sicut aspides surde obdurantes aures suas
sicut aspidis surdae et obturantis aures suas(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber PS. 57, V. 5, S. 838)
aures obdurare
Hierauf verweist:
vocem Christi non audierunt
et non audivimus vocem Domini Dei nostri secundum omnia verba prophetarum quos misit ad nos(Baruch, ed. Weber Kap. 1, V. 21, S. 1256)
quod si autem non audieritis vocem Domini Dei vestri operari regi Babyloniae defectionem faciam de civitatibus Iuda et a foris Hierusalem(Baruch, ed. Weber Kap. 2, V. 22, S. 1257)
non audierunt vocem Domini Dei sui et adglutinata sunt nobis mala(Baruch, ed. Weber Kap. 3, V. 4, S. 1258)
et non audivimus vocem Domini Dei nostri ut ambularemus in lege eius(Daniel, ed. Weber Kap. 9, V. 10, S. 1362)
non audiam vocem Domini Dei mei et ignem hunc maximum amplius non videbo ne moriar(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 18, V. 16, S. 260)
et venient super te omnes maledictiones istae et persequentes adprehendent te donec intereas quia non audisti vocem Domini Dei tui nec servasti mandata eius et caerimonias quas praecepit tibi(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 28, V. 45, S. 273)
et remanebitis pauci numero qui prius eratis sicut astra caeli prae multitudine quoniam non audisti vocem Domini Dei tui(Deuteronomium, ed. Weber Kap. 28, V. 62, S. 274)
Domino Deo nostro peccavimus nos et patres nostri ab adulescentia nostra usque ad hanc diem et non audivimus vocem Domini Dei nostri(Hieremias, ed. Weber Kap. 3, V. 25, S. 1171)
haec est gens quae non audivit vocem Domini Dei sui nec recepit disciplinam(Hieremias, ed. Weber Kap. 7, V. 28, S. 1177)
peccastis Domino et non audistis vocem eius et factus est vobis sermo hic(Hieremias, ed. Weber Kap. 40, V. 3, S. 1225)
non audistis vocem Domini Dei vestri super universis pro quibus misit me ad vos(Hieremias, ed. Weber Kap. 42, V. 21, S. 1229)
peccaveritis Domino et non audieritis vocem Domini et in lege et in praeceptis et in testimoniis eius non ambulaveritis(Hieremias, ed. Weber Kap. 44, V. 23, S. 1232)
qui non audierant vocem Domini et quibus ante iuraverat ut ostenderet eis terram lacte et melle manantem(Liber Iosue, ed. Weber Kap. 5, V. 6, S. 291)
et murmuraverunt in tabernaculis suis non audierunt vocem Domini(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 105, V. 25, S. 905)
non audierunt vocem Domini Dei sui sed praetergressi sunt pactum eius(Liber Malachim. Regum quartus, ed. Weber Kap. 18, V. 12, S. 532)
non audieritis vocem Domini sed exasperaveritis sermonem Domini(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 12, V. 15, S. 382)
quare ergo non audisti vocem Domini sed versus ad praedam es(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 15, V. 19, S. 388)
Hierauf verweist:
nunc blanditiis, nunc terroribus
Ac nunc blanditiis, nunc terroribus et minis hunc inuadere moliuntur(Vita prima S. Neoti et translatio, ed. Dumville Par. 19, S. 136)
Hierauf verweist:
ad consentiendum inclinare
animis quorumdam procerum multo ingenio ad sibi consentiendum inclinatis(Walter von Thérouanne - Vita Karoli comitis Flandriae, ed. Rider Kap. 45, S. 70)
nec tamen profecit nec eos ad consentiendum inclinare potuit.(Historia de expeditione Friderici I imperatoris, ed. Chroust S. 114)
Hierauf verweist:
sui
Hierauf verweist:
pacto firmissimo stabilitum
nescio qua causa depravatus pactum firmissime stabilitum interrumpere quam maxime conatur.(Thietmar von Merseburg - Chronik, ed. Holtzmann Buch 4, Kap. 40, S. 178)
quae ad futuram pacem prodesse poterant, firmissima pactione stabilitis vir beatus cum suis in sua redierunt(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 4, S. 239)
Hierauf verweist:
de sumpto suo
Hierauf verweist:
per largitionem
Hierauf verweist:
manu et calamo
Cogis me calamo manuque nostra emendare meos, Pudens, libellos.(Martial - Epigrammata, ed. Shackelton Bailey Buch 7, Nr. 11, S. 213)
Arnoldus manu promptus et calamo hec sue devocionis monimenta reliquit.(Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 363)
Hierauf verweist:
karitas non ficta
in castitate in scientia in longanimitate in suavitate in Spiritu Sancto in caritate non ficta(Epistula Pauli ad Corinthios II, ed. Weber Kap. 6, V. 6, S. 1794)
Hierauf verweist:
zelus iustitie
Hierauf verweist:
letali odio persequi
ex eo tempore ipsum et ecclesiam eius et familiam ecclesiae letali odio persecuti sunt.(Adam von Bremen - Hamburgische Kirchengeschichte, ed. Schmeidler Buch 3, Kap. 8, S. 149)
Adenulfus comes letali odio eundem abbatem insequens(Die Chronik von Montecassino, ed. Hoffmann Buch 4, Kap. 88, S. 548)
Hierauf verweist:
plus, quam credi potest
Sed pius Otto aegritudine eius plus quam credi potest contristatus(Ebo von Michelsberg - Vita Ottonis episcopi Babenbergensis, ed. Pertz Buch 2, Kap. 3, S. 844)
At illi videntes et audientes mirabilia dei plus quam credi potest admirati sunt(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 11, S. 282)
Hierauf verweist:
irascere et dolere
ut dicerem uerba iunonis irascentis et dolentis(Augustinus - Confessiones, ed. Verheijen Nr. 1, Kap. 17, Par. 27, S. 15)
Hierauf verweist:
dominus in terram de celo aspexit
Dominus de caelo in terram aspexit(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 101, V. 20, S. 896)
virtutem sue potentie manifestissime ostendit
uirtutem suae potentiae non ostendit, sola diuinae scripturae praecepta edidit(Gregor der Große - Homiliae in Evangelia, ed. Etaix Buch 1, Kap. 16, Par. 3, S. 112)
Hierauf verweist:
columna ferrea
ego quippe dedi te hodie in civitatem munitam et in columnam ferream et in murum aereum(Hieremias, ed. Weber Kap. 1, V. 18, S. 1167)
Hierauf verweist:
flagellatus
Flagellatur homo plerumque a Deo ante peccatum ne malus sit(Isidor von Sevilla - Sententiae, ed. Cazier Buch 3, Kap. 2, Sent. 4-5, S. 197)
Hierauf verweist:
baculum senectutis
cum que profecti essent coepit flere mater eius et dicere baculum senectutis nostrae tulisti et transmisisti a nobis(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 5, V. 23, S. 681)
flebat igitur mater eius inremediabilibus lacrimis atque dicebat heu heu me fili mi ut quid te misimus peregrinari lumen oculorum nostrorum baculum senectutis nostrae solacium vitae nostrae spem posteritatis nostrae(Liber Tobiae, ed. Weber Kap. 10, V. 4, S. 686)
Hierauf verweist:
ad misericordiam inclinari
nihil enim ad misericordiam sic inclinat quam proprii periculi cogitatio.(Augustinus - Epistolae ad Galatas. Expositionis liber unus, ed. Divjak Par. 56.4, S. 131)
per quam deus ad misericordiam inclinatur.(Augustinus - Sermones ad fratres in eremo, ed. Migne Nr. 41, Sp. 1315)
Hierauf verweist:
necessitate conpulsus
vidit ergo rex quod inruerent in eum vehementer et necessitate conpulsus tradidit eis Danihelum(Daniel, ed. Weber Kap. 14, V. 29, S. 1372)
odistis me et eiecistis de domo patris mei et nunc venistis ad me necessitate conpulsi(Liber Iudicum, ed. Weber Kap. 11, V. 7, S. 340)
dixi nunc descendent Philisthim ad me in Galgala et faciem Domini non placavi necessitate conpulsus obtuli holocaustum(Liber Samuhelis. Regum primus, ed. Weber Kap. 13, V. 12, S. 383)
Hierauf verweist:
in fide bona
in bona fide et spe et caritate unitati(Augustinus - De baptismo, ed. Petschenig S. 244)
Hierauf verweist:
orationibus se committere
proque his, qui se orationibus ipsorum peculiariter commiserint(Die Konzilien der karolingischen Teilreiche, 843-859, ed. Hartmann Band 3, Kap. 2, S. 220)
orationibus se sancti fratrumque humiliter committens, licentiam accepit(Drogo von Winnoxbergen - Ex Miraculis Sancti Winnoci, ed. Waitz Kap. 22, S. 781)
rex gloriosus Dagobertus, ejusdem sancti orationibus se committens, donaverit illi terram(Hariulf von Saint-Riquier - Chronique de l'abbaye de Saint-Riquier, ed. Lot Buch 4, Kap. 21, S. 233)
comitatui eius adherens, orationibus eius se cum filio commisit(Hugo von Flavigny - Chronicon, ed. Pertz Buch 2, Kap. 19, S. 394)
uestris orationibus me committo et in eis confidens ad laborem iterum manum mitto(Philipp von Harveng - Vita S. Foillani Martyris, ed. Migne Prologus, Sp. 1325)
eius caritatis orationibus se attentius committebat(Vita Kaddroae abbatis, ed. Pertz Kap. 33, S. 484)
Hierauf verweist:
ex hac vita migrare
hi, qui ex hac uita migrarunt, sic affectis hominibus uidentur quasi praesentes(Augustinus - De cura pro mortuis gerenda, ed. Zycha Kap. 12, Par. 14, S. 643)
Nec vero tam denicales, quae a nece appellatae sunt, quia residentur mortuis, quam ceterorum caelestium quieti dies feriae nominarentur, nisi maiores eos, qui ex hac vita migrassent, in deorum numero esse voluissent.(Cicero - De legibus, ed. Müller Buch 2, Kap. 22, Par. 55, S. 426)
Hierauf verweist:
innumerabilia mala
numquid caret ignorantiae malo, per quod a nescientibus innumerabilia perpetrantur mala?(Augustinus - Contra Julianum, ed. Migne Buch 6, Kap. 16, Par. 49, Sp. 851)
Duo enim sunt in homine membra per quae innumerabilia mala euenisse conspicimus.(Augustinus (pseudo) Belgicus - Sermones 86 (zitiert nach LLT nach ed. Caillau, Saint-Yves))
Hierauf verweist:
ambulator
in commemorationem huius pactionis singulis annis album ambulatorem cum faleris Romano praesuli dari constituit.(Vita sancti Heinrici regis et confessoris, ed. Stumpf Kap. 12, S. 284)
Hierauf verweist:
Cunradus de Ottingen
1. Nachher steht huius conradi. Das muss einen Bezug haben.
2. Das überlieferte de ... ohne Vornamen scheint unvollständig. Derlei schreibt Adelbert sonst nicht.
3. Heidingsfelder Nr. 408, S. 131-132 kam unabhängig schon auf den gleichen Gedanken.
Hierauf verweist:
amaritudo mortis
Etenim quasi deum non cepit mortis aerumna et eundem quasi hominem inferna viderunt.(Ambrosius von Mailand - De incarnationis dominicae sacramento, ed. Faller Kap. 5, Par. 39, S. 242)
terram istam, quae nobis spinas germinabat et sentes, disponebat urere per continentiae disciplinam quam consumere per mortis aerumnam.(Ambrosius von Mailand - Explanatio psalmorum, ed. Petschenig Psalm 43, Kap. 15, S. 273)
uestigiis nostris descendit usque ad mortis aerumnam(Ambrosius von Mailand - Expositio evangelii secundum Lucam, ed. Adriaen Nr. 10, Par. 56, S. 362)
Hierauf verweist:
Wassersucht
Hierauf verweist:
ydropi morbo percuti
Qui in brevi deficiens, insanabili ydropis morbo a deo percussus est.(Richer von Saint-Remi - Historiae, ed. Hoffmann Buch 1, Kap. 18, S. 55)
Hierauf verweist:
ydropi morbo
aquoso hydropi morbo superbiae distentus morietur(Apponius - In Canticum Canticorum expositionem, ed. Vregille Nr. 6, Par. 27, S. 149)
Vnde et hydropi morbo comparauit hoc uitium(Expositio in Carmina, ed. Keller Buch 2, Nr. 2, Par. 1, S. 142)
Hierauf verweist:
feliciter migravit ad dominum
Hierauf verweist:
Neffe
Hierauf verweist:
fama crebrescere
Cuius quadratum crebrescit fama per orbem(Aldhelm von Sherborne - De virginitate, ed. Ehwald S. 420)
cum eius fama ubique crebresceret(Augustinus - De civitate Dei, ed. Dombart Buch 5, Kap. 23, S. 159)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Augustinus de civitate Dei (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 86. Bücherverzeichnis um 1200 [Domkapitel Bamberg], S. 343)
quem dei seruum prophetandi spiritu praeditum fama crebrescente didicerat, misit atque ab eo nuntium uictoriae certissimum accepit.(Augustinus - De civitate Dei, ed. Dombart Buch 5, Kap. 26, S. 161)
cum in auribus nostris fama crebresceret hoc uobis uestros episcopos dicere(Augustinus - Epistulae, ed. Goldbacher Nr. 141, Par. 1, S. 235)
In hac lectione mystice senescente et occasuro iudaismo christi per euangelium fama crebrescit.(Beda Venerabilis - In primam partem Samuhelis libri IV, ed. Hurst Buch 1, Kap. 2, Par. 22, S. 29)
coepit in loco eodem tantae uirtutis longe lateque fama crebrescere.(Gregor der Große - Dialogues, 2, ed. Vogüé Buch 3, Kap. 15, par. 5, S. 318)
Ein mittelalterlicher Bibliothekskatalog deutet darauf hin, dass dieses Werk Adelbert zugänglich gewesen sein könnte:
Dialogus sancti Gregorii (Mittelalterliche Bibliothekskataloge Deutschlands und der Schweiz, ed. Ruf 90. Prior Burchards Bericht über die Bibliothek unter den Äbten Wolfram I. (1112-1123) und Hermann (1123-1147) [Kloster Michelsberg], S. 358)
quomodo romae mordetur et carpitur, et appetitae existimationis eius fama crebrescit?(Hieronymus - Apologia aduersus libros Rufini, ed. Lardet Buch 2, Par. 2, S. 34)
Laetior hic nostras crebrescit fama per aures(Claudius Rutilius Namatianus - De reditu suo, ed. Baehrens Buch 1, V. 415, S. 19)
Isdem diebus crebrescentem cladis Germanicae famam nequaquam maesta civitas excipiebat(Tacitus - Historien, ed. Heubner Buch 4, Kap. 12, S. 160)
Hierauf verweist:
suspendium et mors
homines iniuriae tuae remedium morte ac suspendio quaererent(Cicero - In C. Verrem orationes sex, ed. Peterson Buch 3, Par. 56/129, S. 129)
Hierauf verweist:
equus infrenis
illum infrenis equi lapsu tellure iacentem(Vergil - Aeneis, ed. Ribbeck Buch 10, S. 722)
Hierauf verweist:
consensus pacis
comes vero cum festinatione adiit invitandum ad honestae pacis consensum regem Anglorum.(Wilhelm von Newburgh - Chronicles of the reigns of Stephen, Henry II. and Richard I., ed. Howlett Buch 4, Kap. 32, S. 496)
Hierauf verweist:
valida manus
eduxisti plebem tuam de terra Aegypti in manu valida et in signis et in prodigiis et in virtute tua magna et in brachio excelso(Baruch, ed. Weber Kap. 2, V. 11, S. 1257)
non dimittet vos rex Aegypti ut eatis nisi per manum validam(Exodus, ed. Weber Kap. 3, V. 19, S. 79)
et educam vos de populis et congregabo vos de terris in quibus dispersi estis in manu valida et brachio extento(Ezechiel, ed. Weber Kap. 20, V. 34, S. 1293)
et ipsi servi tui et populus tuus quos redemisti in fortitudine tua magna et in manu tua valida(Liber Ezrae II, ed. Weber Kap. 1, V. 10, S. 654)
occurrit ei in manu valida et fugavit eum(Liber primus Macchabaeorum, ed. Weber Kap. 11, V. 15, S. 1464)
in manu valida et in brachio extento quoniam in aeternum misericordia eius(Liber Psalmorum iuxta LXX, ed. Weber Ps. 135, V. 12, S. 939)
Hierauf verweist:
animus obstinatus
Hierauf verweist: