de l'abbaye de Saint-Riquier, ed. Lot Buch 1, Kap. 25, S. 40)
monasticae religionis habitum in monasterio sancti Miniatis prope Florentinae civitatis constructo suscepit menia.(Vita Sancti Iohannis Gualberti auctore discipulo eius anonymo, ed. Hofmeister Kap. 1, S. 1105)
Hierauf verweist:
in laudem eius acclamare
benedicentes deo diuque in laudem eius acclamantes de incolomitate regis gavisi sunt.(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 11, S. 282)
cunctis videntibus et in laudem dei acclamantibus redditus est ei visus per gratiam omnipotentis.(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 26, S. 317–318)
Hierauf verweist:
in spiritu humilitatis
Hierauf verweist:
ad tantum culmen perfectionis perducere
beatissimam coniugem ad tantae perfectionis culmen eduxit.(Petrus Damiani - Sancti Petri Damiani Sermones, ed. Lucchesi Sermo 17, Kap. 1, Par. 5, S. 88)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Petrus Damianus (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 363)
Hierauf verweist:
usque in hodiernum diem
sed usque in hodiernum diem cum legitur Moses velamen est positum super cor eorum(Epistula Pauli ad Corinthios II, ed. Weber Kap. 3, V. 15, S. 1792)
sicut scriptum est dedit illis Deus spiritum conpunctionis oculos ut non videant et aures ut non audiant usque in hodiernum diem(Epistula Pauli ad Romanos, ed. Weber Kap. 11, V. 8, S. 1762)
propter hoc vocatus est ager ille Acheldemach ager sanguinis usque in hodiernum diem(Evangelium secundum Matthaeum, ed. Weber Kap. 27, V. 8, S. 1571)
at illi accepta pecunia fecerunt sicut erant docti et divulgatum est verbum istud apud Iudaeos usque in hodiernum diem(Evangelium secundum Matthaeum, ed. Weber Kap. 28, V. 15, S. 1574)
viri fratres liceat audenter dicere ad vos de patriarcha David quoniam et defunctus est et sepultus est et sepulchrum eius est apud nos usque in hodiernum diem(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 2, V. 29, S. 1700)
intendens autem concilium Paulus ait viri fratres ego omni conscientia bona conversatus sum ante Deum usque in hodiernum diem(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 23, V. 1, S. 1737)
auxilio autem adiutus Dei usque in hodiernum diem sto testificans minori atque maiori nihil extra dicens quam ea quae prophetae sunt locuti futura esse et Moses(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 26, V. 22, S. 1743)
tunc Achior videns virtutem quam fecit Deus Israhel relicto gentilitatis ritu credidit Deo et circumcidit carnem praeputii sui et adpositus est ad populum Israhel et omnis successio generis eius usque in hodiernum diem(Liber Iudith, ed. Weber Kap. 14, V. 6, S. 708)
remittimus quoque ignorantias et peccata usque in hodiernum diem et coronam quam debebatis et si quid aliud erat tributarium Hierusalem iam non sit tributarium(Liber primus Macchabaeorum, ed. Weber Kap. 13, V. 39, S. 1472)
porro Dagon truncus solus remanserat in loco suo propter hanc causam non calcant sacerdotes Dagon et omnes qui ingrediuntur templum eius super limen Dagon in Azoto usque in hodiernum diem(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 5, V. 5, S. 372)
omnimode sapientie conditus
Hierauf verweist:
Willibalds Pilgerfahrt
dedit ei dominus tantam gratiam in conspectu paganorum
et quoniam memor fuit Domini in toto corde suo dedit illi Dominus gratiam in conspectu Salmanassar regis(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 1, V. 13, S. 677)
Dicunt Hebraei, quod tantam gratiam dederit eis Deus in conspectu Aegyptiorum, ut dono postularent eorum uasa et ipsi donarent.(Andreas von Sankt Viktor - Liber Exodus, ed. Lohr Par. 3,22, S. 99)
dedit mihi Deus tantam gratiam in conspectu eius virtusque divina, quae per Spiritum sanctum me peccatorem plurima signa ad salutem prefatae gentis Francorum operari fecit, ut non solum ablata omnibus ecclesiis regni Francorum restitueret, sed etiam de proprio gratuita bonitate plurimas ditaret ecclesias.(Hinkmar von Reims - Vita sancti Remigii episcopi, ed. Krusch Kap. 32, S. 342-343)
Hierauf verweist:
Jerusalem in Heidenhand
monastica religio vigere
ubi religio monastici ordinis vigeret(Vita sanctae Balthildis, ed. Krusch Kap. 18, S. 506)
Hierauf verweist:
Gründung
Hierauf verweist:
pater monasterii
Hierauf verweist:
quis aut unde esset aut cuius rei gratia venisset, diligenter inquisivit
Tunc illis in carcere commorantibus, unus homo de Ispania venit et loquebat cum illis in carcere et diligenter ab illis inquisivit, quid essent aut unde essent.(Hugeburc von Heidenheim - Vita Wilibaldi, ed. Waitz Kap. 4, S. 94)
Hierauf verweist:
in melius proficere
remansit tamen, qua proficeretur in melius, aduersus cateruas desideriorum malorum(Augustinus - Contra Julianum, ed. Migne Buch 6, Kap. 18, Par. 56, Sp. 856)
in melius proficiendo mutabilis esse(Augustinus - Contra Priscillianistas et Origenistas, ed. Daur S. 165)
qui uero in melius semper hic proficit, quo proficiendo nititur, peruenit, ubi iam non proficiat, quia perfectus sine fine consistit.(Augustinus - Enarrationes in psalmos, ed. Dekkers Ps. 118, Sermo 11, Par. 3, S. 1697)
nam quod purgantur homines quotidie proficiendo in melius, melius que uiuendo, ipso interiore homine renouato de die in diem(Augustinus - Enarrationes in psalmos, ed. Dekkers Ps. 134, Par. 18, S. 1950)
quod si esset, nec deficeret in deterius nec proficeret in melius(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 166, Par. 2.3, S. 549)
quapropter quicumque ista lecturi sunt, non me imitentur errantem, sed in melius proficientem.(Augustinus - Retractationes, ed. Mutzenbecher Buch 1, S. 6)
Hierauf verweist:
ex ore audire
at ille dixit Deus patrum nostrorum praeordinavit te ut cognosceres voluntatem eius et videres Iustum et audires vocem ex ore eius(Liber Actuum Apostolorum, ed. Weber Kap. 22, V. 14, S. 1737)
et tu fili hominis speculatorem dedi te domui Israhel audiens ergo ex ore meo sermonem adnuntiabis eis ex me(Ezechiel, ed. Weber Kap. 33, V. 7, S. 1313)
omnia quae dixi vobis custodite et per nomen externorum deorum non iurabitis neque audietur ex ore vestro(Exodus, ed. Weber Kap. 23, V. 13, S. 108)
Hierauf verweist:
in domino proficere
cupiens vestram beatitudinem ubique proficere in Domino et ad perpetuae pacis pervenire laetitiam.(Alkuin - Briefe, ed. Dümmler Nr. 91, S. 135)
volens fratres quoque suos, qui tribus adhuc septimanae diebus antiquorum more vescebantur carnibus, proficere in Domino(Annales Rodenses, ed. Pertz J. 1119, S. 700)
Vale, et profice in domino semper, carissime.(Anselm von Canterbury - Epistulae, ed. Schmitt Nr. 74, S. 196)
Laetatus de fide Christi populus gentium et de uocatione gentilitatis ad Deum tantum proficiebat in domino ut etiam de eius numero doctores fierent(Beda Venerabilis - In librum beati patris Tobiae, ed. Hurst Kap. 8, Par. 22, S. 12)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
super Thobiam (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 361-362)
Corroboremus nos exhortationibus mutuis et magis ac magis proficiamus in domino(Cyprian von Karthago - Sancti Cypriani Episcopi opera, ed. Diercks Nr. 13, Kap. 6, S. 78)
qualiter in domino proficiant amando considerare.(Gregor der Große - Homiliae in Hiezechihelem prophetam, ed. Adriaen Buch 2, Kap. 1, Par. 7, S. 213)
Episcopus ut erat uir uirtutis de animarum gaudens in domino profectibus gratias deo agit uirginis deuotionem approbat studium per aedificationis sanctae uerba exhortatur et ut propositum in finem seruet pro ea dominum orat.(Vita Hiltrudis Lesciensis, ed. Stiltingo Teil 1, Par. 9, S. 462)
Sed et tu, si iam tantum in domino profecisti, ut nec prosperis eleueris(Verecundus von Junca - Commentarii super cantica ecclesiastica, ed. Demeulenaere In cant. Debborae, Kap. 18, S. 193)
sic cotidie in Domino proficiens atque succrescens, gratiam sibi a Christo collatam augmentare curabat.(Vita Ansberti episcopi Rotomagensis, ed. Krusch Kap. 4, S. 621)
Hierauf verweist:
in morum et conversationis honestate
Jumenta dicuntur homines irrationabiliter viventes sine honestate morum et conversationis.(Petrus Lombardus - Collectanea in omnes Pauli apostoli Epistulas, ed. Migne Ad Romanos, Kap. 6, V. 21-23, Sp. 1411)
Hierauf verweist:
imitabilem se exhibere
sibi subiectis in omnium virtutum profectibus imitabiles exhibeant(Concilia quattuor a. 829, praecipue concilium Parisiense, ed. Werminghoff Kap. 13, S. 621)
egressus quoque nullum de se detractioni locum det, sed magis imitabilem se cunctis exhibeat.(Concilium Aquisgranense, a. 816, ed. Werminghoff Kap. 123, S. 404)
seque in omnibus illis, vita, moribus, actu, habitu, ipso etiam incessu inreprehensibiliter vivendo imitabiles exhibeant(Concilium Aquisgranense, a. 816, ed. Werminghoff Kap. 14, S. 448)
Hierauf verweist:
in loco
Hierauf verweist:
tempore irreprehensibilis
per definita nunc tempora irreprehensibilis inventus(Concilium Constantinopolitanum IV a. 869-870, ed. Alberigo Nr. 5, S. 170)
Hierauf verweist:
Presentatus apostolico benignissime susceptus est ab eo
Profectus ergo illuc, multa comitante turba Francorum et Bagoariorum necnon ex Brittania venientium, presentatusque apostolico, benigne susceptus est ab eo, tantaque a cunctis Romanis veneratione habebatur, ut multi ad salutarem eius doctrinam confluerent illumque diu secum retinerent.(Otloh von Sankt Emmeram - Vita Bonifatii, ed. Levison Buch 1, Kap. 29, S. 142)
Hierauf verweist:
igne divini amoris inflammatus
Hierauf verweist: